Hàn the là gì? Tác hại của hàn the đối với sức khỏe
Hàn the là một hợp chất hóa học được biết đến với nhiều ứng dụng trong công nghiệp và gia đình. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng Pharmacity tìm hiểu hàn the là gì, cách nó hoạt động và những tác hại tiềm ẩn mà nó có thể gây ra đối với sức khỏe. Hãy cùng khám phá để bảo vệ bản thân và gia đình khỏi những rủi ro không đáng có!
Hàn the là gì?
Hàn the còn có tên gọi khác là Borax – đây là một loại hợp chất hóa học gồm các khoáng chất có mối quan hệ gần với nhau. Cấu tạo của nó là hợp chất kết tinh có màu trắng, có độ mềm và nhiều cạnh. Đặc biệt, hàn the rất dễ bị hòa tan trong nước. Hàn the được biết đến là một chất có tính sát khuẩn nhẹ, đồng thời nó cũng làm cho các sản phẩm thịt cá được bảo quản lâu hơn.
Nhờ vào khả năng diệt khuẩn, khử mùi và tẩy rửa tốt, hàn the được sử dụng trong các sản phẩm tẩy rửa trong nhiều thập kỷ. Trên thực tế, ứng dụng của nó còn đa dạng hơn thế:
- Trong sinh hoạt: Hàn the thường được sử dụng trong các chất diệt kiến, gián, bảo quản gỗ, trong chất làm mềm nước cứng hoặc được dùng để tiệt trùng, tẩy rửa nhà vệ sinh, giặt tã lót trẻ em,…
- Trong công nghiệp: Hàn the được dùng để sản xuất thủy tinh, men tráng đồ sắt, men sứ, sản xuất bột giặt, thuốc diệt côn trùng, chất tẩy rửa,…
- Trong y học: Hàn the được dùng với liều lượng vừa đủ dùng để bôi ngoài da, nhỏ mắt, súc miệng khi bị viêm da, chàm, viêm răng nướu, đau mắt,…
- Trong mỹ phẩm: Hàn the đôi khi được dùng làm chất nhũ hóa, chất đệm hoặc chất bảo quản cho các sản phẩm dưỡng ẩm, gel, kem dưỡng da, dầu gội, muối tắm, tẩy tế bào chết,…
- Trong đồ chơi cho trẻ em: Hàn the cũng là thành phần kết hợp với keo và nước để tạo ra “slime”, một món đồ chơi mà nhiều trẻ yêu thích.
- Trong thực phẩm: Việc cho hàn the vào thực phẩm đã bị cấm từ lâu, tuy nhiên một số người vẫn lén lút sử dụng hàn the để hạn chế tình trạng lên men, diệt khuẩn, ngừa nấm mốc, giúp thực phẩm tươi lâu, tạo độ dẻo, dai cho giò chả, bánh tráng, bún phở,…
Hàn the có độc hại không?
Ngày nay, hàn the là một trong những chất bị cấm dùng trong các loại thực phẩm trên thị trường Việt Nam. Đây là chất có độc và có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của người dùng.
Hợp chất này thường được ứng dụng nhiều trong công nghiệp, tuy nhiên nếu dùng sai liều lượng, chúng thậm chí có thể gây ảnh hưởng đến tính mạng của người tiêu dùng. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, chỉ cần dùng quá 5 gam hàn the trở lên là đã có nguy cơ dẫn đến tử vong.
Cách sơ cứu khi bị ngộ độc hàn the
Khi một người bị ngộ độc hàn the cấp tính, điều cần làm lúc này là nôn càng sớm càng tốt. Trong quá trình gây nôn, hãy nhờ những người xung quanh gọi xe cấp cứu.
Nếu người bị ngộ độc bị mất ý thức hoặc rơi vào tình trạng lơ mơ, không tỉnh táo, cần đặt người bệnh nằm nghiêng ở tư thế an toàn, liên tục theo dõi và duy trì các dấu hiệu sống cho người bệnh, nhanh chóng chuyển bệnh nhân đến bệnh viện để được cấp cứu và xử lý kịp thời.
Trong quá trình sơ cứu, cần lưu ý kỹ từng dấu hiệu ngộ độc hàn the của người bệnh.
Tác hại của hàn the đối với sức khỏe con người
Hàn the có khả năng diệt khuẩn và chống nấm mốc, do đó nhiều người kinh doanh đã lợi dụng để giúp tăng lợi nhuận. Họ sử dụng hàn the với liều lượng nhiều để tẩm ướp thực phẩm và khiến cho thịt, giò chả, cá,… tươi và dẻo dai hơn.
Theo các y bác sĩ có chuyên môn, việc dùng hàn the không đúng cách với liều lượng quá mức cho phép sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ, cụ thể như sau:
- Khi ăn phải thực phẩm có chứa hàn the thì cơ thể có khả năng đào thải khoảng 70%. Phần còn lại sẽ được cơ thể tích tụ trong cơ quan nội tạng, đến lúc lượng hàn the lên đến 5 gam thì sẽ gây ngộ độc cấp và mãn tính, thậm chí có thể dẫn đến tử vong.
- Đối với người có sức khỏe đường ruột yếu thì nếu ăn phải thực phẩm có chứa hàn the sẽ gây ra một số triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy hoặc nôn mửa. Lâu dần chất độc sẽ tích tụ trong gan sẽ dẫn đến hại gan và suy nhược cơ thể.
- Hàn the dẫn đến sự kích thích đến hệ thần kinh và có khả năng dẫn đến trầm cảm. Riêng cơ quan thận phải lọc nhiều chất độc lâu ngày sẽ dẫn đến tình trạng suy yếu và rối loạn chức năng thận.
- Ngoài ra, một số tác hại khác có thể có của hàn the như gây rụng tóc, rối loạn kinh nguyệt, nguy hiểm cho trẻ em và thai nhi.
Cách phòng ngừa ngộ độc hàn the
Cách hiệu quả nhất để giúp phòng ngừa ngộ độc hàn the là không ăn uống các loại thực phẩm có chứa hàn the hoặc nghi ngờ có chứa hàn the. Tuy nhiên, trên thực tế, điều này khó để thực hiện. Nguyên nhân là do các sản phẩm có thể chứa hàn the, như bún phở, giò chả, bánh tráng,… là những món ăn được ưa chuộng và được bán ở nhiều nơi và khó để phát hiện có chứa hàn the hay không.
Do đó, người tiêu dùng nên cẩn trọng, chọn mua những thực phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, từ những thương hiệu uy tín, có ghi rõ thành phần sản phẩm, các chất phụ gia,… Nếu có thể, hãy hạn chế mua các loại thực phẩm được chế biến sẵn, mà tự tay làm thức ăn cho cả gia đình từ các loại thực phẩm tươi sống.
Tình trạng ngộ độc không chỉ xảy ra qua đường ăn uống, mà còn thông qua tiếp xúc trực tiếp hoặc hít phải hàn the. Vì thế, để giúp phòng ngừa nguy cơ ngộ độc, cần thực hiện những điều sau:
- Không dùng các loại mỹ phẩm có chứa hàn the hoặc nghi ngờ có chứa hàn the.
- Nếu phải tiếp xúc trực tiếp với hàn the hoặc sử dụng các sản phẩm có chứa hàn the (thuốc trừ sâu, chất tẩy rửa,…) cần đeo kính, găng tay bảo hộ, khẩu trang,… để giúp giảm nguy cơ tiếp xúc.
- Sau khi vệ sinh nhà cửa bằng các sản phẩm có chứa hàn the, hãy lau sạch lại với nước.
- Rửa tay với xà phòng sau khi tiếp xúc với hàn the, nhất là khi bị dính vào da.
- Đảm bảo quần áo giặt bằng sản phẩm có chứa hàn the được làm sạch hoàn toàn trước khi phơi và mặc.
- Nếu bạn có vết thương hở, hãy che vết thương cẩn thận, không để hàn the không tiếp xúc với vùng da bị tổn thương và gây ngộ độc.
- Tuyệt đối không để hàn the và các sản phẩm có chứa hàn the trong tầm với của trẻ em.
- Không dùng hàn the và các sản phẩm từ hàn the xung quanh vật nuôi, bởi vì động vật có thể chạy nhảy và tiếp xúc với hàn the, vô tình truyền hàn the cho những người xung quanh.
- Không cho bé chơi slime được làm từ hàn the. Nếu trẻ muốn chơi slime, hãy tham khảo các công thức tự làm slime không có chứa hàn the để giúp bảo đảm an toàn cho bé.
- Sinh hoạt điều độ, ăn uống lành mạnh để giúp nâng cao sức khỏe tổng thể.
- Tuyên truyền về tác hại của ngộ độc hàn the đối với sức khỏe để mọi người tích cực tuân thủ vệ sinh an toàn thực phẩm.
Tóm lại, hàn the là một hợp chất có nhiều ứng dụng, tuy nhiên việc lạm dụng hoặc tiếp xúc thường xuyên với nó có thể dẫn đến những tác hại nghiêm trọng đối với sức khỏe. Bằng cách nâng cao nhận thức về hàn the và tác động của nó, chúng ta có thể xây dựng một môi trường sống an toàn và khỏe mạnh hơn.