Cách phòng bệnh thủy đậu cho trẻ em và người lớn

Bệnh thủy đậu, hay còn gọi là chickenpox, là một căn bệnh phổ biến nhưng lại rất dễ lây lan, gây nhiều phiền toái và đau đớn cho những ai mắc phải. Tuy nhiên, tin vui là bệnh thủy đậu có thể phòng ngừa được bằng những biện pháp đơn giản và hiệu quả. Hãy cùng tìm hiểu cách phòng bệnh thủy đậu cho cả trẻ em và người lớn trong bài viết này.

Bệnh thủy đậu là gì?

Bệnh thủy đậu là một bệnh do virus varicella-zoster gây ra, với đặc điểm chính là xuất hiện các nốt phát ban dạng mụn nước khắp cơ thể, đặc biệt là trên mặt, lưng, ngực và đôi khi là vùng miệng. Các nốt phát ban này thường rất ngứa, và người mắc bệnh còn có thể gặp phải các triệu chứng như sốt, đau đầu, mệt mỏi.

Bệnh thủy đậu chủ yếu lây lan qua giọt bắn trong không khí khi người bệnh ho, hắt hơi, hoặc tiếp xúc trực tiếp với mụn nước. Vì thế, bệnh dễ dàng lây lan trong môi trường đông người như trường học, nơi làm việc hay các cộng đồng sống gần nhau.

Nguyên nhân gây bệnh thủy đậu

Nguyên nhân chính gây ra bệnh thủy đậu là virus varicella-zoster, một loại virus thuộc họ herpes. Virus này có thể lây qua các con đường như:

• Tiếp xúc trực tiếp với mụn nước hoặc chất dịch từ mụn nước của người bệnh.
• Hít phải giọt bắn trong không khí khi người bệnh ho hoặc hắt hơi.
• Tiếp xúc với bề mặt bị nhiễm virus và sau đó chạm vào mắt, mũi, miệng.

Nếu bạn hoặc con cái có tiếp xúc gần gũi với người bệnh, nguy cơ bị lây nhiễm là rất cao. Đặc biệt, những người có hệ miễn dịch yếu, như trẻ em, người lớn chưa tiêm phòng hoặc người già, sẽ dễ dàng mắc bệnh hơn.

Các triệu chứng của bệnh thủy đậu

Trẻ em và người lớn mắc bệnh thủy đậu sẽ có những triệu chứng chung sau:

1. Phát ban đỏ: Đây là triệu chứng điển hình nhất. Ban đầu, các vết phát ban sẽ xuất hiện dưới dạng các chấm đỏ, sau đó phát triển thành mụn nước, gây ngứa và đau.
2. Sốt nhẹ đến vừa: Trẻ em và người lớn sẽ có hiện tượng sốt từ 38°C đến 39°C.
3. Mệt mỏi, chán ăn: Người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi, không có năng lượng và có thể kèm theo chán ăn, đau đầu.
4. Đau họng và ngứa: Một số người sẽ cảm thấy ngứa, đau họng hoặc khó nuốt.

Triệu chứng bệnh thủy đậu thường kéo dài khoảng 7-10 ngày. Nếu không được chăm sóc đúng cách, bệnh có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là đối với người lớn hoặc trẻ nhỏ dưới 1 tuổi.

Ai dễ bị mắc bệnh thủy đậu?

Mặc dù bất kỳ ai cũng có thể mắc bệnh thủy đậu nếu chưa từng bị nhiễm hoặc chưa được tiêm phòng, nhưng có một số đối tượng dễ bị mắc bệnh và gặp phải những biến chứng nghiêm trọng hơn. Đó là:

Trẻ em

Trẻ em là đối tượng dễ bị nhiễm bệnh thủy đậu nhất, đặc biệt là những em chưa được tiêm phòng đầy đủ. Lý do là vì hệ miễn dịch của trẻ chưa phát triển hoàn chỉnh, do đó dễ bị virus tấn công. Tuy nhiên, hầu hết trẻ em sẽ không gặp phải các biến chứng nghiêm trọng nếu được chăm sóc đúng cách và tiêm phòng đầy đủ.

Người lớn

Người lớn, đặc biệt là những ai chưa từng mắc bệnh thủy đậu và chưa tiêm phòng, sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn và triệu chứng có thể nặng nề hơn rất nhiều. Tỷ lệ biến chứng ở người lớn mắc thủy đậu cao hơn, chẳng hạn như viêm phổi, viêm não, hoặc nhiễm trùng da. Ngoài ra, phụ nữ mang thai chưa tiêm phòng hoặc chưa bị bệnh thủy đậu sẽ có nguy cơ lây nhiễm cao và có thể gây dị tật thai nhi hoặc các vấn đề nghiêm trọng trong thai kỳ.

Phòng ngừa bệnh thủy đậu cho trẻ em và người lớn

Phòng ngừa bệnh thủy đậu là một nhiệm vụ quan trọng và cần được thực hiện từ khi trẻ còn nhỏ và cho đến khi trưởng thành. Dưới đây là những biện pháp phòng ngừa hiệu quả cho cả trẻ em và người lớn.

Tiêm phòng vaccine thủy đậu

Vaccine thủy đậu là phương pháp phòng ngừa hiệu quả nhất hiện nay. Vaccine này giúp cơ thể phát triển kháng thể để chống lại virus varicella-zoster, giảm nguy cơ mắc bệnh và các biến chứng nguy hiểm.

• Tiêm phòng cho trẻ em: Trẻ em từ 12 tháng tuổi trở lên nên được tiêm vaccine thủy đậu. Để có hiệu quả phòng ngừa tối ưu, trẻ em cần tiêm đủ liều vaccine theo lịch trình tiêm chủng.
• Tiêm phòng cho người lớn: Nếu bạn chưa bao giờ mắc bệnh thủy đậu hoặc chưa được tiêm vaccine, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tiêm phòng, nhất là đối với phụ nữ mang thai và người làm việc trong môi trường có nguy cơ cao.

Cách ly khi có dấu hiệu bệnh

Khi trong gia đình có người mắc bệnh thủy đậu, hãy cách ly người bệnh để tránh lây lan cho người khác, đặc biệt là những trẻ nhỏ và người lớn chưa tiêm phòng. Hạn chế tiếp xúc với người bệnh cho đến khi các mụn nước đã đóng vảy và không còn nguy cơ lây nhiễm.

• Khử trùng khu vực nhà cửa: Làm sạch các bề mặt, đồ vật mà người bệnh đã tiếp xúc để giảm nguy cơ lây nhiễm.
• Đeo khẩu trang: Đặc biệt khi người bệnh có triệu chứng ho hoặc hắt hơi, hãy đảm bảo cả người bệnh và những người xung quanh đều đeo khẩu trang để giảm sự lây lan qua không khí.

Giữ vệ sinh cá nhân và môi trường

Giữ vệ sinh cá nhân tốt là một trong những biện pháp quan trọng giúp phòng ngừa không chỉ bệnh thủy đậu mà còn nhiều loại bệnh truyền nhiễm khác. Dưới đây là một số cách để phòng tránh bệnh thủy đậu:

• Rửa tay thường xuyên với xà phòng và nước, đặc biệt là trước khi ăn, sau khi sử dụng nhà vệ sinh, và sau khi tiếp xúc với người bệnh.
• Không chạm vào mụn nước hoặc các khu vực nhiễm bệnh trên cơ thể để tránh lây nhiễm cho các vùng khác của cơ thể hoặc cho người khác.
• Khử trùng các đồ dùng cá nhân như khăn tắm, quần áo, giường chiếu của người bệnh.

Dinh dưỡng và sức khỏe tổng thể

Một chế độ dinh dưỡng hợp lý và một hệ miễn dịch khỏe mạnh sẽ giúp cơ thể chống lại các bệnh truyền nhiễm, bao gồm thủy đậu. Hãy đảm bảo cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết để cơ thể có thể chống lại virus.

• Ăn uống đủ chất: Cung cấp đủ vitamin C, vitamin A, kẽm và các chất chống oxy hóa để giúp tăng cường sức đề kháng.
• Tập thể dục thường xuyên và duy trì một lối sống lành mạnh sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh và phòng ngừa bệnh hiệu quả.

Lợi ích của việc tiêm phòng thủy đậu

Tiêm phòng thủy đậu không chỉ giúp bảo vệ bạn khỏi bệnh mà còn góp phần ngăn chặn sự lây lan của bệnh trong cộng đồng. Dưới đây là những lợi ích quan trọng của việc tiêm phòng thủy đậu:

Vaccine thủy đậu cho trẻ em

• Giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh: Trẻ em từ 12 tháng tuổi trở lên có thể được tiêm vaccine thủy đậu. Vaccine giúp trẻ phát triển kháng thể tự nhiên, bảo vệ trẻ khỏi các triệu chứng bệnh nghiêm trọng.
• Giảm tỉ lệ biến chứng: Trẻ tiêm phòng đầy đủ có khả năng mắc các triệu chứng nhẹ hơn và ít gặp phải biến chứng như viêm phổi, nhiễm trùng da.
• Hạn chế sự lây lan trong cộng đồng: Khi một số lượng lớn trẻ em được tiêm phòng, khả năng lây lan virus sẽ giảm mạnh, giúp bảo vệ cả những trẻ không thể tiêm vì lý do y tế.

Vaccine thủy đậu cho người lớn

Đối với người lớn, việc tiêm phòng thủy đậu rất quan trọng, đặc biệt là những người chưa bao giờ mắc bệnh và chưa được tiêm vaccine. Những lợi ích của việc tiêm vaccine cho người lớn bao gồm:

• Giảm nguy cơ mắc bệnh: Người lớn chưa từng mắc thủy đậu có nguy cơ nhiễm bệnh cao hơn và có triệu chứng nghiêm trọng hơn. Tiêm vaccine sẽ giảm thiểu nguy cơ này.
• Phòng tránh biến chứng nghiêm trọng: Biến chứng như viêm phổi, viêm não, hay nhiễm trùng da rất nguy hiểm đối với người lớn. Tiêm phòng giúp giảm tỉ lệ mắc các biến chứng này.
• Bảo vệ phụ nữ mang thai: Phụ nữ mang thai chưa tiêm vaccine hoặc chưa bị thủy đậu cần được tiêm phòng để giảm nguy cơ mắc bệnh và tránh các biến chứng có thể ảnh hưởng đến thai nhi.

Biện pháp phòng bệnh thủy đậu tại nhà

Nếu trong gia đình có người mắc bệnh thủy đậu, bạn cần thực hiện một số biện pháp để bảo vệ các thành viên khác trong gia đình và cộng đồng. Dưới đây là những biện pháp phòng ngừa bệnh thủy đậu tại nhà:

Cách phòng bệnh cho trẻ em trong gia đình

• Giữ khoảng cách với người bệnh: Trẻ em nên tránh tiếp xúc gần với người mắc bệnh thủy đậu, đặc biệt là trong giai đoạn đầu khi bệnh đang phát triển.
• Khuyến khích trẻ rửa tay thường xuyên: Dạy trẻ rửa tay với xà phòng và nước sạch thường xuyên để tránh tiếp xúc với vi khuẩn và virus.
• Chăm sóc khi trẻ mắc bệnh: Nếu trẻ mắc bệnh, hãy đảm bảo trẻ có thể nghỉ ngơi đầy đủ, uống nhiều nước và ăn các thực phẩm dễ tiêu hóa. Hãy theo dõi các triệu chứng và nếu có dấu hiệu bất thường, nên đưa trẻ đến bác sĩ ngay lập tức.

Cách phòng bệnh cho người lớn trong môi trường làm việc

• Thông báo cho quản lý và đồng nghiệp: Nếu bạn làm việc trong môi trường có nguy cơ lây nhiễm cao, hãy thông báo ngay cho cấp trên và đồng nghiệp nếu có dấu hiệu mắc bệnh thủy đậu.
• Giữ vệ sinh cá nhân tốt: Đảm bảo rằng bạn luôn rửa tay thường xuyên và tránh chạm tay vào mặt, đặc biệt là mắt, mũi và miệng, để tránh lây nhiễm virus.
• Cách ly nếu có dấu hiệu bệnh: Nếu bạn có triệu chứng bệnh thủy đậu, hãy cách ly bản thân và nghỉ việc cho đến khi bạn hoàn toàn khỏe mạnh và không còn nguy cơ lây nhiễm cho người khác.

Những sai lầm cần tránh khi phòng bệnh thủy đậu

Mặc dù phòng ngừa thủy đậu có thể đơn giản, nhưng nhiều người vẫn mắc phải những sai lầm khiến việc phòng ngừa không hiệu quả. Dưới đây là một số sai lầm phổ biến mà bạn cần tránh:

Sử dụng thuốc không đúng cách

Một số người khi mắc bệnh thủy đậu có thể tự ý sử dụng thuốc mà không tham khảo ý kiến bác sĩ. Việc sử dụng thuốc không đúng cách có thể làm tăng nguy cơ biến chứng hoặc khiến tình trạng bệnh thêm nghiêm trọng. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, đặc biệt là thuốc kháng vi-rút.

Không tiêm phòng đầy đủ

Một trong những sai lầm nghiêm trọng nhất là không tiêm phòng hoặc tiêm phòng không đúng lịch. Đây là cách tốt nhất để bảo vệ bản thân và gia đình khỏi bệnh thủy đậu. Đừng trì hoãn việc tiêm phòng, vì tiêm phòng vaccine thủy đậu là phương pháp phòng ngừa duy nhất được chứng minh là hiệu quả.

Câu hỏi thường gặp

1. Trẻ em có thể tiêm vaccine thủy đậu khi nào?

Trẻ em từ 12 tháng tuổi trở lên có thể được tiêm vaccine thủy đậu. Để đạt hiệu quả tốt nhất, trẻ cần tiêm đủ 2 liều vaccine, với liều đầu tiên vào 12-15 tháng tuổi và liều thứ hai vào 4-6 tuổi.

2. Người lớn có cần tiêm phòng thủy đậu không?

Có, nếu bạn chưa từng mắc bệnh thủy đậu và chưa được tiêm vaccine, bạn nên tiêm phòng. Điều này đặc biệt quan trọng đối với người lớn sống trong môi trường có nguy cơ cao hoặc những người có hệ miễn dịch yếu.

3. Tiêm vaccine thủy đậu có an toàn không?

Tiêm vaccine thủy đậu là một phương pháp an toàn và hiệu quả đã được chứng minh qua nhiều nghiên cứu. Vaccine giúp cơ thể phát triển kháng thể mà không gây ra bệnh. Tuy nhiên, như bất kỳ loại vaccine nào, có thể có một số tác dụng phụ nhẹ như đau tại chỗ tiêm hoặc sốt nhẹ.

4. Bệnh thủy đậu có lây lan qua không khí không?

Có, bệnh thủy đậu có thể lây lan qua giọt bắn trong không khí khi người bệnh ho hoặc hắt hơi. Ngoài ra, bệnh còn có thể lây qua tiếp xúc trực tiếp với mụn nước của người bệnh.

Kết luận

Bệnh thủy đậu là một bệnh lây nhiễm phổ biến nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa được. Tiêm phòng đầy đủ, giữ vệ sinh cá nhân, và thực hiện các biện pháp cách ly khi có người mắc bệnh là những phương pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả để bảo vệ cả trẻ em và người lớn khỏi bệnh. Đừng chủ quan, hãy hành động ngay hôm nay để bảo vệ sức khỏe của bản thân và những người xung quanh.

Hãy luôn nhớ, việc tiêm phòng vaccine thủy đậu là cách tốt nhất để bảo vệ bạn và gia đình khỏi những biến chứng nguy hiểm của bệnh.

Nguồn: Tổng hợp