Tổng quan chung
Triệu chứng
Nguyên nhân
Đối tượng nguy cơ
Chuẩn đoán
Phòng ngừa bệnh
Cách điều trị
Viêm tinh hoàn là gì? Những điều cần biết về bệnh viêm tinh hoàn
Tổng quan chung
Viêm tinh hoàn là bệnh lý phổ biến ở nam giới, gây ra nhiều khó khăn và đau đớn. Bệnh có thể ảnh hưởng đến một hoặc cả hai bên tinh hoàn, với các triệu chứng như sưng, đau và cảm giác nặng ở vùng bìu. Nguyên nhân gây bệnh rất đa dạng, từ nhiễm trùng đường tiết niệu, biến chứng của bệnh quai bị đến các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Việc hiểu biết về viêm tinh hoàn, nhận biết sớm các dấu hiệu và tìm kiếm điều trị kịp thời là rất quan trọng để ngăn ngừa những biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản.
Triệu chứng
- Biểu hiện tại tinh hoàn: Bìu sưng đau nhiều bên bị viêm, có thể tấy đỏ, cảm giác tức nặng, sờ vào tinh hoàn thấy cứng và cảm giác đau tăng, đau khi quan hệ tình dục, tràn dịch màng tinh hoàn mức độ nhẹ. Khi xuất tinh có thể có máu lẫn mủ cùng tinh dịch.
- Biểu hiện tại cơ quan tiết niệu: Có thể có biểu hiện nhiễm trùng tiết niệu đi kèm như tiểu buốt, cảm giác đau mơ hồ vùng hạ vị.
- Các biểu hiện toàn thân khác: Người bệnh có thể sốt, mệt mỏi, chán ăn
Nguyên nhân
Nguyên nhân gây bệnh viêm tinh hoàn rất đa dạng, tuy nhiên phổ biến nhất là nhiễm trùng đường tiết niệu, hệ lụy của bệnh quai bị và quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp an toàn.
Bệnh quai bị & các bệnh tự miễn
Bệnh viêm tinh hoàn hầu hết là do vi khuẩn gây ra. Trong đó, vi khuẩn mumps, thuộc họ Paramyxoviridae gây ra bệnh quai bị, là vi khuẩn gây viêm hoàn phổ biến nhất.
Tỷ lệ nam giới mắc viêm tinh hoàn sau 4 – 7 ngày bị quai bị là khá cao, cứ 3 người bị quai bị sẽ có 1 người bị viêm tinh hoàn sau đó. Điều này đồng nghĩa, các đối tượng gồm trẻ sau dậy thì và người không tiêm phòng vaccin quai bị có khả năng bị viêm tinh hoàn cao hơn những người khác.
Ngoài ra, những bệnh tự miễn khác cũng có thể gây ra viêm tinh hoàn ở nam giới gồm:
- Bệnh thủy đậu
- Bệnh hạt vùi cự bào, nhiễm trùng virus Cytomegalovirus
- Bệnh tay chân miệng
Bệnh lây qua đường tình dục STDs & hoạt động tình dục không an toàn
Viêm tinh hoàn do bệnh STDs, lây truyền qua đường tình dục cũng là một nguyên thường gặp trong các ca bệnh.
Những bệnh lây truyền qua đường tình dục có khả năng gây ra viêm tinh hoàn gồm:
Nhiễm trùng đường tiết niệu
Viêm tinh hoàn có thể là hệ lụy từ các bệnh do nhiễm trùng đường tiết niệu khác.
Các bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu có thể dẫn đến viêm tinh hoàn gồm:
- Nhiễm vi khuẩn E.coli, tụ cầu khuẩn và streptococcus
- Viêm tuyến tiền liệt
- Các bệnh nhiễm trùng do đặt ống thông tiểu hoặc các dụng cụ y tế vào dương vật
Đối tượng nguy cơ
Bệnh viêm tinh hoàn có thể xảy ra với mọi đối tượng thuộc bất cứ độ tuổi nào. Tuy nhiên, bệnh sẽ thường xảy ra với 3 nhóm đối tượng chính gồm:
- Trẻ trai từ 10 – 19 tuổi: Ở độ tuổi này, trẻ trai có nguy cơ bị mắc bệnh quai bị khá cao. Từ đó dẫn đến tăng rủi ro mắc bệnh viêm tinh hoàn ở trẻ
- Nam giới có các hoạt động tình dục: Đây là hoạt động làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng lây truyền, có bao gồm viêm tinh hoàn
- Nam giới trên 45 tuổi
Chẩn đoán
Chẩn đoán bệnh viêm tinh hoàn được bắt đầu bằng việc thu thập các dấu hiệu lâm sàng mà người bệnh hiện có. Bên cạnh đó, bác sĩ cũng sẽ cần người bệnh cung cấp thông tin bệnh sử, các nguy cơ có khả năng dẫn đến viêm tinh hoàn như lịch sử tiêm phòng quai bị, tình trạng sức khỏe tiết niệu.
Tiếp theo, bác sĩ sẽ xem xét tình trạng tinh hoàn của người bệnh để kiểm tra hạch bạch huyết và dịch tiết bất thường từ dương vật. Nếu có dịch, bác sĩ sẽ lấy mẫu dịch để làm xét nghiệm bệnh lây truyền qua đường tình dục STDs.
Những hoạt động chẩn đoán cận lâm sàng khác mà bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh thực hiện tùy vào tình trạng bệnh của từng cá nhân gồm:
- Chẩn đoán tình trạng trực tràng và nguy cơ phì đại tuyến tiền liệt
- Xét nghiệm máu để chẩn đoán các bệnh STDs và bệnh truyền nhiễm khác
- Xét nghiệm nước tiểu
- Siêu âm tinh hoàn để quan sát cấu trúc tiết niệu của người bệnh gồm tinh hoàn, các mô xung quanh và trong bìu
Phòng ngừa bệnh
Biết được nguyên nhân viêm tinh hoàn, nam giới có thể chủ động phòng ngừa bệnh lý này bằng cách:
- Tiêm vacxin phòng bệnh quai bị.
- Có đời sống tình dục an toàn, chỉ quan hệ với một bạn tình duy nhất để không bị lây các bệnh lý qua đường tình dục.
- Luôn giữ vệ sinh bộ phận sinh dục sạch sẽ và không mặc quần lót quá chật để tránh làm tổn thương tinh hoàn.
Nam giới cũng nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa ngay khi có những dấu hiệu dưới đây để được chẩn đoán và điều trị viêm tinh hoàn từ sớm:
- Có biểu hiện bất thường ở vùng kín như: bìu sưng và đau,…
- Đi tiểu buốt, tiểu đau, tiểu có máu.
- Cảm thấy đau khi xuất tinh.
- Trong tinh dịch có lẫn máu và mủ xanh.
- Bị rối loạn xuất tinh.
- Bị sưng hạch bạch huyết ở bẹn.
- Sốt, buồn nôn và nôn.
Điều trị như nào
Viêm tinh hoàn không thể tự khỏi nếu không được điều trị theo căn nguyên. Ngay cả trường hợp sau nhiễm virus quai bị, viêm tinh hoàn có thể thoáng qua nhưng vẫn có thể để lại di chứng ảnh hưởng đến khả năng sinh tinh trùng. Do đó khi bị viêm tinh hoàn, cần phải đến gặp các chuyên gia nam học có kinh nghiệm để được tư vấn điều trị kịp thời tránh những biến chứng gây vô sinh.
Sau đây là các phương pháp điều trị viêm tinh hoàn:
- Nội khoa: Được chỉ định điều trị khi viêm tinh hoàn cấp tính mà không có xoắn tinh hoàn kèm theo.Tùy vào nguyên nhân gây viêm tinh hoàn mà các bác sĩ cho thuốc điều trị phù hợp. Nếu do nhiễm vi khuẩn, sẽ điều trị kháng sinh, chống viêm, giảm đau chống phù nề. Khi phân lập được vi khuẩn sẽ làm kháng sinh đồ và điều trị theo kháng sinh đồ. Còn do nhiễm virus, người bệnh sẽ được điều trị chống viêm, giảm đau, các thuốc ức chế phản ứng miễn dịch. Viêm do dị ứng sẽ sử dụng các thuốc chống dị ứng kèm theo.
- Phẫu thuật: Được chỉ định khi viêm tinh hoàn đã có biến chứng áp xe tinh hoàn hoặc tràn dịch màng tinh hoàn số lượng nhiều, viêm tinh hoàn mạn tính có xơ hóa.
Kết luận
Viêm tinh hoàn không chỉ là vấn đề sức khỏe ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của nam giới mà còn có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách. Việc hiểu rõ các triệu chứng, nguyên nhân, và phương pháp phòng ngừa sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe sinh sản của mình. Nếu gặp phải bất kỳ dấu hiệu nào liên quan đến viêm tinh hoàn, đừng ngần ngại tìm đến các cơ sở y tế uy tín để được khám và điều trị kịp thời. Sự quan tâm và chăm sóc sức khỏe đúng mực không chỉ giúp bạn tránh được những biến chứng nguy hiểm mà còn góp phần vào việc duy trì một cuộc sống khỏe mạnh và hạnh phúc.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.