Các phương pháp và quy trình chẩn đoán bệnh sỏi túi mật

Sỏi túi mật là một vấn đề sức khỏe phổ biến có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu và biến chứng nghiêm trọng. Hiểu rõ các triệu chứng lâm sàng, quy trình chẩn đoán và cách phân biệt sỏi túi mật với các bệnh lý khác là điều quan trọng để kịp thời phát hiện và điều trị hiệu quả. Dưới đây là những thông tin chi tiết giúp bạn hiểu rõ hơn về sỏi túi mật và các biện pháp phòng ngừa.

Triệu chứng lâm sàng của sỏi túi mật

Sỏi túi mật có thể không gây triệu chứng trong nhiều trường hợp. Tuy nhiên, khi sỏi di chuyển hoặc gây tắc nghẽn, các triệu chứng sau đây có thể xuất hiện:

• Đau bụng: Đây là triệu chứng phổ biến nhất, thường xuất hiện ở vùng thượng vị hoặc dưới sườn phải, có thể lan ra sau lưng hoặc vai phải. Cơn đau có thể kéo dài từ vài phút đến vài giờ.
• Buồn nôn và nôn: Thường đi kèm với cơn đau bụng, khiến người bệnh cảm thấy khó chịu và mệt mỏi.
• Sốt và ớn lạnh: Khi sỏi túi mật gây viêm nhiễm, người bệnh có thể bị sốt cao và ớn lạnh.
• Vàng da và vàng mắt: Nếu sỏi gây tắc nghẽn ống mật, bilirubin sẽ tích tụ trong máu, dẫn đến vàng da và mắt.
• Phân nhạt màu và nước tiểu sẫm màu: Đây là dấu hiệu của tắc nghẽn ống mật, ảnh hưởng đến quá trình bài tiết bilirubin.

Quy trình chẩn đoán sỏi túi mật

Để chẩn đoán sỏi túi mật, bác sĩ sẽ thực hiện các phương pháp sau:

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi về triệu chứng, tiền sử bệnh và thực hiện khám bụng để tìm dấu hiệu của sỏi túi mật.
• Siêu âm bụng: Đây là phương pháp chẩn đoán hình ảnh phổ biến và hiệu quả nhất để phát hiện sỏi túi mật. Phương pháp này sử dụng thiết bị đầu dò và sóng âm thanh an toàn để tạo ra hình ảnh về cấu trúc túi mật, từ đó giúp phát hiện được sỏi mật. Quá trình xét nghiệm hoàn toàn không gây đau đớn cho người bệnh.

• Xét nghiệm máu: Các xét nghiệm máu giúp kiểm tra chức năng gan, mức độ bilirubin và các dấu hiệu nhiễm trùng, viêm đường mật, viêm tuyến tụy, viêm túi mật, viêm gan…
• Chụp X-quang: Bác sĩ có thể chỉ định chụp X-quang để tìm sỏi túi mật. Với xét nghiệm này, người bệnh không cần gây mê hoặc uống thuốc để ổn định tâm lý.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT scan): Được sử dụng khi cần hình ảnh chi tiết hơn về túi mật và các cơ quan xung quanh, từ đó giúp phát hiện sỏi mật, các biến chứng như nhiễm trùng, tắc nghẽn túi mật, ống dẫn mật…
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): MRI giúp cung cấp hình ảnh chi tiết về túi mật và hệ thống ống mật, đặc biệt hữu ích trong việc phát hiện các sỏi nhỏ hoặc tắc nghẽn.
• Quét HIDA (Cholescintigraphy): Phương pháp này sử dụng chất phóng xạ an toàn để tạo ra hình ảnh về đường mật, giúp phát hiện các cơn co thắt bất thường của túi mật hoặc tình trạng tắc nghẽn ống dẫn mật do sỏi.
• Nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP): Nội soi mật tụy ngược dòng thường kết hợp với nội soi dạ dày và chụp X-quang để chẩn đoán, điều trị các vấn đề bệnh lý liên quan đến ống túi mật, tụy, loại bỏ sỏi mật…

Phân biệt sỏi túi mật với các bệnh lý khác

Nhiều bệnh lý có triệu chứng giống với sỏi túi mật, vì vậy việc phân biệt là rất quan trọng:

• Viêm túi mật cấp: Triệu chứng tương tự nhưng thường nghiêm trọng hơn, bao gồm đau bụng dữ dội, sốt cao và nôn mửa.
• Loét dạ dày – tá tràng: Gây đau bụng, nhưng thường đau liên quan đến bữa ăn và giảm khi dùng thuốc kháng axit.
• Viêm tụy cấp: Đau bụng dữ dội, lan ra sau lưng, kèm theo buồn nôn và nôn, nhưng không gây vàng da.
• Hội chứng ruột kích thích: Gây đau bụng và thay đổi thói quen đại tiện, nhưng không có dấu hiệu sốt hoặc vàng da.

Sỏi túi mật là một bệnh lý phổ biến, có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu và biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Việc hiểu rõ triệu chứng lâm sàng, quy trình chẩn đoán và cách phân biệt với các bệnh lý khác là điều quan trọng để bảo vệ sức khỏe túi mật và hệ tiêu hóa. Để phòng ngừa sỏi túi mật, duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục đều đặn và kiểm soát cân nặng là những biện pháp hiệu quả. Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nghi ngờ sỏi túi mật, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.