Tổng quan chung
Triệu chứng
Nguyên nhân
Đối tượng nguy cơ
Chuẩn đoán
Phòng ngừa bệnh
Cách điều trị
Suy gan: Triệu chứng, nguyên nhân và điều trị
Gan là một bộ phận quan trọng trong cơ thể con người. Các chức năng quan trọng nhất bao gồm: sản xuất mật, dự trữ glycogen và loại bỏ các chất độc ra khỏi máu. Tuy nhiên, hiện nay, nhiều người mắc phải hội chứng suy giảm chức năng gan mà không hề biết nguyên nhân là do đâu. Dấu hiệu nhận biết bệnh thì thường bị nhầm lẫn với các bệnh về gan khác, do vậy mà khi bệnh chuyển sang giai đoạn nặng mới bắt đầu chữa trị. Để có những kiến thức đầy đủ nhất về căn bệnh này, mời bạn đọc tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây.
Tổng quan chung về suy gan
Suy gan là tình trạng gan mất khả năng hoạt động bình thường, dẫn đến nhiều rối loạn chức năng quan trọng trong cơ thể. Đây là một bệnh lý nguy hiểm, có thể dẫn đến tử vong nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Hội chứng suy giảm chức năng gan có gồm suy gan cấp tính và suy gan mạn tính. Trong đó:
- Suy gan cấp tính: là chức năng gan suy giảm nhanh, thậm chí là ngừng hoạt động trong vài ngày hoặc vài tuần. Đa số những người bị suy gan cấp đều không có tiền sử bệnh về gan có các triệu chứng bất thường về gan trước đó
- Suy gan mạn tính: là gan chịu tổn thương kéo dài nhiều năm khiến cho gan không còn hoạt động bình thường nữa.
Triệu chứng của suy gan
Dưới đây là một số triệu chứng của suy gan khá phổ biến, cần chú ý quan sát cơ thể để kịp thời phát hiện, điều trị:
- Mệt mỏi và suy giảm sức lao động: Người bị suy gan thường cảm thấy mệt mỏi, yếu đuối và khó tập trung vào công việc hàng ngày.
- Thay đổi tình trạng tâm lý: Suy gan có thể gây ra các triệu chứng như lo âu, trầm cảm, và thay đổi tâm trạng không lường trước.
- Bệnh da: Một số người bị suy gan có thể phát triển các vấn đề da như ngứa, da vàng, xanh da trời hoặc vết chảy máu dễ.
- Sự tích tụ chất độc: Suy gan có thể làm gan không thể loại bỏ các chất độc như ammonia khỏi cơ thể, dẫn đến triệu chứng như mất trí nhớ, rối loạn giấc ngủ và co giật.
- Sự tăng kích thước của gan: Gan bị tổn thương có thể tăng kích thước và gây ra cảm giác đau và áp lực trong vùng bụng.
Nguyên nhân gây suy gan
Suy giảm chức năng gan là bệnh lý khá nguy hiểm, là tình trạng nguy kịch đe dọa đến tính mạng của người bệnh. Khi gan bị suy giảm chức năng nó không thể thực hiện được các chức năng của nó như: chuyển hóa, tổng hợp, thải độc, tạo mật và dự trữ. Nguyên nhân gây suy gan đến từ:
Nguyên nhân suy gan cấp tính
- Nhiễm virus viêm gan A, B hoặc C
- Sử dụng acetaminophen (tylenol) quá liều
- Phản ứng với thuốc theo toa như thuốc kháng sinh, NSAID hoặc thuốc chống động kinh
- Phản ứng với các chất bổ sung thảo dược, chẳng hạn như ma hoàng (thảo ma hoàng), hoàng cầm (chi Scutellaria) và kava (xuất phát từ rễ của cây bụi (piper methysticum) phát triển ở Nam Thái Bình Dương)
- Bệnh Wilson
- Tình trạng tự miễn, ví dụ như viêm gan tự miễn
- Bệnh ảnh hưởng đến các tĩnh mạch gan, ví dụ như hội chứng Budd-Chiari
- Tiếp xúc với chất độc, chẳng hạn như hóa chất công nghiệp hoặc nấm độc hoang dã
Suy gan cấp tính có thể do di truyền, khi một gen bất thường từ cha hoặc/và mẹ được di truyền.
Nguyên nhân suy gan mạn tính
- Viêm gan B mạn tính hoặc nhiễm viêm gan C
- Bệnh gan liên quan đến rượu
- Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu
- Viêm gan tự miễn
- Các bệnh ảnh hưởng đến đường mật, ví dụ như viêm đường mật
Đôi khi, bạn cũng có thể bị suy gan mà không xác định được nguyên nhân.
Một số nguyên nhân khác
Mắc một số bệnh như xơ gan, ung thư gan, gan nhiễm mỡ, nhiễm virus viêm gan A,E…
Đối tượng nguy cơ nhiễm bệnh suy gan
Dựa trên các thống kê Y tế hiện nay, đối tượng suy gan gồm những nhóm phổ biến sau:
- Người sử dụng rượu bia nhiều: Uống nhiều rượu bia trong thời gian dài là nguyên nhân hàng đầu gây suy gan.
- Người bị nhiễm virus viêm gan: Virus A, B, C là nguyên nhân phổ biến gây suy gan.
- Người mắc bệnh lý gan: Gan nhiễm mỡ, xơ gan, ung thư gan có thể tiến triển thành suy gan.
- Người sử dụng thuốc quá liều: Một số loại thuốc như paracetamol, thuốc chống nấm, thuốc chống lao có thể gây suy gan nếu sử dụng quá liều.
- Người có hệ miễn dịch yếu: Do bệnh lý nền, sử dụng thuốc ức chế miễn dịch hoặc HIV/AIDS.
Chẩn đoán suy gan
Hiện nay, một số xét nghiệm được dùng để chẩn đoán suy gan là:
- Xét nghiệm máu cho biết các chỉ số về chức năng gan và xác định có nhiễm virus viêm gan hay không.
- Các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh như siêu âm, CT hoặc MRI cho thấy hình ảnh của gan, các tổn thương và mức độ tổn thương.
- Sinh thiết lấy mô từ gan để xác định mô sẹo và hỗ trợ tìm ra nguyên nhân gây ra suy gan.
Phòng ngừa và điều trị suy gan như thế nào?
Phòng ngừa suy gan không hề phức tạp hay khó khăn, miễn bạn có một lối sống lành mạnh, khoa học Các biện pháp phòng ngừa có thể bao gồm:
- Hạn chế uống rượu, không được uống thuốc với rượu.
- Không tự ý sử dụng thuốc không kê đơn và chỉ sử dụng đúng theo liều lượng được hướng dẫn. Không tự ý sử dụng nhiều loại thuốc cùng lúc mà không hỏi ý kiến bác sĩ
- Duy trì cân nặng hợp lý bằng cách có chế độ ăn uống và rèn luyện lành mạnh.
- Tiêm phòng đầy đủ vắc xin viêm gan A và B. Hiện nay chưa có vắc xin ngừa viêm gan C, nhưng viêm gan C có thể điều trị được. Còn viêm gan B không thể chữa khỏi và bắt buộc phải theo dõi suốt đời.
- Khám sức khỏe định kỳ để kiểm tra chức năng gan và phát hiện kịp thời.
Điều trị suy gan như thế nào?
Đối với người bệnh, các phương pháp điều trị suy gan bao gồm điều trị bằng thuốc, phẫu thuật hoặc ghép gan. Tùy thuộc vào tình trạng bệnh cũng như điều kiện sức khỏe của người bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp nhằm mang lại hiệu quả cao nhất.
Điều trị bằng thuốc:
- Trường hợp bị ngộ độc gan do dùng quá liều Acetaminophen bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc Acetylcysteine để giải độc
- Thuốc điều trị đặc hiệu đối với viêm gan virus B, C
- Thuốc điều trị suy gan do các nguyên nhân khác nhau
Ghép gan: Trong trường hợp suy gan nặng không thể phục hồi, ghép gan có thể là lựa chọn duy nhất.
Kết luận
Suy gan là một bệnh lý nghiêm trọng nhưng có thể phòng ngừa và quản lý nếu nhận biết sớm các triệu chứng và nguyên nhân. Việc duy trì lối sống lành mạnh, hạn chế sử dụng rượu, tiêm phòng và kiểm tra sức khỏe định kỳ là những biện pháp hiệu quả để bảo vệ gan. Hãy luôn lắng nghe cơ thể và tìm kiếm sự tư vấn y tế kịp thời nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.