Bệnh loạn khúc xạ là gì? Những điều cần biết về bệnh
Trong thế giới hiện đại, với cường độ làm việc và học tập cao, loạn khúc xạ là một bệnh lý đang ngày càng phổ biến và đáng lo ngại. Loạn khúc xạ tuy không quá nguy hiểm, nhưng khiến người mắc gặp nhiều phiền toái trong cuộc sống và sinh hoạt.
Bệnh loạn khúc xạ là gì?
- Khúc xạ là hiện tượng ánh sáng được gấp khúc khi truyền từ vật thể này sang vật thể khác, từ môi trường này sang môi trường khác. Ở mắt của người bình thường, các tia sáng bị gấp khúc (khúc xạ) khi đi qua giác mạc và thủy tinh thể, sau đó sẽ hội tụ đúng trên võng mạc.
- Võng mạc chuyển đổi các tia sáng này thành thông điệp, truyền qua dây thần kinh thị giác và đến não. Bộ não sẽ phân tích và diễn giải những thông điệp này ra hình ảnh mà chúng ta nhìn thấy hằng ngày. Để mắt có thể nhìn các vật thể ở gần hoặc ở xa, thủy tinh phải thường xuyên điều tiết bằng cách phồng lên hoặc thu gọn lại để các tia sáng tập trung đúng trên võng mạc.
- Tuy nhiên, trên thực tế, vì một số lý do khách quan và chủ quan mà thủy tinh thể của nhiều người không thể điều tiết chính xác. Điều này dẫn đến việc tia sáng có thể hội tụ ở phía trước võng mạc hoặc phía sau võng mạc, đây chính nguyên nhân chính gây ra tật khúc xạ (cận, viễn, loạn thị). Bệnh loạn khúc xạ hiểu đơn giản là hiện tượng mắt không điều tiết được hoặc điều tiết kém khiến các tia sáng không thể hội tụ trên võng mạc gây nhìn mờ, từ đó làm thị lực suy yếu.
- Loạn khúc xạ là cụm từ chung chỉ các tật cận thị, loạn thị và viễn thị, trong đó chủ yếu là cận thị với tỉ lệ khá cao trong cộng đồng. Những người mắc bệnh loạn khúc xạ hiện nay phổ biến là học sinh, sinh viên đang trong độ tuổi đi học.
Nguyên nhân và triệu chứng
Nguyên nhân gây ra loạn khúc xạ
- Do yếu tố di truyền
Bố hoặc mẹ hoặc cả hai bị mắc loạn khúc xạ thì con sinh ra sẽ có nguy cơ bị khúc xạ cao hơn bình thường. Ngoài ra, tật khúc xạ còn có thể khởi phát do các rối loạn di truyền kết hợp cùng các hội chứng như: Hội chứng Knobloch, hội chứng Stickler và hội chứng Marfan.
- Thói quen sinh hoạt chưa khoa học
Để mắt làm việc quá nhiều, tập trung trong khoảng thời gian nhìn dài mà không được nghỉ ngơi; tư thế ngồi học hay làm việc sai (ngồi quá gần, để mắt sát vào màn hình tivi, máy tính hay điện thoại, ngồi học mặt chăm chú để mắt gần vở); Học, làm việc trong môi trường thiếu ánh sáng; ăn uống không đủ chất dinh dưỡng cần thiết;…
- Do tiếp xúc với quá nhiều nguồn sáng nhân tạo
Sử dụng điện thoại, máy tính để bàn, ipad, laptop… quá lâu mà không có chế độ nghỉ ngơi hay thư giãn mất hợp lý sẽ khiến thị lực nhanh chóng bị suy giảm.
- Do tuổi tác
Người cao tuổi thể thủy tinh thường bị lão hóa, không phồng lên được do mất tính đàn hồi, vậy nên cũng sẽ dễ bị bệnh loạn khúc xạ, đặc biệt là viễn thị.
Triệu chứng bệnh loạn khúc xạ
Loạn khúc xạ có các dấu hiệu dễ nhận biết mà người bệnh có thể cảm nhận rõ ràng ngay từ khi chớm mắc phải. Điển hình rõ nhất của loạn khúc xạ chính là dấu hiệu mắt mờ. Ngoài ra, tật khúc xạ mắt cũng có các triệu chứng khác như:
- Nhìn 1 vật thành 2
- Tầm nhìn bị nhòe, mờ, không rõ
- Nhìn thấy ánh sáng bị chói hoặc quầng sáng xung quanh ánh đèn
- Mỗi khi nhìn thì phải nheo mắt
- Đầu thường đau nhức, đặc biệt khi phải tập trung quan sát trong thời gian dài
- Mắt hay mỏi, nhức trong thời gian dài
- Khó có thể tập trung khi đọc hoặc sử dụng máy tính.
Cách điều trị
Để cải thiện tầm nhìn, khắc phục các tình trạng do loạn khúc xạ gây ra thì dưới đây là một số cách điều trị để bạn tham khảo:
- Đeo kính gọng
Đây là cách dễ nhất và an toàn nhất để điều chỉnh các chứng loạn thị. Bác sĩ sẽ đo thị lực để giúp bạn chọn tròng kính phù hợp với các các tật khúc xạ bạn đang mắc phải và mang lại cho bạn thị lực tối ưu hơn.
- Đeo kính áp tròng
Trong nhiều trường hợp, kính áp tròng mang lại tầm nhìn rộng hơn và thoải mái hơn. Chúng là một lựa chọn an toàn và hiệu quả khi áp dụng và sử dụng đúng cách. Điều quan trọng là phải rửa tay và làm sạch kính áp tròng đúng cách để giảm nguy cơ nhiễm trùng. Nếu bạn mắc một số bệnh về mắt, bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
- Sử dụng kính Ortho K
Ortho K là một loại kính áp tròng được thiết kế đặc biệt để điều chỉnh hình dạng giác mạc, khắc phục độ khúc xạ cận thị một cách nhẹ nhàng, hiệu quả trong khi bạn ngủ. Bạn chỉ cần mang kính trước khi đi ngủ và lấy kính ra vào buổi sáng hôm sau để tận hưởng thị lực rõ ràng trong cả ngày mà không cần phải phụ thuộc vào kính.
Chỉnh hình giác mạc tạm thời bằng Ortho-K rất an toàn, không xâm lấn, được xem làm phương pháp “thoát cận không phẫu thuật” hiệu quả nhất hiện nay. Tuy nhiên, nhược điểm của phương pháp này là khi ngừng sử dụng, giác mạc sẽ dần trở về trạng thái cong ban đầu, do đó không thể điều chỉnh triệt để tật khúc xạ.
- Phẫu thuật khúc xạ bằng tia Laser excimer
Mục tiêu của phẫu thuật khúc xạ là giảm sự phụ thuộc vào kính thuốc hoặc kính áp tròng. Hầu hết những bệnh nhân trải qua phẫu thuật khúc xạ đều sẽ đạt được mục tiêu này, khoảng 98% không cần đeo kính để nhìn xa.
Vì vậy, với các phương pháp chữa tật khúc xạ phổ biến hiện nay là phẫu thuật bằng tia Laser excimer được các bác sĩ nhãn khoa đánh giá là có mức độ an toàn, chính xác, hiệu quả tốt và thời gian phục hồi sau phẫu thuật nhanh. Tuy nhiên, chi phí cho mỗi ca phẫu thuật khá cao và điều này khiến nhiều người vẫn e ngại.
Kỹ thuật LASIK, Femtosecond LASIK, PRK/Lasek là những phẫu thuật hiệu quả nhất của phương pháp phẫu thuật mắt bằng laser. Bên cạnh đó, còn có một số phẫu thuật khúc xạ khác cũng mang lại kết quả cao cho những người cận thị nặng như: Đặt kính nội nhãn (ICL), phẫu thuật Phaco…
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.