Viêm hậu môn là gì? Những điều cần biết về viêm hậu môn Viêm hậu môn có thể gặp ở nhiều lứa tuổi khác nhau. Biểu hiện của bệnh cũng rất đa dạng tùy theo những cấp độ khác nhau, từ nhẹ đến nặng. Một số trường hợp, bệnh có thể chuyển sang mạn tính, gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và chất lượng sống của người bệnh.  Viêm hậu môn là tình trạng vùng hậu môn và trực tràng bị viêm nhiễm  

Triệu chứng

Triệu chứng của viêm hậu môn thường dễ bị nhầm lẫn với bệnh trĩ. Tuy nhiên, đây là 2 loại bệnh lý khác nhau hoàn toàn. Viêm hậu môn được nhận biết dựa vào những triệu chứng lâm sàng xung quanh khu vực hậu môn và các biểu hiện bất thường trong quá trình đi vệ sinh của người bệnh.

Một số triệu chứng của bệnh viêm hậu môn bao gồm:

• Chảy máu trực tràng
• Đi vệ sinh có chất nhầy
• Các cơn đau thắt ở vùng hậu môn và trực tràng. Những cơn đau sẽ có cường độ cao hơn đối với những người bị viêm hậu môn do ảnh hưởng từ bệnh lậu, herpes simplex và cytomegalovirus
• Luôn có buồn đi đại tiện, cần đi gấp dù cơ thể thật sự không có nhu cầu
• Ngứa và kích thích hậu môn
• Mót rặn

Nguyên nhân

Nguyên nhân gây viêm hậu môn đến từ tất cả các tác nhân gây thay đổi hệ tiêu hóa, rối loạn tiêu hóa hay các bệnh lý đường tiêu hóa hay nhiễm các tác nhân như: nấm, ký sinh trùng, lao,…

Ngoài ra, một số nguyên nhân tiềm ẩn cũng dễ dẫn đến viêm nhiễm hậu môn:

• Viêm đường ruột dẫn tới 30% trường hợp viêm trực tràng
• Nhiễm trùng qua đường tình dục đặc biệt là người quan hệ qua đường hậu môn, nhiễm trùng Salmonella, Shigella và Campylobacter cũng có thể gây viêm trực tràng
• Xạ trị trực tràng hoặc vùng tuyến tiền liệt cũng có thể gây viêm niêm mạc trực tràng
• Kháng sinh điều trị nhiễm trùng có thể giết chết cả vị khuẩn có lợi trong ruột, tạo điều kiện cho các khuẩn hại như Clostridium difficile phát triển gây viêm loét hậu môn
•  Viêm trực tràng do can thiệp phẫu thuật làm chệch hướng trực tràng cũng chính là hướng di chuyển của phân
• Dùng thực phẩm protein gây viêm
• Viêm do sự tích lũy bạch cầu ái toan trong niêm mạc trực tràng (chỉ ảnh hưởng đến trẻ dưới 2 tuổi)

Đối tượng nguy cơ

Viêm hậu môn có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi. Bạn có thể kiểm soát bệnh này bằng cách giảm thiểu các yếu tố nguy cơ. Hãy tham khảo bác sĩ để biết thêm thông tin chi tiết.

Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm hậu môn

Có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải bệnh này, chẳng hạn như:

• Quan hệ tình dục không an toàn: nếu bạn có nhiều bạn tình, không sử dụng bao cao su và quan hệ tình dục với người bị nhiễm trùng có thể tăng nguy cơ viêm;
• Viêm đường ruột: bệnh viêm ruột (viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn) làm tăng nguy cơ gây viêm;
• Xạ trị ung thư: gần trực tràng, buồng trứng hoặc tuyến tiền liệt.

Chẩn đoán

Các xét nghiệm được sử dụng để chẩn đoán bệnh bao gồm:

• Xét nghiệm máu có thể phát hiện mất máu hoặc nhiễm trùng;
• Xét nghiệm phân giúp xác định nguyên nhân viêm là do nhiễm vi khuẩn nào;
• Nội soi phần cuối của ruột già. Trong soi đại tràng sigma linh hoạt, bác sĩ sử dụng một thanh mảnh, linh hoạt, có thắp sáng để kiểm tra vùng sigma, phần cuối của ruột già – bao gồm cả trực tràng. Trong thủ thuật này, bác sĩ cũng có thể lấy các mẫu mô nhỏ (sinh thiết) để phân tích trong phòng thí nghiệm;
• Nội soi toàn bộ đại tràng, tương tự với nội soi vùng sigma nhưng với cả phần ruột già;
• Kiểm tra các bệnh lây truyền qua đường tình dục từ mẫu dịch tiết trực tràng hoặc từ các ống dẫn nước tiểu từ bàng quang (niệu đạo).

Nếu nguyên nhân của viêm hậu môn là nhiễm trùng qua đường tình dục, bác sĩ sẽ chèn tăm nhỏ vào cuối niệu đạo hoặc hậu môn để lấy mẫu, sau đó kiểm tra vi khuẩn hoặc sinh vật gây bệnh. Các kết quả có thể sử dụng để đưa ra cách điều trị hiệu quả nhất.

Phòng ngừa bệnh

Để phòng ngừa bệnh loét hậu môn, bạn cần lưu ý một số điều sau:

• Hạn chế sử dụng trà và cà phê, vì đây là 2 yếu tố thuận lợi gây ra bệnh táo bón. Bổ sung đầy đủ lượng rau xanh và chất xơ hằng ngày để đáp ứng nhu cầu của cơ thể.
• Tăng cường tham gia các hoạt động thể chất như luyện tập thể dục thường xuyên, tham gia các môn thể thao có tính vận động cơ thể như chạy bộ, bóng đá, bóng bàn, cầu lông hay bơi lặn.
• Xây dựng chế độ nghỉ ngơi và sinh hoạt hợp lý, tránh thức khuya, tránh căng thẳng thần kinh kéo dài.
• Đối với bệnh nhân mắc các bệnh lý nội khoa đi kèm như bệnh đái tháo đường thì cần giữ mức đường huyết luôn ở trạng thái ổn định để làm hạn chế nguy cơ nhiễm trùng nặng.

Điều trị như thế nào?

Điều trị viêm hậu môn có nhiều phương pháp, phụ thuộc vào nguyên nhân, mức độ và giai đoạn bệnh

Điều trị viêm hậu môn do nhiễm trùng

Sử dụng kháng sinh hoặc thuốc kháng virus nếu nguyên nhân do nhiễm virus như virus herpes qua đường tình dục, sử dụng thuốc kháng virus như acyclovir (Sitavig®, Zovirax®)

Điều trị viêm do xạ trị

 Những trường hợp viêm nhẹ do bức xạ có thể không cần điều trị.

 Trường hợp viêm gây đau dữ dội và chảy máu cần phải can thiệp:

• Dùng thuốc giúp kiểm soát tình trạng viêm và giảm chảy máu
• Làm mềm và giãn nở phân giúp tống các chướng ngại vật trong ruột ra ngoài
• Tiêu diệt các mô bị hư hỏng bằng đốt điện hoặc các biện pháp điều trị khác

Viêm hậu môn do bệnh viêm ruột

Chủ yếu sử dụng thuốc để kiểm soát tình trạng viêm trực tràng hoặc phẫu thuật nếu thuốc không làm giảm các triệu chứng của bệnh, phẫu thuật nhằm loại bỏ phần hư hỏng của đường tiêu hóa

Viêm hậu môn là một dạng tổn thương lớp niêm mạc ở vùng hậu môn hoặc các khu vực gần đó. Bệnh gây ra các triệu chứng như phân lẫn máu, cơn đau ở vùng trực tràng, hậu môn khiến chất lượng cuộc sống của người bệnh bị ảnh hưởng. Viêm hậu môn đa phần là sự tiến triển từ những bệnh tiêu hóa khác lan truyền xuống. Ngoài ra cũng có thể do tác động của việc sinh hoạt kém vệ sinh, gây nhiễm trùng hậu môn. Bệnh có phương pháp điều trị đơn giản trong thời gian ngắn. Người bệnh chỉ cần tuân thủ theo đúng phác đồ của bác sĩ có thể khỏi viêm hậu môn hoàn toàn.