Block nhĩ thất là gì? Những điều cần biết về block nhĩ thất

Triệu chứng

Các triệu chứng của AV block tương tự như hội chứng suy nút xoang. Bao gồm đánh trống ngực, hụt nhịp, chóng mặt, choáng váng, ngất (mất ý thức), mệt mỏi và suy nhược, thậm chí là đau thắt ngực.

Block nhĩ thất thường không có triệu chứng và dễ gặp ở vận động viên, thanh thiếu niên, thanh niên và những người có dây thần kinh phế vị hoạt động mạnh. Các triệu chứng của block nhĩ thất độ 3 dữ dội hơn do nhịp tim chậm. Bất kỳ triệu chứng ngất hoặc đau ngực nào đều cần được thăm khám và kiểm tra khẩn cấp.

Biến chứng nguy hiểm của block nhĩ thất là: 

• Suy tim
• Rối loạn nhịp tim
• Đau tim
• Có thể diễn biến thành ngừng tim đột ngột.

Nguyên nhân

Đối với block nhĩ thất cấp I hay block nhĩ thất độ 1, nguyên nhân do:

• Tập luyện thể thao.
• Nhồi máu cơ tim thành dưới.
• Phẫu thuật thay van hai lá, sửa van 2 lá.
• Viêm cơ tim.
• Do thuốc như chẹn bêta, thuốc chẹn kênh calci, digoxin, amiodarone.

Đối với block nhĩ thất cấp II hay block nhĩ thất độ 2, nguyên nhân do:

• Nhồi máu cơ tim thành dưới.
• Xơ hóa vô căn của hệ thống dẫn truyền trong bệnh Lenegre hoặc bệnh Lev.
• Phẫu thuật sửa chữa van hai lá.
• Viêm cơ tim, bệnh Lyme.
• Bệnh tự miễn (lupus ban đỏ, xơ cứng toàn thân).
• Tăng kali máu.
• Các loại thuốc: thuốc chẹn bêta, thuốc chẹn kênh calci, digoxin, amiodarone.

Đối với block nhĩ thất cấp III hay block nhĩ thất hoàn toàn, nguyên nhân do:

• Những nguyên nhân đều giống nhau như block nhĩ thất (AV) cấp II
• Các bệnh nguyên quan trọng nhất là: Nhồi máu cơ tim thành dưới; thuốc chẹn kênh calci, chẹn beta, digoxin; bệnh Lenegre hoặc bệnh Lev gây thoái hóa hệ thống dẫn truyền gây block nhĩ thất cấp III.

Đối tượng nguy cơ

Tất cả các loại block nhĩ thất xảy ra thường xuyên hơn ở những người trên 70 tuổi, đặc biệt là ở những người bị bệnh tim cấu trúc.

Chẩn đoán

Trước tiên, bác sĩ tim mạch sẽ xem xét bệnh sử và tiền sử sức khỏe gia đình, chế độ ăn uống và mức độ của các triệu chứng.

Trong quá trình khám sức khỏe, bác sĩ tim mạch sẽ lắng nghe nhịp tim hoặc kiểm tra các dấu hiệu suy tim, chẳng hạn như tích tụ chất lỏng ở bàn chân, mắt cá chân và chân.

Các xét nghiệm cận lâm sàng để chẩn đoán block nhĩ thất chính xác hơn: Điện tâm đồ, theo dõi Holter, siêu âm tim, xét nghiệm điện sinh lý, kiểm tra gắng sức khi vận động.

Phát hiện sớm block nhĩ thất thông qua các dấu hiệu cảnh báo và chẩn đoán chính xác bằng các xét nghiệm là yếu tố quan trọng giúp việc điều trị đạt hiệu quả tốt nhất.

Phòng ngừa bệnh

Để phòng ngừa bệnh block nhĩ thất, các bạn có thể tham khảo một số phương pháp sau:

• Có chế độ tập luyện thể dục thể thao khoa học.
• Nên tái khám sức khỏe định kỳ và nếu gặp một trong các triệu chứng sau nên đi thăm khám bác sĩ (đau tức ngực, hụt hơi, hạ huyết áp…) để được chẩn đoán, điều trị kịp thời.
• Có chế độ nghỉ ngơi hợp lý tránh làm việc quá sức.

Điều trị như thế nào?

Với block nhĩ thất cấp I hoặc block nhĩ thất cấp II Mobitz I thường không cần điều trị gì đặc hiệu. Với các block nhĩ thất độ cao (Mobitz II, hoặc cấp III) dai dẳng thường phải cấy máy tạo nhịp tim.

Thuốc

Dùng trong trường hợp cấp cứu, đặc biệt khi bệnh nhân có ngất hoặc xỉu. Thuốc thường chỉ có tác dụng tạm thời để chờ cấy máy tạo nhịp hoặc trong giai đoạn cấp của một số bệnh chờ khi hồi phục.

• Atropin là thuốc nên thử dùng đầu tiên, ống 1/4mg x 4 ống tiêm tĩnh mạch, nếu có tác dụng (tần số tim tăng) tiếp tục tiêm hoặc truyền tĩnh mạch.
• Dopamin truyền tĩnh mạch với liều bắt đầu 5mcg/kg/phút ở những bệnh nhân có kèm huyết áp thấp.
• Adrenalin truyền tĩnh mạch liều 1 – 2mcg/phút nếu bệnh nhân trong tình trạng rất trầm trọng.
• Isoproterenol hydrochloride (Isuprel), truyền tĩnh mạch liều khởi đầu 2 mcg/kg/phút, có thể tăng dần liều tới 10mcg/kg/phút tùy theo đáp ứng của bệnh nhân hoặc viên 2mg ngày uống 4-6 viên.

Tạo nhịp tạm thời: Máy tạo nhịp qua da (hai điện cực áp thành ngực) rất có hiệu quả nhưng gây đau đớn. Đây là máy xách tay lưu động, thường gắn với hệ thống phá rung cấp cứu. Những bệnh nhân ngất cần đặt ngay tạo nhịp tạm thời trong lúc vận chuyển đến bệnh viện.

Cấp cứu: dùng máy tạo nhịp áp thành qua da trong lúc chờ tiến hành đặt máy tạo nhịp tạm thời qua đường tĩnh mạch.

Tạo nhịp tạm thời qua đường tĩnh mạch là giải pháp cấp cứu tối ưu cho những trường hợp nhịp chậm có triệu chứng nặng nề.

Chỉ định cấy máy tạo nhịp vĩnh viễn

Máy tạo nhịp 2 buồng tim (DDD, DDDR) là lựa chọn tối ưu cho điều trị. Máy tạo nhịp một buồng thất (Wl, WIR) phù hợp nhất với bloc nhĩ – thất cấp III mà có rung nhĩ.

Chỉ định tạo nhịp tim vĩnh viễn cho bệnh nhân bị block nhĩ thất mắc phải không do nhồi máu cơ tim.

Hi vọng những chia sẻ ở bài viết trên sẽ giúp các bạn hiểu hơn về Block nhĩ thất.