Bệnh phổi kẽ là gì? Những điều cần biết về bệnh phổi kẽ

Triệu chứng

Triệu chứng phổ biến nhất của bệnh phổi kẽ là khó thở, thường tồi tệ hơn theo thời gian. Các triệu chứng khác bao gồm:

• Ho khô, không có chất nhầy.
• Giảm cân.
• Khó thở phát triển chậm (trong nhiều tháng) hoặc nhanh chóng (trong vài giờ hoặc vài ngày) nếu bị viêm phổi kẽ cấp tính.

Nguyên nhân

Các nguyên nhân gây bệnh phổi kẽ rất đa dạng và phức tạp, có thể chia thành các nhóm chính sau:

• Hít phải các chất độc hại: Các chất như bụi silic, amiăng, beryllium và vi khuẩn tăng cảm đều có thể gây ra bệnh phổi kẽ.
• Thuốc và phương pháp điều trị: Một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc kháng sinh, thuốc điều trị bệnh khớp, thuốc hóa trị và nhóm thuốc statin, có thể gây tổn thương phổi.
• Nhiễm trùng: Viêm phổi không điển hình, lao phổi và viêm phổi do Pneumocystis đều có thể dẫn đến bệnh phổi kẽ.
• Các bệnh tự miễn: Các bệnh như viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ hệ thống, xơ cứng bì và bệnh u hạt cũng có thể gây tổn thương phổi.
• Môi trường làm việc: Những người làm việc trong môi trường có chứa bụi hạt, bụi than, bụi silic và các hóa chất khác có nguy cơ cao mắc bệnh.
• Yếu tố di truyền: Bệnh phổi kẽ có thể liên quan đến yếu tố di truyền, do đó, những người có người thân mắc bệnh có nguy cơ cao hơn.

Đối tượng nguy cơ

Bệnh phổi kẽ là một loại bệnh lý phổi nghiêm trọng, và có một số đối tượng nguy cơ cao hơn khác nhau có thể bao gồm:

• Người tiếp xúc với các chất độc hại: Những người làm việc trong môi trường có khả năng tiếp xúc với bụi silic, amiăng, beryllium và các hợp chất hóa học khác có nguy cơ cao hơn mắc bệnh phổi kẽ.
• Những người có một số loại bệnh lý di truyền: Bệnh phổi kẽ có thể có yếu tố di truyền, nên những người có người thân gần mắc bệnh này có nguy cơ cao hơn so với những người không có tiền sử gia đình.
• Các bệnh nhân bị nhiễm trùng mãn tính: Những người bị viêm phổi không điển hình, lao phổi, hoặc các nhiễm trùng khác có thể dễ dàng mắc bệnh phổi kẽ hơn.
• Những người sử dụng thuốc có thể gây tổn thương phổi: Một số loại thuốc như thuốc kháng sinh, thuốc điều trị bệnh khớp, thuốc hóa trị và nhóm thuốc statin có thể gây ra bệnh phổi kẽ.
• Các yếu tố môi trường khác: Người sống hoặc làm việc trong môi trường có chứa bụi hạt, bụi than, bụi silic và các hóa chất khác có thể tăng nguy cơ mắc bệnh phổi kẽ.
• Tuổi tác: Các bệnh lý di truyền thuộc nhóm bệnh phổi kẽ thường xuất hiện ở người trong độ tuổi 20 – 40, trong khi tình trạng xơ phổi vô căn thường gặp ở người độ tuổi 50 trở lên.

Việc nhận biết các đối tượng nguy cơ này có thể giúp những người có nguy cơ cao hơn chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa và sớm phát hiện bệnh để điều trị kịp thời.

Chẩn đoán

Việc chẩn đoán bệnh phổi kẽ thường bắt đầu khi bệnh nhân đến gặp bác sĩ vì khó thở hoặc ho. Các xét nghiệm hình ảnh về phổi thường được sử dụng để tìm ra vấn đề, bao gồm:

• X-quang ngực.
• Chụp CT và CT độ phân giải cao.
• Kiểm tra chức năng phổi.
• Sinh thiết phổi, nội soi phế quản, phẫu thuật nội soi lồng ngực có video hỗ trợ (VATS) và sinh thiết phổi mở.

Phòng ngừa bệnh

Một lối sống lành mạnh có thể giúp ngăn ngừa và hạn chế diễn tiến của bệnh phổi kẽ. Một số biện pháp phòng ngừa bao gồm:

• Bỏ thuốc lá: Tránh hít phải khói thuốc tự động.
• Chế độ dinh dưỡng lành mạnh: Ăn uống đầy đủ dưỡng chất và calo cần thiết.
• Tiêm chủng: Tiêm ngừa viêm phổi và cúm hàng năm để tránh nhiễm trùng hô hấp.
• Tập luyện thể dục: Giúp cơ thể khỏe mạnh và tăng sức đề kháng.

Điều trị như thế nào?

Việc điều trị bệnh phổi kẽ phụ thuộc vào nguyên nhân, mức độ và tình trạng bệnh cụ thể. Các phương pháp điều trị có thể bao gồm:

• Điều trị bằng thuốc: Thuốc chống xơ, thuốc chống viêm và thuốc làm chậm quá trình sẹo hóa thường được sử dụng. Bệnh sẽ được kiểm soát và giảm dần các tổn thương ở phổi.
• Liệu pháp oxy: Được sử dụng cho những bệnh nhân có triệu chứng khó thở và gặp khó khăn trong việc hô hấp. Liệu pháp này giúp ngăn chặn và giảm thiểu các biến chứng nếu nồng độ oxy trong máu thấp hoặc huyết áp giảm mạnh.
• Phẫu thuật: Trong trường hợp tổn thương nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật cấy ghép phổi để kéo dài sự sống và nâng cao chất lượng sống cho bệnh nhân.

Kết luận

Bệnh phổi kẽ gây ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Việc chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời là vô cùng quan trọng để ngăn ngừa những biến chứng nghiêm trọng. Nếu có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh, người bệnh nên đi khám ngay để được chẩn đoán chính xác và có phương án điều trị hiệu quả.