Ung thư mắt là gì? Những điều cần biết về ung thư mắt

Triệu chứng

Dấu hiệu ung thư mắt ở người lớn

Ở giai đoạn đầu, u ác tính ở mắt có thể không gây ra triệu chứng nào. Khi ung thư mắt ở giai đoạn tiến triển, có thể nhận thấy một số dấu hiệu như:

• Một điểm tối xuất hiện trên mống mắt hoặc trên kết mạc
• Tầm nhìn bị mờ, bị bóp méo hoặc thấy dấu hiệu giảm thị lực rõ ràng.
• Giảm thị trường mắt: Xuất hiện điểm không nhìn thấy gì trong tầm nhìn ngoại biên
• Nhạy cảm với ánh sáng và ánh sáng nhấp nháy
• Thay đổi hình dạng của đồng tử.
• Xuất hiện một khối bất thường trên mắt hoặc bên trong mắt.
• Một bên mắt bị lồi ra ngoài.
• Đau nhức hốc mắt, chảy nước mắt

Dấu hiệu của ung thư mắt ở trẻ em

Ung thư mắt ở trẻ em phổ biến nhất là u nguyên bào võng mạc. Bệnh lý này phổ biến nhất ở trẻ nhỏ dưới 2 tuổi, nhưng vẫn có khả năng xuất hiện ở các nhóm tuổi khác. Các triệu chứng của u nguyên bào võng mạc ở trẻ bao gồm:

• Đồng tử trắng, mắt bị lác.
• Hai đồng tử có màu khác nhau
• Đau hốc mắt nhiều do tăng nhãn áp, nhưng triệu chứng này ít phổ biến hơn.
• Thị lực của trẻ giảm sút bất thường, trẻ không thể nhìn rõ hoặc như có vật cản. Nếu trẻ đi học có thể thấy khả năng học tập của trẻ giảm xuống bất thường.
• Bệnh thường được phát hiện khi quan sát ảnh chụp của trẻ. Khi nhìn ảnh của trẻ có thể thấy 1 trong 2 mắt có phản ứng bình thường với ánh đèn flash của điện thoại và tạo ra hiệu ứng mắt đỏ điển hình, trong khi mắt kia cho phản xạ mắt trắng.

Nguyên nhân

Hiện nay, nguyên nhân chính xác gây ung thư mắt vẫn chưa được kết luận cụ thể. Tuy nhiên có một vài yếu tố làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh như:

• Bất thường nhiễm sắc thể: Sự bất thường trong nhiễm sắc thể 13 (thiếu NST 13 hoặc NST này không hoạt động) có liên quan tới bệnh ung thư mắt. Khi NST 13 bất thường sẽ khiến sự phân chia tế bào bị mất kiểm soát và hình thành khối u. Sự bất thường ở nhiễm sắc thể 13 cũng là yếu tố gây ung thư mắt
• Giới tính và độ tuổi: Ung thư mắt hay gặp ở những người cao tuổi, nam giới nhiều hơn nữ.
• Màu sắc đôi mắt: Những người có đôi mắt gam màu sáng thường dễ mắc ung thư mắt hơn những người có đôi mắt màu nâu.
• Môi trường độc hại: Việc thường xuyên tiếp xúc với hóa chất độc hại như công nhân hóa chất, than, dầu khí, thợ hàn, nông dân… sẽ có nguy cơ mắc ung thư mắt hơn những người làm nghề khác. Những người làm việc trong môi trường độc hại, không che chắn và bảo vệ mắt kỹ lưỡng cũng là đối tượng dễ mắc ung thư mắt
• Di truyền: Nếu gia đình có bố mẹ bị ung thư cả 2 bên mắt thì nguy cơ con của họ cũng mắc căn bệnh này. Những cặp vợ chồng nào có con đầu bị ung thư mắt thì nguy cơ đứa con thứ hai sinh ra cũng mắc bệnh khá cao.
• Tia tử ngoại: Các tia tử ngoại từ nắng mặt trời có thể làm ảnh hưởng tới đôi mắt, làm tăng nguy cơ mắc ung thư mắt.

Trên đây là các yếu tố được cho là nguyên nhân gây ung thư mắt mà mọi người cần biết. Căn cứ vào các nguyên nhân gây bệnh vừa nêu trên chúng ta sẽ biết cách phòng ngừa bệnh hiệu quả.

Đối tượng nguy cơ

• Người cao tuổi: Nguy cơ mắc ung thư mắt tăng cao theo độ tuổi. Hầu hết các trường hợp ung thư mắt được chẩn đoán ở người từ 60 tuổi trở lên.
• Trẻ em: Mặc dù hiếm gặp hơn ở trẻ em, ung thư mắt có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào. Một số loại ung thư mắt phổ biến ở trẻ em bao gồm u nguyên sinh võng mạc (retinoblastoma) và u thần kinh đệm thị giác (optic nerve glioma).
• Người có tiền sử gia đình mắc ung thư mắt: Nếu bạn có cha mẹ, anh chị em hoặc con cái từng mắc ung thư mắt, bạn có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
• Người có sắc tố da sáng: Nguy cơ mắc một số loại ung thư mắt, chẳng hạn như u hắc tố mống mắt (uveal melanoma), cao hơn ở người có sắc tố da sáng, tóc vàng hoặc mắt xanh.
• Người tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời: Tiếp xúc quá nhiều với tia UV từ ánh nắng mặt trời là một yếu tố nguy cơ gây ung thư da, bao gồm cả u hắc tố mống mắt.
• Người mắc một số bệnh lý khác: Một số bệnh lý, chẳng hạn như hội chứng Down, hội chứng Rubinstein-Taybi và bệnh đa nang buồng trứng, có liên quan đến nguy cơ mắc ung thư mắt cao hơn.
• Người sử dụng thuốc lá: Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc nhiều loại ung thư, bao gồm cả ung thư mắt.
• Người sử dụng rượu bia quá mức: Uống rượu bia quá mức có thể làm tăng nguy cơ mắc một số loại ung thư mắt, chẳng hạn như u hắc tố mống mắt.
• Người tiếp xúc với hóa chất độc hại: Tiếp xúc với một số hóa chất độc hại, chẳng hạn như formaldehyde và acrylamide, có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư mắt.
• Người có hệ miễn dịch yếu: Hệ miễn dịch yếu có thể khiến cơ thể dễ bị ung thư hơn, bao gồm cả ung thư mắt.

Lưu ý: Đây chỉ là một số nhóm đối tượng nguy cơ cao mắc ung thư mắt. Việc chẩn đoán ung thư mắt cần được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa dựa trên các thăm khám, kiểm tra và xét nghiệm cần thiết

Chẩn đoán 

Dưới đây là một số xét nghiệm cần thiết:

• Siêu âm: Đối với xét nghiệm này, một đầu ghi nhỏ được đặt vào mí mắt hoặc nhãn cầu. Nó phát ra sóng siêu âm và thu được tiếng vang khi chúng dội lại từ các mô. Những tiếng dội này tạo thành một hình ảnh trên màn hình máy tính.
• Chụp động mạch: Đối với xét nghiệm này, thuốc nhuộm được đưa vào máu qua tĩnh mạch ở cánh tay. Hình ảnh phía sau mắt sau đó được chụp bằng một loại đèn đặc biệt làm cho thuốc nhuộm phát sáng. Điều này cho phép bác sĩ nhìn thấy các mạch máu bên trong mắt.
• Chụp cắt lớp vi tính (chụp CT): Xét nghiệm này sử dụng tia X để tạo ra hình ảnh chi tiết bên trong cơ thể bạn. Nó có thể được sử dụng để xem ung thư đã lan rộng chưa.
• Chụp X-quang ngực: X-quang có thể được thực hiện để xem ung thư đã lan đến phổi  chưa.
• MRI scan: xét nghiệm này sử dụng sóng radio và từ tính mạnh thay vì tia X để tạo ra hình ảnh chi tiết. Xét nghiệm này rất tốt để xem các khối u ở mắt và có thể được sử dụng để xem liệu ung thư có lan rộng hay không.
• Sinh thiết: Trong sinh thiết, bác sĩ lấy một mẫu mô nhỏ để kiểm tra xem có tế bào ung thư không. Sinh thiết thường không cần thiết đối với khối u hắc tố ở mắt vì bác sĩ có thể cho biết đó là khối u ác tính khi khám mắt và xét nghiệm hình ảnh.

Phòng ngừa bệnh

• Khám mắt định kỳ, đặc biệt nếu bạn thuộc nhóm nguy cơ cao.
• Bảo vệ mắt khỏi ánh nắng mặt trời bằng cách đeo kính râm có khả năng chống tia UV.
• Bỏ thuốc lá và hạn chế sử dụng rượu bia.
• Tránh tiếp xúc với hóa chất độc hại.Nếu làm việc trong môi trường tiếp xúc với hóa chất, hãy đảm bảo tuân thủ các biện pháp an toàn lao động.
• Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên.
• Giữ cho hệ miễn dịch khỏe mạnh.

Điều trị như thế nào 

Các biện pháp có thể sử dụng trong điều trị ung thư mắt bao gồm:

• Phẫu thuật: Có thể phẫu thuật cắt bỏ vùng mí mắt hoặc cắt bỏ trên một diện tích rộng ra xung quanh và cắt bỏ vùng tiếp cận màng da mắt. Nếu trong trường hợp ung thư xâm lấn đến vùng nhãn cầu và hốc mắt, cần phải cắt bỏ toàn bộ các bộ phận bên trong hốc mắt.
• Xạ trị: Dùng tia xạ để tiêu diệt các tế bào ung thư. Khi xạ trị cần phải hết sức lưu ý để tránh được nguy cơ tổn thương các cơ quan trong hốc mắt. Nhất là những trường hợp có thể bảo tồn được mắt.
• Hoá trị: Là phương pháp dùng thuốc đưa vào cơ thể để tiêu diệt các tế bào ung thư và thường được kết hợp với xạ trị trong điều trị ung thư mắt.

Các biện pháp điều trị bổ trợ như tăng sức đề kháng, điều trị triệu chứng khác cũng cần được kết hợp với các biện pháp chính, nhằm giảm bớt khó chịu cho người bệnh.

Ung thư mắt là một căn bệnh nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Việc nhận biết sớm các triệu chứng, tìm hiểu nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ là rất quan trọng để có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào về mắt, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Bảo vệ sức khỏe mắt không chỉ giúp duy trì tầm nhìn tốt mà còn góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của bạn và những người thân yêu.

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.