Cách sơ cứu ngừng tuần hoàn hô hấp: kỹ thuật ép tim và thổi ngạt
Ngừng tuần hoàn là tình trạng nguy hiểm có thể xảy ra bất cứ lúc nào, và nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, có thể đe dọa tính mạng. Trong trường hợp ngừng tuần hoàn hô hấp, kỹ thuật ép tim và thổi ngạt đúng cách có thể duy trì sự sống cho nạn nhân cho đến khi cứu hộ đến. Vì vậy, đây là một kỹ năng quan trọng trong các tình huống khẩn cấp. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về các bước ép tim và thổi ngạt trong cấp cứu ngừng tuần hoàn hô hấp.
Khi nào cần sử dụng kỹ thuật ép tim và thổi ngạt?
Trong cuộc sống, có rất nhiều tai nạn hoặc bệnh lý có thể dẫn đến ngừng tuần hoàn hô hấp như đuối nước, sốc phản vệ, điện giật, sét đánh, ngộ độc Aconitin, tai biến mạch máu não, nhiễm toan trong đái đường do tuỵ, suy thận, viêm phổi suy hô hấp, dị dạng mạch, phổi tắc nghẽn mãn tính, và nhiều hơn nữa. Khi nạn nhân bị ngừng tuần hoàn hô hấp, việc sử dụng kỹ thuật ép tim thổi ngạt là cần thiết để duy trì nhịp thở và hoạt động bơm máu của tim, nhằm giảm nguy cơ tổn thương não và các cơ quan khác trong cơ thể.
Dấu hiệu người bị ngừng tuần hoàn hô hấp cần thực hiện ép tim và thổi ngạt gồm:
- Nạn nhân mất ý thức đột ngột, nằm bất động, không phản ứng khi gọi, toàn thân tím tái.
- Có dấu hiệu ngừng thở, không nghe được tiếng thở, lồng ngực không di động. Bạn có thể kiểm tra bằng cách đặt tờ giấy mỏng hoặc miếng bông lên mũi của nạn nhân.
- Không nghe thấy tiếng tim đập, mất mạch cảnh ở cổ và bẹn.
- Nếu không được phát hiện sớm và cấp cứu kịp thời, nạn nhân có nguy cơ tử vong cao.
Các bước thực hiện kỹ thuật ép tim và thổi ngạt
Phương pháp ép tim thổi ngạt không quá khó để thực hiện, nhưng nhiều người vẫn mắc phải sự lúng túng khi cần thực hiện. Đồng thời, hầu hết người Việt Nam cũng không nhận được đào tạo sơ cứu đầy đủ. Việc thực hiện kỹ thuật này sai cách có thể làm mất thời gian vàng và giảm hiệu quả sự cứu chữa. Do đó, các chuyên gia khuyến cáo rằng, việc thực hiện kỹ thuật ép tim và thổi ngạt cần nhanh chóng và đúng kỹ thuật theo các bước dưới đây:
“Trước khi sử dụng kỹ thuật ép tim thổi ngạt, gọi ngay cấp cứu chuyên nghiệp để yêu cầu sự trợ giúp. Trong khi đợi, đặt nạn nhân nằm trên mặt phẳng thoáng, đồng thời đảm bảo đầu nạn nhân được cố định bằng vải hoặc gỗ chèn”
Thổi ngạt (hô hấp nhân tạo) có thể được thực hiện bằng hai kỹ thuật phổ biến:
- Thổi miệng – miệng: Đặt một bàn tay lên trán của nạn nhân và ấn ngửa đầu quay về sau. Sử dụng ngón trỏ và ngón cái kẹp mũi nạn nhân, tay còn lại nâng hàm dưới và mở miệng nạn nhân ra. Sau đó, hít một hơi sâu và thổi hơi vào miệng nạn nhân. Thao tác này cần được thực hiện nhanh chóng và chính xác.
- Thổi miệng – mũi: Đặt một bàn tay lên trán của nạn nhân và ấn ngửa đầu quay về sau. Sử dụng ngón trỏ và ngón cái kẹp mũi nạn nhân, tay còn lại nâng hàm dưới và mở miệng nạn nhân ra. Tiếp theo, hít một hơi sâu và thổi hơi vào miệng nạn nhân, đồng thời nhẹ nhàng đẩy hơi thở vào mũi nạn nhân. Thao tác này cần được thực hiện nhanh chóng và chính xác.
Trong quá trình thực hiện ép tim, đặt hai tay chồng lên nhau sao cho tay ở phía dưới nằm ở giữa ngực, và để khuỷu tay thẳng. Sử dụng tay để ấn mạnh xuống sao cho ngực của nạn nhân lún vào khoảng 5-6cm. Sau đó, nhấc tay lên để ngực trở về vị trí ban đầu và tiếp tục tái lặp thao tác ép tim. Tần số tốt nhất là từ 100-120 lần mỗi phút đối với người lớn, và tần suất cho trẻ em sẽ được điều chỉnh tùy theo độ tuổi.
“Việc sơ cứu ép tim thổi ngạt cần được thực hiện liên tục cho đến khi có nhân viên y tế hoặc máy sốc điện tự động hỗ trợ. Hãy lưu ý những dấu hiệu lâm sàng cho thấy việc sự cứu chữa đã thành công như môi ấm hồng trở lại, đồng tử co lại, nhịp thở, và nhịp tim đã xuất hiện trở lại.”
Bạn có thể dừng việc sơ cứu nếu:
- Nạn nhân đã bắt đầu thở tự do.
- Nhân viên y tế đã có mặt.
- Tim của nạn nhân vẫn không đập trở lại sau 30-60 phút sự cứu chữa.
Trong quá trình thực hiện kỹ thuật ép tim và thổi ngạt, hãy lưu ý các điểm sau:
- Trước khi thực hiện sự cứu chữa, hãy gọi ngay cấp cứu chuyên nghiệp hoặc yêu cầu sự trợ giúp từ người xung quanh.
- Trong lúc đợi sự trợ giúp, đặt nạn nhân nằm ngửa trên mặt phẳng thoáng, và có thể sử dụng vật liệu như vải hoặc gỗ để giữ đầu của nạn nhân cố định.
- Hãy xác định đúng điểm ép tim trước khi thực hiện. Điểm ép tim là điểm giao nhau giữa đường nối 2 đầu ngực và đường thẳng dọc xương ức. Đồng thời, hãy đảm bảo rằng ngực của nạn nhân đã trở về vị trí ban đầu sau mỗi lần ép tim.
- Trong quá trình ép tim, sử dụng cả hai tay và áp lực thẳng góc với cơ thể của nạn nhân.
Ngừng tuần hoàn hô hấp có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm, và việc sơ cứu ép tim thổi ngạt kịp thời và đúng cách là rất cần thiết trước khi đưa nạn nhân đến bệnh viện. Hi vọng rằng bài viết này đã giúp bạn hiểu sâu hơn về kỹ thuật sơ cứu và cách xử lý các tình huống khẩn cấp.
Câu hỏi thường gặp
1. Ngừng tuần hoàn hô hấp có thể xảy ra như thế nào?
Ngừng tuần hoàn hô hấp có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân như đuối nước, sốc phản vệ, điện giật, sét đánh, ngộ độc Aconitin, tai biến mạch máu não, nhiễm toan trong đái đường do tuỵ, suy thận, viêm phổi suy hô hấp, dị dạng mạch, phổi tắc nghẽn mãn tính, và nhiều hơn nữa.
2. Khi nào cần sử dụng kỹ thuật ép tim và thổi ngạt?
Ngừng tuần hoàn hô hấp gây mất ý thức đột ngột, dấu hiệu ngừng thở, mất mạch cảnh và nếu không được cấp cứu kịp thời, nạn nhân có thể tử vong. Việc sử dụng kỹ thuật ép tim và thổi ngạt cần thiết để duy trì nhịp thở và hoạt động bơm máu của tim.
3. Làm thế nào để thực hiện kỹ thuật thổi ngạt?
- Thổi miệng – miệng: Đặt một bàn tay lên trán của nạn nhân và ấn ngửa đầu quay về sau. Sử dụng ngón trỏ và ngón cái kẹp mũi nạn nhân, tay còn lại nâng hàm dưới và mở miệng nạn nhân ra. Sau đó, hít một hơi sâu và thổi hơi vào miệng nạn nhân.
- Thổi miệng – mũi: Đặt một bàn tay lên trán của nạn nhân và ấn ngửa đầu quay về sau. Sử dụng ngón trỏ và ngón cái kẹp mũi nạn nhân, tay còn lại nâng hàm dưới và mở miệng nạn nhân ra. Tiếp theo, hít một hơi sâu và thổi hơi vào miệng nạn nhân, đồng thời nhẹ nhàng đẩy hơi thở vào mũi nạn nhân.
4. Cần lưu ý điều gì khi thực hiện kỹ thuật ép tim?
Trong quá trình thực hiện kỹ thuật ép tim, điểm ép tim cần được xác định đúng và ngực của nạn nhân cần trở về vị trí ban đầu sau mỗi lần ép tim. Sử dụng cả hai tay và áp lực thẳng góc với cơ thể của nạn nhân.
5. Khi nào có thể dừng việc thực hiện sự cứu chữa?
Việc sơ cứu ép tim thổi ngạt cần được thực hiện liên tục cho đến khi có nhân viên y tế hoặc máy sốc điện tự động hỗ trợ. Bạn có thể dừng việc sơ cứu nếu nạn nhân đã bắt đầu thở tự do, nhân viên y tế đã có mặt, hoặc tim của nạn nhân vẫn không đập trở lại sau 30-60 phút sự cứu chữa.
Nguồn: Tổng hợp