Ho kéo dài: nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị
Ho kéo dài là một triệu chứng phổ biến mà nhiều người gặp phải. Triệu chứng này có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như nhiễm trùng, dị ứng hoặc các bệnh lý hô hấp nghiêm trọng hơn. Chẩn đoán và điều trị ho kéo dài đúng lúc là rất quan trọng để ngăn ngừa biến chứng. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị hiệu quả để bạn có thể hiểu rõ hơn về vấn đề này và có hướng xử lý phù hợp.
Ho kéo dài là gì?
Ho là một phản xạ tự nhiên của cơ thể mà chúng ta gặp khi có tác nhân gây cản trở trong hệ hô hấp. Quá trình ho giúp loại bỏ chất dịch, vi khuẩn, virus hoặc các vật thể lạ khỏi đường hô hấp để bảo vệ cơ thể khỏi sự tác động của những tác nhân gây hại. Tuy nhiên, nếu ho kéo dài hơn 3 tuần, đây là một dấu hiệu không bình thường và có thể là một biểu hiện của các bệnh lý nghiêm trọng.
Nguyên nhân ho kéo dài
Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến gây ho kéo dài:
- Bệnh lý đường hô hấp trên: Gồm viêm mũi vận mạch, viêm xoang, dị ứng và polyp mũi. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây ho kéo dài.
- Hen suyễn (hen phế quản): Ho do hen suyễn thường xuất hiện vào ban đêm, khi thời tiết thay đổi hoặc khi tiếp xúc với các dị nguyên, thường đi kèm với khó thở. Đây là nguyên nhân phổ biến thứ hai gây ho kéo dài.
- Trào ngược dạ dày-thực quản: Bệnh lý này gây ra ho kéo dài, ho nhiều hơn khi ở nằm hoặc khi đói, và đi kèm với cảm giác đau thượng vị, nóng rát vùng xương sườn, ợ hơi và ợ chua. Đây cũng là một nguyên nhân phổ biến gây ho kéo dài.
- Bệnh nhiễm trùng đường hô hấp: Gồm cảm lạnh, cảm cúm, COVID-19, viêm phế quản, viêm họng và viêm amidan. Một số trường hợp, dù đã được điều trị, vẫn có thể gây ra ho kéo dài.
- Thuốc chẹn thụ thể angiotensin (ACE): Đây là loại thuốc được sử dụng để điều trị cao huyết áp, bệnh mạch vành, suy tim, đái tháo đường hoặc bệnh thận. Khoảng 15% người sử dụng thuốc này có thể gặp phải ho kéo dài.
“Các bệnh lý đường hô hấp trên là nguyên nhân hàng đầu gây ho kéo dài.”
Ngoài ra, còn có một số nguyên nhân khác gây ra ho kéo dài, bao gồm:
- Lao phổi
- Lao nội mạc phế quản
- Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD)
- Giãn phế quản
- Viêm tiểu phế quản
- Ung thư phổi
- Viêm phổi tăng bạch cầu ái toan
“Hút thuốc lá là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ra ho kéo dài.”
Còn một số nguyên nhân không phổ biến gây ra ho kéo dài bao gồm:
- Dị dạng động tĩnh mạch phổi
- Nhuyễn sụn khí, phế quản
- Phì đại amidan
- Tăng cảm thanh quản
- Trào ngược thanh quản
- Xơ phổi vô căn
Hút thuốc lá là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ra ho kéo dài. Tiếp xúc thường xuyên với khói thuốc lá thụ động cũng có thể dẫn đến ho và gây tổn thương phổi.
Thời điểm cần đi khám bác sĩ nếu bị ho kéo dài
Ho kéo dài không chỉ gây khó chịu mà còn gây rối giấc ngủ và mệt mỏi. Trong các trường hợp nghiêm trọng hơn, ho kéo dài có thể gây ra nôn mửa, chóng mặt, đau đầu, tiểu không tự chủ, thậm chí gãy xương sườn.
Nếu tình trạng ho kéo dài hơn 3 tuần, bạn nên đi khám để xác định nguyên nhân và tiến hành điều trị. Điều này đặc biệt quan trọng nếu bạn có ho có đờm, ho ra máu, ho ngày càng nặng, ho về đêm hoặc ho ảnh hưởng đến giấc ngủ và các hoạt động hàng ngày.
“Ho kéo dài hơn 3 tuần nên đi khám bác sĩ.”
Cách chẩn đoán và điều trị ho kéo dài
Trong một số trường hợp, sau khi thăm khám, kiểm tra tiền sử và dựa trên triệu chứng, bác sĩ có thể đưa ra chẩn đoán và hướng điều trị ngay lập tức. Tuy nhiên, trong những trường hợp phức tạp hơn, có thể cần thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng sau đây để xác định nguyên nhân gây ho kéo dài:
- Xét nghiệm máu, đờm
- Chụp X-quang hoặc CT scan phổi
- Thăm dò chức năng hô hấp
- Nội soi phế quản
- Nội soi tai mũi họng
Sau khi xác định nguyên nhân, bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp như:
- Ho kéo dài do viêm mũi dị ứng, viêm xoang dị ứng: Sử dụng xịt rửa mũi và thuốc steroid xịt mũi, kháng histamin.
- Ho kéo dài do polyp mũi: Thực hiện phẫu thuật cắt bỏ polyp.
- Ho kéo dài do hen phế quản: Sử dụng thuốc giãn phế quản và corticoid dạng hít, đồng thời tránh tiếp xúc với các dị nguyên.
- Ho kéo dài do trào ngược dạ dày-thực quản: Dùng thuốc kháng acid và tuân thủ chế độ ăn uống hợp lý, bao gồm tránh thức ăn dầu mỡ, chua cay, rượu bia, thuốc lá, và kê cao đầu khi ngủ.
- Ho kéo dài do sử dụng thuốc chẹn thụ thể angiotensin: Thay thế bằng nhóm thuốc khác và theo dõi tình trạng ho sau khi ngừng thuốc từ 1 đến 6 tuần.
- Ho kéo dài do viêm nhiễm đường hô hấp: Dùng kháng sinh phù hợp.
- Ho kéo dài do bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính: Điều trị bệnh, đồng thời hỗ trợ bằng cách bỏ hút thuốc và tránh tiếp xúc với khói và bụi.
“Thuốc giảm ho tác động lên trung ương hoặc tác dụng tại chỗ có thể giúp giảm triệu chứng ho nhanh chóng.”
Trong một số trường hợp, thuốc giảm ho tác động lên trung ương hoặc tác dụng tại chỗ có thể giúp giảm triệu chứng ho nhanh chóng. Tuy nhiên, cách sử dụng thuốc này cần tuân theo từng trường hợp cụ thể. Đối với những bệnh nhân bị ho do nhiễm trùng đường hô hấp dưới, không nên sử dụng thuốc giảm ho vì ho là cần thiết để loại bỏ đờm.
Sau khi xác định và điều trị nguyên nhân gây ra ho, triệu chứng ho kéo dài sẽ giảm, và cuối cùng có thể biến mất hoàn toàn.
Biện pháp khắc phục ho kéo dài tại nhà
Để giảm ho, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau đây, kết hợp với việc điều trị nguyên nhân theo hướng dẫn của bác sĩ:
- Uống nước để làm loãng đờm: Nên chọn nước ấm, nước lọc, trà hoặc nước trái cây.
- Sử dụng kẹo ngậm để giảm ho khô và làm dịu cổ họng.
- Uống mật ong có thể giúp làm dịu cơn ho. Tuy nhiên, không nên dùng mật ong cho trẻ dưới 1 tuổi vì nguy cơ ngộ độc.
- Tạo độ ẩm cho không khí bằng máy tạo ẩm hoặc máy phun sương.
- Tránh hút thuốc và tiếp xúc với khói thuốc lá thụ động.
Ho kéo dài không chỉ là một triệu chứng khó chịu mà còn có thể là dấu hiệu của những bệnh lý nghiêm trọng của đường hô hấp. Việc chẩn đoán và điều trị kịp thời là cần thiết để ngăn ngừa biến chứng và giúp bệnh nhân phục hồi sức khỏe tối ưu. Hơn nữa, duy trì một lối sống lành mạnh và tránh các yếu tố nguy cơ cũng giúp ngăn ngừa tái phát ho. Đừng ngần ngại tham vấn ý kiến bác sĩ để được giải quyết vấn đề này một cách toàn diện và hiệu quả nhất.
Câu hỏi thường gặp về ho kéo dài
Ho kéo dài kéo dài trong bao lâu?
Ho kéo dài được xem là ho lâu hơn 3 tuần.
Nguyên nhân gây ra ho kéo dài là gì?
Có nhiều nguyên nhân gây ra ho kéo dài, bao gồm bệnh lý đường hô hấp, hen suyễn, trào ngược dạ dày-thực quản, bệnh nhiễm trùng đường hô hấp và sử dụng thuốc chẹn thụ thể angiotensin.
Ho kéo dài có nguy hiểm không?
Ho kéo dài có thể gây rối loạn giấc ngủ, mệt mỏi và trong các trường hợp nghiêm trọng hơn, có thể gây ra các biến chứng như nôn mửa, chóng mặt và đau đầu.
Khi nào nên đi khám bác sĩ nếu bị ho kéo dài?
Nếu ho kéo dài hơn 3 tuần hoặc có triệu chứng như ho có đờm, ho ra máu, ho ngày càng nặng hoặc ảnh hưởng đến giấc ngủ và các hoạt động hàng ngày, bạn nên đi khám bác sĩ để được đánh giá và điều trị.
Làm thế nào để giảm triệu chứng ho kéo dài tại nhà?
Bạn có thể uống nước để làm loãng đờm, sử dụng kẹo ngậm, uống mật ong, tạo độ ẩm cho không khí và tránh hút thuốc lá và tiếp xúc với khói thuốc lá thụ động để giảm triệu chứng ho kéo dài tại nhà.
Nguồn: Tổng hợp