Hội chứng ống cổ tay có nguy hiểm không?
Hội chứng ống cổ tay là gì?
Hội chứng ống cổ tay là một tình trạng y học phổ biến và ngày càng gia tăng trong xã hội hiện đại do nhu cầu công việc đòi hỏi sự linh hoạt, tỉ mỉ và các động tác lặp đi lặp lại của cổ tay. Mặc dù chưa có thống kê chính thức về tỷ lệ mắc hội chứng này, các nghiên cứu tại Mỹ cho thấy số người mắc các bệnh lý liên quan đến cổ tay đang tăng.
Hội chứng ống cổ tay xảy ra khi dây thần kinh giữa bị chèn ép khi đi qua ống cổ tay, dẫn đến viêm, đau, tê, giảm hoặc mất cảm giác, và thậm chí teo cơ, yếu cơ, làm giảm chức năng vận động của bàn tay trong vùng chi phối của dây thần kinh giữa. Về mặt giải phẫu, thần kinh giữa cùng với các gân cơ gấp của các ngón tay đi qua ống cổ tay. Ống cổ tay được cấu tạo bởi mạc giữ gân gấp và các vách xung quanh là bờ của các xương cổ tay.
Do ống cổ tay là một cấu trúc không co giãn, khi có sự tăng thể tích của các gân gấp bị viêm hoặc do các tư thế gấp duỗi cổ tay quá mức và thường xuyên, sẽ tạo ra lực chèn ép lên các mạch máu nhỏ nuôi dưỡng dây thần kinh, gây ra tình trạng thiểu dưỡng. Tăng áp lực trong ống cổ tay dẫn đến rối loạn dẫn truyền sợi trục và thiếu máu màng ngoài của dây thần kinh, gây ra các triệu chứng lâm sàng tổn thương dây thần kinh giữa theo thời gian.
Hội chứng ống cổ tay có nguy hiểm không?
Cơ chế của hội chứng ống cổ tay là do sự chèn ép trên dây thần kinh giữa, làm hạn chế các chức năng của dây thần kinh này và biểu hiện ra các triệu chứng của bệnh. Nếu tình trạng này tiếp diễn trong thời gian dài và không được can thiệp đúng cách, các triệu chứng sẽ trở nên nghiêm trọng hơn, gây ra biến chứng và để lại di chứng lâu dài.
Biến chứng trên chức năng cảm giác
Dây thần kinh giữa chịu trách nhiệm cảm nhận cảm giác ở ngón tay cái, ngón trỏ, ngón giữa và một phần ngón đeo nhẫn. Khi bị chèn ép, người bệnh sẽ cảm thấy các ngón tay này bị sưng phồng một cách mơ hồ, sau đó là cảm giác tê bì, ngứa ran, nóng rát và đau đớn, đôi khi lan lên cẳng tay về phía vai. Ban đầu, các triệu chứng này xuất hiện khi người bệnh làm việc, gập duỗi cổ tay quá mức, nhưng sau đó kéo dài liên tục, trở thành biến chứng mãn tính. Những cơn đau này có thể kèm theo loạn trương lực giao cảm phản xạ, gây khó khăn trong cử động tay. Các biến chứng cảm giác không chỉ giới hạn ở vùng bị ảnh hưởng mà còn có thể tác động đến hệ thần kinh trung ương, dẫn đến hội chứng đau mạn tính toàn thân, gây lo âu, căng thẳng, trầm cảm, chán ăn, mất ngủ và suy giảm chất lượng cuộc sống.
Biến chứng trên chức năng vận động
Dây thần kinh giữa cũng chịu trách nhiệm vận động cho các cơ xung quanh gốc ngón tay cái. Khi bị chèn ép, người bệnh sẽ cảm thấy các ngón tay yếu và vụng về hơn, có các cơn đau, chuột rút khi sử dụng tay. Về lâu dài, khả năng cử động không còn được đảm bảo, người bệnh có thể không thực hiện được các động tác thường ngày như cầm nắm đồ vật, cài nút quần áo, sử dụng điện thoại, lái xe hoặc đọc sách. Cuối cùng, các cơ bị yếu liệt hoàn toàn, trở nên lỏng lẻo và mất sức cơ.
Biến chứng trên chức năng dinh dưỡng
Giống như các sợi thần kinh ngoại biên khác, dây thần kinh giữa cũng có chức năng nuôi dưỡng nhóm cơ mà nó chi phối. Khi bị chèn ép trong ống cổ tay, các chất cần thiết cung cấp cho cơ bị hạn chế, làm suy giảm chức năng nuôi dưỡng. Hậu quả là các cơ của ngón tay cái, ngón trỏ, ngón giữa và ngón đeo nhẫn, đặc biệt là ngón cái, bị teo lại, các sợi cơ trở nên lỏng lẻo, mất sự dẻo dai và sức cơ.
Cách phòng hội chứng ống cổ tay
Vận động và nghỉ ngơi đúng cách để giảm thiểu căng thẳng và áp lực lên cổ tay là biện pháp phòng ngừa hữu hiệu nhằm giảm nguy cơ mắc hội chứng ống cổ tay. Dưới đây là một số hướng dẫn chi tiết:
- Sử dụng thiết bị phù hợp:
- Nếu bạn làm việc văn phòng và phải dùng bàn phím và chuột máy tính liên tục, hãy chọn chuột máy tính phù hợp với kích thước bàn tay để đảm bảo sự thoải mái, tránh căng đau cổ tay trong thời gian dài làm việc.
- Nghỉ giải lao thường xuyên:
- Để bàn tay và cổ tay được nghỉ ngơi đều đặn, nhẹ nhàng duỗi và xoa bóp cổ tay trong 10 đến 30 giây sau mỗi 15 – 30 phút làm việc nhiều bằng tay. Điều này đặc biệt quan trọng khi bạn phải sử dụng lực cổ tay lớn hoặc làm các công việc đòi hỏi sự khéo léo của đôi tay.
- Ngồi đúng tư thế:
- Ngồi sai tư thế thường xuyên có thể ảnh hưởng đến các dây thần kinh ở vùng cổ, dẫn đến tác động gián tiếp lên các dây thần kinh ở bàn tay. Do đó, duy trì tư thế ngồi đúng, với lưng thẳng, vai thả lỏng, và bàn chân đặt phẳng trên sàn, là rất quan trọng.
Những biện pháp này không chỉ giúp giảm nguy cơ mắc hội chứng ống cổ tay mà còn hỗ trợ duy trì sức khỏe tốt cho cổ tay và bàn tay trong thời gian dài.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.