Những nguyên nhân thường gặp khi mắc bệnh cơ tim phì đại

Cơ tim phì đại (hypertrophic cardiomyopathy – HCM) là một bệnh tim mạch thường gặp và có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Tình trạng này xảy ra khi cơ tim trở nên dày hơn bình thường mà không có lý do rõ ràng. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng, và phương pháp chẩn đoán cơ tim phì đại.

Nguyên nhân mắc cơ tim phì đại

Cơ tim phì đại thường có nguyên nhân liên quan đến di truyền. Trong nhiều trường hợp, cơ tim phì đại được di truyền theo kiểu gen trội nhiễm sắc thể thường, có nghĩa là chỉ cần một bản sao của gen bị đột biến từ một trong hai bố mẹ là đủ để gây bệnh. Đột biến gen liên quan đến sự phát triển của cơ tim làm thay đổi cấu trúc protein, dẫn đến việc cơ tim phát triển dày hơn.

Một số nguyên nhân khác có thể bao gồm:

• Đột biến gen: Đây là nguyên nhân chính gây ra cơ tim phì đại. Đột biến trong một số gen kiểm soát sự co bóp của cơ tim có thể làm cơ tim phát triển bất thường.
• Bệnh lý khác: Một số bệnh lý như tăng huyết áp kéo dài hoặc bệnh van tim có thể góp phần vào sự phát triển cơ tim phì đại.
• Nguyên nhân không di truyền: Trong một số trường hợp hiếm hoi, cơ tim phì đại có thể xảy ra mà không có yếu tố di truyền rõ ràng. Điều này thường liên quan đến các yếu tố môi trường hoặc lối sống.

Các triệu chứng phổ biến

Các triệu chứng của cơ tim phì đại có thể rất đa dạng và không phải lúc nào cũng rõ ràng. Nhiều người có thể không có triệu chứng rõ rệt và chỉ được phát hiện khi khám sức khỏe định kỳ hoặc thông qua các xét nghiệm chuyên sâu. Tuy nhiên, các triệu chứng phổ biến của cơ tim phì đại bao gồm:

• Khó thở: Đây là triệu chứng phổ biến nhất. Bệnh nhân thường cảm thấy khó thở, đặc biệt khi gắng sức.
• Đau ngực: Cảm giác đau thắt ở ngực, đặc biệt khi hoạt động mạnh hoặc căng thẳng.
• Nhịp tim bất thường: Bệnh nhân có thể cảm nhận nhịp tim đập nhanh, không đều hoặc cảm giác rung rinh trong ngực.
• Ngất xỉu: Một số người có thể bị ngất xỉu, đặc biệt khi gắng sức hoặc đứng lên đột ngột.
• Mệt mỏi: Cảm giác mệt mỏi liên tục, ngay cả khi không hoạt động mạnh.
• Đau đầu: Do cung cấp máu não không đủ.
• Tăng cân không rõ nguyên nhân: Tăng cân do giữ nước do suy tim hoặc các vấn đề liên quan đến suy tim.

Phương pháp chẩn đoán

Chẩn đoán cơ tim phì đại thường bao gồm nhiều bước và phương pháp khác nhau để đảm bảo độ chính xác và đánh giá toàn diện tình trạng bệnh. Các phương pháp chẩn đoán phổ biến bao gồm:

• Siêu âm tim (Echocardiogram): Là phương pháp chẩn đoán chính cho cơ tim phì đại, giúp đánh giá cấu trúc và chức năng của cơ tim. Siêu âm tim qua lồng ngực (TTE) và siêu âm tim qua thực quản (TEE) có thể được sử dụng để đánh giá sự dày lên của cơ tim, chức năng van tim, và luồng máu trong tim.
• Điện tâm đồ (ECG): Ghi lại hoạt động điện của tim để phát hiện rối loạn nhịp tim và những bất thường khác liên quan đến cơ tim phì đại. ECG thường cho thấy các dấu hiệu phì đại thất trái và những thay đổi khác như sóng T đảo ngược hoặc sóng Q sâu.
• Cộng hưởng từ tim (MRI): Cung cấp hình ảnh chi tiết về cấu trúc và chức năng của cơ tim. MRI tim giúp đánh giá mức độ phì đại và xơ hóa của cơ tim, và có thể phát hiện những bất thường mà siêu âm tim không thấy được.
• Xét nghiệm di truyền: Được thực hiện để tìm kiếm các đột biến gen gây bệnh, đặc biệt khi có tiền sử gia đình mắc cơ tim phì đại.
• Thử nghiệm gắng sức: Đánh giá khả năng của tim trong khi hoạt động thể chất và phát hiện các triệu chứng như khó thở, đau ngực. Có thể kết hợp với siêu âm tim hoặc ECG để theo dõi phản ứng của tim khi gắng sức.
• Holter Monitor: Thiết bị ghi lại nhịp tim liên tục trong 24-48 giờ. Giúp phát hiện các rối loạn nhịp tim mà không thể thấy trong một ECG thông thường.
• Thông tim: Đưa ống thông vào tim qua động mạch để đo áp lực trong các buồng tim và đánh giá chức năng của tim. Có thể kết hợp với chụp mạch vành để loại trừ bệnh động mạch vành.

Kết luận

Cơ tim phì đại là một bệnh lý nghiêm trọng nhưng nếu được phát hiện và điều trị kịp thời, người bệnh có thể sống một cuộc sống bình thường và giảm nguy cơ biến chứng. Quan trọng nhất là việc thường xuyên kiểm tra sức khỏe, đặc biệt nếu bạn có tiền sử gia đình mắc bệnh. Hãy luôn lắng nghe cơ thể mình và không ngần ngại tìm kiếm sự tư vấn y tế khi có các triệu chứng bất thường.

Nếu bạn hoặc người thân có bất kỳ dấu hiệu nào của cơ tim phì đại, hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và chẩn đoán kịp thời. Việc hiểu rõ về bệnh và chủ động trong việc theo dõi sức khỏe là chìa khóa để bảo vệ trái tim khỏe mạnh.