Khổ dâm: Tìm hiểu về tình trạng tình dục không bình thường và cách điều trị

Khổ dâm hay còn gọi là masochism là một tình trạng tình dục không bình thường mà người mắc phải cảm thấy hưng phấn và thỏa mãn tình dục thông qua việc chịu đựng đau đớn, bị sỉ nhục hoặc kiểm soát. Đây là hiện tượng phức tạp, có thể gây ra nhiều hệ lụy đến đời sống cá nhân và mối quan hệ của người bệnh. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về khổ dâm, nguyên nhân, biểu hiện và các phương pháp điều trị hiệu quả.

Khổ dâm là gì? Định nghĩa và nhận diện

Định nghĩa khoa học về khổ dâm

Khổ dâm (masochism) theo định nghĩa y học là một dạng rối loạn tình dục trong đó người bệnh đạt được khoái cảm tình dục thông qua việc chịu đựng đau đớn thể xác, tâm lý hoặc bị làm nhục. Thuật ngữ này có nguồn gốc từ tên của tiểu thuyết gia người Áo Leopold von Sacher-Masoch, người đã mô tả chi tiết về những ham muốn này trong tác phẩm của mình.

Theo phân loại bệnh quốc tế ICD-11, khổ dâm được xếp vào nhóm các rối loạn ưa thích tình dục (paraphilic disorders) khi nó gây đau khổ đáng kể hoặc có nguy cơ gây tổn thương cho bản thân hay người khác.

Sự khác biệt giữa khổ dâm và các hành vi BDSM đồng thuận

Điều quan trọng cần phân biệt là không phải mọi hành vi liên quan đến đau đớn trong tình dục đều là rối loạn khổ dâm. BDSM (Bondage, Discipline, Dominance, Submission, Sadism, Masochism) là một tập hợp các hoạt động tình dục đồng thuận giữa người trưởng thành, trong đó có thể bao gồm các yếu tố về kiểm soát, gây đau đớn và khuất phục.

Sự khác biệt chính giữa khổ dâm bệnh lý và BDSM đồng thuận nằm ở:

• Mức độ kiểm soát và ranh giới an toàn
• Sự đồng thuận rõ ràng giữa các bên
• Khả năng tách biệt hành vi tình dục với cuộc sống hàng ngày
• Mức độ ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống

Phân loại mức độ khổ dâm trong y học

Chẩn đoán lâm sàng

Để được chẩn đoán là rối loạn khổ dâm theo DSM-5 (Cẩm nang Chẩn đoán và Thống kê Các Rối loạn Tâm thần), một người cần đáp ứng các tiêu chí sau:

• Có ham muốn tình dục mãnh liệt và lặp đi lặp lại liên quan đến việc bị gây đau đớn, làm nhục hoặc kiểm soát trong ít nhất 6 tháng
• Những ham muốn này gây đau khổ đáng kể về mặt tâm lý hoặc ảnh hưởng nghiêm trọng đến các lĩnh vực chức năng trong cuộc sống
• Không thể kiểm soát những ham muốn này hoặc chúng trở thành yếu tố bắt buộc để đạt được khoái cảm tình dục

Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ dẫn đến tình trạng khổ dâm

Các yếu tố tâm lý học

Trải nghiệm thời thơ ấu

Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng khổ dâm có thể liên quan đến các trải nghiệm thời thơ ấu, bao gồm:

• Bị lạm dụng thể xác hoặc tình dục trong thời thơ ấu
• Hình phạt thể xác nghiêm khắc từ người chăm sóc
• Trải nghiệm đau đớn gắn liền với sự quan tâm và chăm sóc

Anh Minh, 32 tuổi, chia sẻ: “Tôi lớn lên trong một gia đình nghiêm khắc, nơi hình phạt thể xác là chuyện thường ngày. Dần dần, não tôi bắt đầu liên kết cảm giác đau đớn với sự quan tâm và chú ý từ người khác. Mãi đến khi đi trị liệu tâm lý, tôi mới nhận ra mối liên hệ này và bắt đầu quá trình chữa lành.”

Tổn thương tâm lý

Tâm lý khổ dâm cũng có thể phát triển như một cơ chế đối phó với tổn thương hoặc căng thẳng:

• Cách chuyển hóa cảm giác đau đớn thành khoái cảm để kiểm soát nỗi đau
• Cách giải phóng cảm giác tội lỗi hoặc xấu hổ
• Phương tiện để tạm thời thoát khỏi trách nhiệm và quyền lực

Các yếu tố sinh học và di truyền

Các nghiên cứu về nguyên nhân khổ dâm cũng chỉ ra một số yếu tố sinh học có thể đóng vai trò:

• Sự mất cân bằng của các chất dẫn truyền thần kinh như dopamine, serotonin
• Yếu tố di truyền ảnh hưởng đến cách não bộ xử lý đau đớn và khoái cảm
• Bất thường trong vùng não liên quan đến phần thưởng và ham muốn tình dục

Ảnh hưởng từ văn hóa và xã hội

Môi trường văn hóa và xã hội cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành tình trạng tình dục không bình thường này:

• Tiếp xúc sớm và thường xuyên với nội dung khiêu dâm bạo lực
• Sự chuẩn hóa các mối quan hệ quyền lực không cân bằng trong văn hóa đại chúng
• Thái độ xã hội về giới tính và vai trò giới

Mối liên hệ với các rối loạn tâm lý khác

Khổ dâm thường không xuất hiện đơn độc mà có thể đi kèm với các rối loạn tâm lý khác:

• Rối loạn lo âu và trầm cảm
• Rối loạn nhân cách, đặc biệt là nhân cách ranh giới
• Rối loạn ám ảnh cưỡng chế
• Nghiện chất kích thích hoặc rượu

Biểu hiện và tác động của khổ dâm đến cuộc sống

Các biểu hiện hành vi phổ biến

Những người mắc rối loạn khổ dâm thường có các biểu hiện như:

• Tìm kiếm hoặc tự gây ra đau đớn thể xác trong hoạt động tình dục
• Ham muốn bị kiểm soát, trói buộc hoặc bị hạn chế
• Khao khát bị làm nhục, sỉ nhục hoặc hạ thấp
• Khó đạt được khoái cảm tình dục nếu không có yếu tố đau đớn
• Tưởng tượng hoặc ảo tưởng về việc bị làm đau hoặc kiểm soát

Tác động đến sức khỏe thể chất

Khổ dâm có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất:

• Thương tích do các hoạt động gây đau đớn quá mức
• Nhiễm trùng hoặc biến chứng từ vết thương
• Tổn thương thần kinh hoặc mô mềm
• Tăng nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục
• Rối loạn chức năng tình dục

Ảnh hưởng đến mối quan hệ và đời sống tình dục

Người mắc rối loạn khổ dâm thường gặp khó khăn trong các mối quan hệ:

• Khó tìm được đối tác hiểu và chấp nhận nhu cầu của họ
• Ranh giới mờ nhạt giữa sự đồng thuận và lạm dụng
• Mâu thuẫn giữa nhu cầu tình dục và mong muốn về một mối quan hệ lành mạnh
• Phụ thuộc quá mức vào đối tác có xu hướng gây đau đớn

Hệ lụy tâm lý và cảm xúc

Vấn đề lòng tự trọng

Nhiều người mắc tình trạng khổ dâm thường trải qua:

• Cảm giác xấu hổ và tội lỗi về ham muốn của mình
• Tự ghét bản thân và tự ti
• Khó khăn trong việc xây dựng hình ảnh bản thân tích cực
• Xung đột nội tâm về bản sắc tình dục

Lo âu và trầm cảm liên quan

Rối loạn khổ dâm thường đi kèm với:

• Lo lắng liên tục về việc bị phát hiện hoặc đánh giá
• Trầm cảm do cảm giác cô lập và khác biệt
• Căng thẳng từ việc che giấu một phần quan trọng của bản thân
• Sợ hãi về tương lai và khả năng xây dựng mối quan hệ lành mạnh

Chị Lan, 29 tuổi, tâm sự: “Tôi đã phải sống trong nỗi sợ hãi và xấu hổ suốt nhiều năm. Mỗi lần gặp gỡ ai đó, tôi luôn lo lắng không biết phải giải thích thế nào về nhu cầu tình dục của mình. Điều này khiến tôi dần rút lui khỏi các mối quan hệ và rơi vào trầm cảm sâu sắc.”

Phân biệt giữa khổ dâm bệnh lý và BDSM đồng thuận

Yếu tố đồng thuận và ranh giới

Trong BDSM đồng thuận:

• Tất cả các bên đều thảo luận và đồng ý về ranh giới trước khi tham gia
• Có “từ khóa an toàn” để dừng hoạt động ngay lập tức nếu cần
• Sức khỏe và an toàn của tất cả người tham gia luôn được đặt lên hàng đầu
• Có sự chăm sóc hậu trường (aftercare) sau các hoạt động

Trong khi đó, khổ dâm bệnh lý thường thiếu các yếu tố an toàn này và có thể dẫn đến tổn thương nghiêm trọng.

BDSM như một hoạt động tình dục an toàn

BDSM có thể là một phần của đời sống tình dục lành mạnh khi:

• Được thực hiện bởi người trưởng thành có khả năng đồng ý
• Có cơ chế an toàn và ranh giới rõ ràng
• Không gây tổn hại nghiêm trọng hoặc lâu dài
• Không can thiệp vào các lĩnh vực khác của cuộc sống

Khi nào khổ dâm trở thành vấn đề cần điều trị

Khổ dâm trở thành rối loạn tình dục không bình thường cần điều trị khi:

• Nó trở thành điều kiện tiên quyết để đạt được khoái cảm tình dục
• Gây đau khổ đáng kể cho người bị ảnh hưởng
• Ảnh hưởng tiêu cực đến công việc, các mối quan hệ hoặc các lĩnh vực khác của cuộc sống
• Dẫn đến hành vi tự hủy hoại hoặc tổn thương nghiêm trọng
• Người bệnh không thể kiểm soát ham muốn này

Quan điểm y học hiện đại về BDSM và khổ dâm

Quan điểm y học về khổ dâm và BDSM đã thay đổi đáng kể trong những thập kỷ gần đây:

• BDSM đồng thuận không còn được xem là bệnh lý trong DSM-5 và ICD-11
• Sự phân biệt rõ ràng hơn giữa sở thích tình dục đa dạng và rối loạn tâm thần
• Trọng tâm chuyển từ “chữa trị” sang giúp người bệnh quản lý ham muốn một cách lành mạnh và an toàn
• Thừa nhận tác động của kỳ thị xã hội đối với sức khỏe tâm thần của những người có xu hướng tình dục khác biệt

Các phương pháp điều trị tình trạng khổ dâm

Liệu pháp tâm lý

Liệu pháp nhận thức hành vi (CBT)

Liệu pháp nhận thức hành vi là một trong những phương pháp điều trị khổ dâm hiệu quả nhất. Nó giúp:

• Nhận diện và thách thức những suy nghĩ không lành mạnh về đau đớn và tình dục
• Phát triển kỹ năng đối phó với ham muốn không mong muốn
• Tái cấu trúc nhận thức về khoái cảm và đau đớn
• Xây dựng các mô hình tình dục lành mạnh hơn

Liệu pháp phân tích tâm lý

Phương pháp này tập trung vào việc hiểu nguồn gốc sâu xa của khổ dâm:

• Khám phá trải nghiệm thời thơ ấu và các mối quan hệ quan trọng
• Hiểu rõ về ý nghĩa vô thức của hành vi khổ dâm
• Giải quyết các xung đột nội tâm và tổn thương tâm lý
• Phát triển cách thức lành mạnh hơn để đáp ứng nhu cầu tâm lý cơ bản

Các phương pháp điều trị y khoa

Thuốc điều trị

Trong một số trường hợp, các loại thuốc có thể được sử dụng để điều trị rối loạn khổ dâm:

• Thuốc ức chế tái hấp thu serotonin chọn lọc (SSRI) giúp giảm ham muốn tình dục bắt buộc
• Thuốc kháng androgen có thể giúp giảm ham muốn tình dục nói chung
• Thuốc chống lo âu và chống trầm cảm để điều trị các rối loạn đi kèm
• Thuốc ổn định tâm trạng trong trường hợp có rối loạn lưỡng cực

Các liệu pháp khác

Ngoài thuốc và tâm lý trị liệu, các phương pháp bổ sung có thể bao gồm:

• Liệu pháp hành vi tình dục tập trung vào thay đổi phản ứng tình dục
• Tập trung nhận thức (mindfulness) và các kỹ thuật thư giãn
• Kỹ thuật giảm mẫn cảm và tái chế biến thông qua chuyển động mắt (EMDR) đối với các trường hợp liên quan đến chấn thương
• Liệu pháp nhóm với những người có vấn đề tương tự

Vai trò của hỗ trợ xã hội và gia đình

Sự hỗ trợ từ gia đình và người thân có thể đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị khổ dâm:

• Tạo môi trường không phán xét để thảo luận về vấn đề
• Khuyến khích và hỗ trợ quá trình điều trị
• Hiểu biết về tình trạng này để tránh kỳ thị
• Tham gia vào các nhóm hỗ trợ gia đình

Kết hợp các phương pháp điều trị

Phương pháp điều trị hiệu quả nhất thường là kết hợp nhiều cách tiếp cận:

• Tâm lý trị liệu để giải quyết nguyên nhân gốc rễ
• Thuốc để kiểm soát các triệu chứng khi cần thiết
• Thay đổi lối sống và môi trường
• Xây dựng mạng lưới hỗ trợ vững chắc

Bác sĩ Nguyễn Văn T., chuyên gia tâm lý tại một bệnh viện lớn ở Hà Nội chia sẻ: “Trong thực hành lâm sàng, chúng tôi thấy rằng cách tiếp cận đa chiều thường mang lại kết quả tốt nhất. Điều quan trọng là giúp bệnh nhân hiểu rằng họ không đơn độc và không có gì đáng xấu hổ khi tìm kiếm sự giúp đỡ.”

Tư vấn và hỗ trợ cho người mắc tình trạng khổ dâm

Cách tiếp cận chuyên gia sức khỏe tâm thần

Nếu bạn hoặc người thân gặp vấn đề liên quan đến khổ dâm, những bước sau đây có thể hữu ích:

• Tìm kiếm bác sĩ tâm lý hoặc bác sĩ tâm thần có kinh nghiệm về rối loạn tình dục
• Chuẩn bị tinh thần chia sẻ thông tin cá nhân một cách trung thực
• Đặt câu hỏi về các phương pháp điều trị khác nhau và tác dụng phụ
• Hiểu rằng việc điều trị có thể mất thời gian và cần kiên nhẫn

Các nhóm hỗ trợ và nguồn lực tại Việt Nam

Tại Việt Nam, các nguồn lực hỗ trợ đang dần phát triển:

• Các phòng khám tâm lý và sức khỏe tình dục tại các bệnh viện lớn
• Dịch vụ tư vấn trực tuyến bảo mật
• Các diễn đàn và nhóm hỗ trợ kín
• Tổ chức phi chính phủ làm việc trong lĩnh vực sức khỏe tình dục

Lời khuyên dành cho người thân và bạn đời

Nếu người thân của bạn đang vật lộn với rối loạn khổ dâm:

• Lắng nghe không phán xét và thể hiện sự hỗ trợ
• Khuyến khích họ tìm kiếm sự giúp đỡ chuyên nghiệp
• Tìm hiểu về tình trạng này để hiểu rõ hơn
• Chăm sóc sức khỏe tinh thần của chính bạn và tìm kiếm hỗ trợ nếu cần

Xây dựng mối quan hệ tình dục lành mạnh

Đối với những người đang điều trị khổ dâm, việc xây dựng mối quan hệ tình dục lành mạnh là một phần quan trọng của quá trình phục hồi:

• Thực hành giao tiếp cởi mở và trung thực về nhu cầu và ranh giới
• Tìm hiểu về tình dục lành mạnh và đồng thuận
• Tách biệt giữa tình dục và đau đớn hoặc kiểm soát
• Phát triển sự kết nối tình cảm trong các mối quan hệ

“Việc học cách tìm thấy niềm vui trong tình dục mà không cần đến đau đớn là một hành trình dài,” anh Hoàng, 35 tuổi, chia sẻ sau 2 năm điều trị. “Nhưng khi tôi bắt đầu hiểu nguồn gốc của vấn đề và có công cụ để đối phó, tôi dần tìm thấy sự cân bằng và xây dựng được mối quan hệ lành mạnh hơn.”

Hiểu đúng về khổ dâm và tầm quan trọng của việc điều trị

Tóm tắt các điểm chính về tình trạng tình dục không bình thường này

Khổ dâm là một tình trạng tình dục không bình thường phức tạp, có thể gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng. Tuy nhiên, với sự hiểu biết đúng đắn và phương pháp điều trị phù hợp, người mắc phải có thể cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống của họ.

Tầm quan trọng của việc nhận thức đúng đắn về khổ dâm

Thay vì kỳ thị hoặc che giấu vấn đề, xã hội cần có cái nhìn cởi mở và khoa học hơn về rối loạn khổ dâm:

• Hiểu rằng đây là một tình trạng y khoa, không phải là sự lựa chọn cá nhân
• Phân biệt giữa sở thích tình dục đồng thuận và rối loạn cần điều trị
• Tạo môi trường an toàn để những người cần giúp đỡ có thể tìm kiếm hỗ trợ
• Giáo dục về sức khỏe tình dục toàn diện và lành mạnh

Khuyến khích tìm kiếm hỗ trợ chuyên nghiệp

Nếu bạn hoặc người thân đang gặp khó khăn với tình trạng khổ dâm, điều quan trọng là phải tìm kiếm sự giúp đỡ chuyên nghiệp càng sớm càng tốt. Với sự tiến bộ trong hiểu biết và điều trị, nhiều người đã có thể vượt qua khó khăn và xây dựng một cuộc sống hạnh phúc, cân bằng.

Chị Hương, 31 tuổi, kể lại: “Ban đầu tôi nghĩ mình là người duy nhất có vấn đề này. Tôi sống trong xấu hổ và tự ghét bản thân suốt nhiều năm. Nhưng khi tôi cuối cùng cũng dám tìm đến chuyên gia, tôi nhận ra rằng đây là một tình trạng có thể điều trị được. Giờ đây, sau hai năm làm việc với bác sĩ tâm lý, tôi đã có thể xây dựng mối quan hệ lành mạnh và cảm thấy thoải mái với bản thân hơn rất nhiều.”

Lời khuyên từ Pharmacity:

• Nếu bạn cảm thấy bạn hoặc ai đó gần bạn có những triệu chứng của khổ dâm, hãy tìm kiếm sự tư vấn và hỗ trợ từ các chuyên gia tâm lý hoặc nhà tâm lý học. Họ sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng này và đưa ra các phương pháp điều trị phù hợp.
• Luôn luôn đặt sức khỏe về mặt tâm lý lên hàng đầu. Nếu bạn cảm thấy không thoải mái với bất kỳ hành vi tình dục nào, hãy dừng lại và tìm kiếm sự hỗ trợ. Sức khỏe và sự an toàn luôn là yếu tố quan trọng nhất.
• Tránh sự tự chẩn đoán và tự điều trị. Hãy luôn tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia có kinh nghiệm và được đào tạo trong lĩnh vực tâm lý.
• Tìm hiểu thêm về tình trạng này để có cái nhìn tổng quan về nó. Điều này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị của khổ dâm.
• Chia sẻ và lắng nghe. Nếu bạn có một người thân, bạn bè hoặc đối tác tin cậy, hãy chia sẻ với họ về những gì bạn đang trải qua. Việc có người lắng nghe và hiểu sẽ giúp bạn cảm thấy được an ủi và hỗ trợ.

Câu hỏi thường gặp về khổ dâm (FAQ)

1. Tôi có phải là người khổ dâm?
   Để biết chính xác liệu bạn có phải là người khổ dâm hay không, bạn nên tìm kiếm sự tư vấn và hỗ trợ từ các chuyên gia trong lĩnh vực tâm lý hoặc nhà tâm lý học. Họ có thể đánh giá tình trạng của bạn dựa trên các triệu chứng và biểu hiện.
2. Nguyên nhân gây khổ dâm là gì?
   Nguyên nhân gây ra khổ dâm chưa được rõ ràng định nghĩa. Tuy nhiên, có thể có các yếu tố như trải qua sự lạm dụng hoặc bị tổn thương trong quá khứ, cảm thấy tội lỗi hoặc thể xác phụ thuộc vào cảm giác đau đớn để đạt được khoái cảm tình dục.
3. Làm thế nào để điều trị khổ dâm?
   Điều trị khổ dâm thường liên quan đến việc tìm hiểu về nguyên nhân và biểu hiện của tình trạng này. Bạn nên tìm sự hỗ trợ từ các chuyên gia như nhà tâm lý học hoặc bác sĩ tâm lý để đưa ra phương pháp điều trị phù hợp như tư vấn, liệu pháp hoặc thuốc trợ giúp.
4. Liệu khổ dâm có thể chữa khỏi hoàn toàn không?
   Việc chữa khổ dâm hoàn toàn hay không phụ thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Tuy nhiên, với sự tư vấn và hỗ trợ từ các chuyên gia tâm lý, nhiều người đã có thể giảm thiểu được căng thẳng và bắt đầu hướng tới sự phục hồi và thay đổi hành vi tình dục không bình thường.
5. Điều gì xảy ra nếu tôi không điều trị khổ dâm?
   Khổ dâm có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tâm lý và mối quan hệ của bạn. Nó cũng có thể dẫn đến các vấn đề khác như bệnh tình dục và thương tổn nghiêm trọng. Vì vậy, điều trị khổ dâm là cần thiết để đảm bảo sự an toàn và sức khỏe tốt nhất cho bản thân và đối tác của bạn.

Nguồn: Tổng hợp