Gan nhiễm mỡ là gì? Dấu hiệu, nguyên nhân và cách điều trị
Gan nhiễm mỡ là bệnh thường gặp ở mọi giới tính và độ tuổi, bệnh không được chữa trị có thể dẫn đến viêm gan mạn tính, xơ gan hay thậm chí ung thư gan. Hãy cùng tìm hiểu kiến thức để hiểu đúng về gan nhiễm mỡ.
Nhận biết dấu hiệu gan nhiễm mỡ, điều trị kịp thời
Bệnh gan nhiễm mỡ là gì?
Gan nhiễm mỡ là tình trạng lượng chất béo tích tụ trong gan cao hơn bình thường (> 5% trọng lượng gan). Ở giai đoạn đầu, bệnh thường không gây hại, tuy nhiên nếu tình trạng gan nhiễm mỡ không được theo dõi, điều chỉnh kịp thời lâu dài sẽ làm suy giảm chức năng gan, dẫn đến viêm gan, xơ gan hay thậm chí ung thư gan.
Gan nhiễm mỡ được phân làm 2 loại là gan nhiễm mỡ do rượu bia (ALD) và gan nhiễm mỡ không do rượu bia (NAFLD).
Nguyên nhân gây nên gan nhiễm mỡ
Nguyên nhân chính gây bệnh gan nhiễm mỡ là do thường xuyên uống rượu bia hoặc thức uống có cồn trong thời gian dài. Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất.
Một số nguyên nhân khác dẫn đến gan nhiễm mỡ như:
- Thừa cân, béo phì;
- Nồng độ cholesterol trong máu cao;
- Tiểu đường;
- Sụt cân nhanh;
- Tác dụng phụ của một số loại thuốc như Aspirin, Steroids, Tamoxifen hay Tetracycline;
- Phụ nữ tiền mãn kinh.
Gan nhiễm mỡ là bệnh khá phổ biến hiện nay, ai cũng có thể mắc phải không phân biệt giới tính và độ tuổi. Đặc biệt là những đối tượng có nguy cơ cao như người uống nhiều rượu bia, béo phì, đái tháo đường, suy giáp, suy tuyến yên, hội chứng buồng trứng đa nang và người cao tuổi.
Dấu hiệu nhận biết bệnh gan nhiễm mỡ
Hầu hết người khi bị gan nhiễm mỡ ở giai đoạn đầu hoàn toàn không nhận thấy dấu hiệu bất thường, vì vậy rất khó để nhận biết. Khi quan sát thấy cơ thể có những triệu chứng sau thì rất có thể bạn đã bị gan nhiễm mỡ tiến triển sang suy gan.
- Nước tiểu vàng, sẫm màu, phân trắng;
- Bụng to, gan to, đau bụng;
- Buồn nôn, nôn;
- Chán ăn, sụt cân;
- Vàng da;
- Ngứa ngáy, mày đay, dị ứng, mệt mỏi.
Các cấp độ gan nhiễm mỡ
Bệnh gan nhiễm mỡ thường chia thành 3 giai đoạn tương ứng với 3 cấp độ 1, cấp độ 2 và cấp độ 3.
Gan nhiễm mỡ độ 1: Đây là giai đoạn nhẹ, lành tính và ít nguy hiểm, không có biểu hiện gì nên rất khó phát hiện bệnh. Tỷ lệ mỡ trong gan chiếm khoảng 5 – 10% tổng trọng lượng của gan. Nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời thì có thể chữa khỏi.
Gan nhiễm mỡ độ 2: Đây là giai đoạn thứ 2 của bệnh, tỉ lệ mỡ ở cấp độ này đã lên đến 10 – 25% tổng trọng lượng của gan. Lúc này, mỡ đã lan rộng ra các mô gan và cơ hoành, tuy vẫn chưa gây nguy hiểm lớn đến sức khỏe nhưng nếu không được điều trị kịp thời thì gan nhiễm mỡ cấp độ 2 có thể chuyển sang độ 3.
Gan nhiễm mỡ độ 3: Đây là giai đoạn cuối của gan nhiễm mỡ và là giai đoạn nguy hiểm nhất, rất khó điều trị và phục hồi, dẫn tới các biến chứng về gan như xơ gan, ung thư gan và thậm chí tử vong. Gan nhiễm mỡ độ 3, người bệnh có thể nhận thấy các triệu chứng rõ ràng dễ nhận biết như cảm thấy đau tức hạ sườn bên phải, vàng da, vàng mắt, u mạch nổi lên trên da, chán ăn, mệt mỏi, sút cân nhanh chóng,…
Ở giai đoạn đầu gan nhiễm mỡ không gây ảnh hưởng nhiều đến chức năng gan, tuy nhiên nếu không được phát hiện và điều chỉnh kịp thời, nếu không được điều chỉnh kịp thời, bệnh lý này sẽ phát triển thành viêm gan, xơ gan, ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe người bệnh, thậm chí là ung thư gan dẫn đến tử vong.
Chẩn đoán và điều trị gan nhiễm mỡ
Bệnh gan nhiễm mỡ thường được phát hiện tình cờ khi khám sức khỏe định kỳ. Bác sĩ sẽ chẩn đoán thông qua thăm khám các dấu hiệu lâm sàng, người bệnh sẽ được chỉ định thực hiện các xét nghiệm khác.
- Xét nghiệm máu: Kiểm tra chỉ số Triglyceride và Cholesterol, đường huyết, định lượng men gan có tăng hay không;
- Xét nghiệm vi rút viêm gan: Kiểm tra vi rút viêm gan A, B, C để loại trừ viêm gan do vi rút;
- Siêu âm ổ bụng: Phương pháp nhanh chóng, đơn giản, không xâm lấn để chẩn đoán gan nhiễm mỡ;
- Fibroscan gan: Đo mức độ đàn hồi của gan và xác định mức độ gan nhiễm mỡ.
Hiện nay, chưa có thuốc cũng như phương pháp điều trị cho bệnh gan nhiễm mỡ. Để điều trị gan nhiễm mỡ hiệu quả hầu như không cần phải sử dụng thuốc hay phẫu thuật, trước tiên cần phải xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh, từ đó có phương pháp giảm bớt yếu tố nguy cơ.
- Ngưng uống bia rượu và thức uống có cồn, nếu nghiện rượu cần cai rượu để không khiến bệnh tiến triển nặng hơn.
- Với bệnh nhân gan nhiễm mỡ do béo phì, phương pháp tối ưu nhất là giảm cân và kiểm soát cân nặng. Giảm cân theo phương pháp khoa học, tránh giảm cân đột ngột.
- Với bệnh nhân gan nhiễm mỡ do mỡ máu cao hay do tiểu đường, bác sĩ sẽ chỉ định một số loại thuốc điều trị để ngăn cản sự phát triển của gan nhiễm mỡ.
- Dùng các thuốc chống oxy hóa để giảm quá trình mỡ hóa tế bào gan.
Ngoài ra, người bệnh cần cần kết hợp chế độ ăn uống khoa học và luyện tập thể thao đều đặn để cải thiện và nâng cao sức khỏe.
Phòng ngừa bệnh gan nhiễm mỡ
Để phòng bệnh gan nhiễm mỡ và những biến chứng của bệnh gây nên, bạn có thể tham khảo áp dụng các biện pháp.
- Hạn chế hoặc không uống bia rượu, thức uống có cồn;
- Kiểm soát cân nặng hợp lý;
- Kiểm soát tốt bệnh tiểu đường;
- Cắt giảm tối đa chất béo bão hòa trong mỡ động vật, thịt, bơ, sữa, phô mai, dầu dừa,…);
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Giàu chất xơ, tránh đồ ăn nhiều dầu mỡ, thức ăn nhanh, ăn ít chất béo, bổ sung thêm cá hồi, cá ngừ giàu omega 3 rất tốt cho gan;
- Luyện tập thể thao đều đặn: Chế độ luyện tập tùy thuộc tình trạng sức khỏe mỗi người, khoảng 30 phút mỗi ngày.
Bệnh gan nhiễm mỡ có nguy cơ đe dọa đến sức khỏe và tính mạng của người bệnh nếu không được phát hiện và điều trị sớm. Vì vậy, hãy chủ động các biện pháp phòng bệnh và thực hiện khám sức khỏe định kỳ, phát hiện sớm và có cách điều chỉnh phù hợp và hiệu quả, ngăn chặn sự phát triển của bệnh và đảm bảo an toàn sức khỏe.
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.
Bạn có thể xem thêm: