Viêm tắc tuyến lệ là gì? Dấu hiệu, nguyên nhân, chẩn đoán và điều trị

Triệu chứng

Các triệu chứng phổ biến của bệnh viêm tắc tuyến lệ là:

• Chảy nước mắt quá nhiều.
• Đỏ ở tròng trắng của mắt.
• Sưng đau ở gần góc trong của mắt.
• Mí mắt đóng váng.
• Chảy mủ.
• Mờ mắt.

Khi bạn bị bệnh tắc tuyến lệ, những vi khuẩn mắc kẹt trong túi lệ mũi có thể gây ra nhiễm trùng. Các triệu chứng của nhiễm trùng bao gồm:

• Viêm (sưng), đau và đỏ các góc bên trong của mắt hoặc xung quanh mắt và mũi;
• Mắt chảy mủ;
• Lông mi đóng váng;
• Mờ mắt;
• Nước mắt nhuốm máu;
• Sốt.

Nguyên nhân viêm tắc tuyến lệ

Viêm tắc tuyến lệ xảy ra do nhiều nguyên nhân:

• Tắc nghẽn tuyến lệ bẩm sinh: Thường xảy ra ở trẻ sơ sinh do các hệ thống thoát nước mắt của trẻ có thể không phát triển đầy đủ hoặc có một ống bất thường.
• Liên quan đến tuổi tác: Những người lớn tuổi thường dễ bị tắc tuyến lệ do các lỗ nhỏ dẫn lưu nước mắt có thể bị thu hẹp lại và gây ra tình trạng tắc nghẽn.
• Mắt bị nhiễm trùng hoặc viêm: Tình trạng nhiễm trùng mãn tính, viêm mắt, có thể làm cho hệ thống dẫn lưu nước mắt hoặc mũi bị tắc. Viêm xoang mạn tính là trường hợp điển hình, nó có thể kích thích các mô trong cơ thể hình thành sẹo và làm tắc nghẽn hệ thống ống dẫn nước mắt.
• Sự phát triển bất thường của hộp sọ và khuôn mặt hay còn gọi là craniofacial bất thường. Hội chứng Down là một craniofacial bất thường , làm tăng khả năng tắc nghẽn của ống dẫn nước mắt.
• Bệnh nhân bị các chấn thương gần mũi hoặc tại mũi như bị gãy mũi và mô sẹo có thể làm tắc ống dẫn nước mắt, nếu không xử lý kịp thời thì khả năng bị bệnh tắc tuyến lệ rất cao.
• Các khối u: Có nhiều khối u gây ra tình trạng tắc nghẽn tuyến lệ trong đó có U nang hoặc sỏi.
• Polyp mũi: là mẩu thịt thừa hình thành từ niêm mạc mũi ở những người bị viêm mũi dị ứng trong xoang mũi,  chèn ép hệ thống dẫn lưu nước mắt gây tắc tuyến lệ.
• Tác dụng phụ của một số thuốc hóa trị và phương pháp xạ trị ung thư có thể gây tắc tuyến lệ ở bệnh nhân bị ung thư.

Đối tượng nguy cơ

Những đối tượng có nguy cơ cao bị viêm tắc tuyến lệ bao gồm:

• Trẻ sơ sinh: Do hệ thống dẫn nước mắt chưa phát triển hoàn chỉnh.
• Người lớn tuổi: Do sự thoái hóa của mô mềm và các yếu tố khác liên quan đến lão hóa.
• Người có tiền sử chấn thương vùng mặt hoặc mắt.
• Người có tiền sử nhiễm trùng mắt hoặc các bệnh lý liên quan.

Chẩn đoán

Để chẩn đoán tình trạng bệnh, bác sĩ chuyên khoa sẽ tiến hành thăm khám, hỏi người bệnh về các triệu chứng, tình trạng và tiến hành khám mắt. Trong trường hợp cần thiết bác sĩ sẽ tiến hành làm một số xét nghiệm để tìm ra nguyên nhân, xác định tình trạng bệnh và đưa ra pháp đồ điều trị hợp lý. Để chẩn đoán bệnh tắc tuyến lệ, bác sĩ có thể thực hiện các xét nghiệm sau đây:

• Kiểm tra hệ thống dẫn lưu nước mắt: Xét nghiệm kiểm tra nước mắt được dẫn lưu như thế nào.
• Bơm rửa và thăm dò: Bác sĩ dùng dung dịch muối bơm rửa vào hệ thống dẫn lưu nước mắt để kiểm tra xem tình trạng dẫn lưu của tuyến lệ có tốt không.
• Các xét nghiệm hình ảnh của mắt chẳng hạn như X-quang, chụp CT, MRI: Các xét nghiệm này để tìm ra vị trí và nguyên nhân gây tắc nghẽn.

Phòng ngừa bệnh

Đối với tắc tuyến lệ ở trẻ sơ sinh do bẩm sinh, không có cách nào để phòng ngừa, tuy nhiên bệnh lý này sẽ tự khỏi khi trẻ được 1 tuổi. Trường hợp trẻ bị tắc tuyến lệ nặng cần chỉ định thông tuyến lệ cho trẻ.

Để phòng ngừa bệnh lý tắc tuyến lệ ở bệnh nhân có mắt bị nhiễm trùng hoặc viêm, cần điều trị kịp thời, hiệu quả tình trạng viêm, nhiễm trùng mắt ở các bệnh nhân này.

Tốt nhất nên phòng bệnh nhiễm trùng, đặc biệt trẻ em bằng cách:

• Hạn chế, tốt nhất là nên tránh tiếp xúc với bệnh nhân đang bị viêm kết mạc.
• Thường xuyên rửa tay sạch và kỹ trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
• Khi có cảm giác ngứa mắt hay xốn mắt, không nên dụi hay chà mắt.
• Không nên dùng chung mỹ phẩm hay các dụng cụ trang điểm với người khác đặc biệt là các loại bút kẻ mắt và thuốc bôi mi.
• Đối tượng thường đeo kính áp tròng cần giữ ống kính sạch sẽ theo các chỉ dẫn được cung cấp bởi các nhà sản xuất và chuyên gia chăm sóc mắt.
• Tránh xa khói thuốc lá vì khói thuốc là một trong những nguyên nhân gây kích ứng đường mũi đặc biệt là trẻ em, làm cho bệnh tắc tuyến lệ ở trẻ em thêm trầm trọng và tình trạng nhiễm khuẩn ngày một nặng hơn.

Điều trị như thế nào?

Khi bị viêm tắc tuyến lệ người bệnh cần đến bệnh viện để được bác sĩ chuyên khoa thăm khám chẩn đoán và tư vấn phương pháp điều trị phù hợp với mức độ tắc và tình trạng tiến triển của người bệnh. Theo đó, việc điều trị thông tắc tuyến lệ điều trị bằng cách sau:

• Làm giãn điểm lệ – Thủ thuật y khoa này rất đơn giản, có thể thực hiện ở hầu hết các cơ sở y tế hiện nay.
• Rửa mắt bằng tia nước: Cách chữa trị này cũng đơn giản, có thể kết hợp làm cùng với thời điểm làm giãn điểm lệ.
•  Sử dụng thuốc kháng sinh nếu nguyên nhân gây tắc tuyến lệ là do viêm nhiễm.
• Phẫu thuật: Trong trường hợp tắc nghẽn nghiêm trọng hoặc không đáp ứng với các biện pháp điều trị khác. Các phương pháp phẫu thuật phổ biến bao gồm mở thông tuyến lệ hoặc tạo đường dẫn mới cho nước mắt.

Viêm tắc tuyến lệ là một tình trạng có thể gây ra nhiều khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và điều trị kịp thời sẽ giúp giảm thiểu biến chứng và duy trì sức khỏe mắt tốt nhất. Nếu bạn hoặc người thân có các triệu chứng nghi ngờ, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa mắt để được tư vấn và chẩn đoán chính xác. Đừng ngần ngại tìm kiếm sự hỗ trợ y tế khi cần thiết để bảo vệ sức khỏe mắt của bạn.

Hi vọng với những chia sẻ trên giúp các bạn hiểu hơn về viêm tắc tuyến lệ.