Kỹ năng vận động tinh ở trẻ như thế nào và cách phát triển chúng
Khả năng vận động của trẻ phát triển theo từng giai đoạn khác nhau và dần tiến đến kỹ năng vận động tinh. Để giúp con phát triển toàn diện, ta cần biết làm cách nào để phát triển khả năng vận động tinh cho bé. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp thắc mắc liên quan đến kỹ năng này và cung cấp một số cách để giúp trẻ phát triển kỹ năng vận động tinh hiệu quả.
Kỹ năng vận động tinh là gì?
Kỹ năng vận động tinh là những kỹ năng vận động mà trẻ sử dụng các cơ nhỏ để điều khiển các khớp ngón tay, bàn tay. Kỹ năng này đạt đến mức độ tỉ mỉ nhất định, thực hiện được nhiều động tác nhỏ, khó hơn mức độ vận động thô. Nó biểu thị khả năng tỉ mỉ, khéo léo trong hoạt động của bàn tay và các ngón tay.
“Kỹ năng vận động tinh dần dần phát triển thông qua kinh nghiệm và sự lặp đi lặp lại vận động của trẻ. Đầu tiên, kỹ năng này được trẻ học từ người lớn xung quanh và dần dần học theo, tiếp xúc với nhiều loại đồ chơi có nhiều chi tiết nhỏ, đòi hỏi sự tỉ mỉ cũng có thể kích thích khả năng vận động tinh ở bé.” – Đại diện Trung tâm Dạy và Học cho biết.
“Một số nghiên cứu cũng chỉ ra được, những trẻ tự ăn bằng cách bốc tay (ăn dặm tự chỉ huy) có tốc độ hình thành và phát triển kỹ năng vận động tinh nhanh chóng, hiệu quả hơn những trẻ cần người lớn đút ăn.”
Bố mẹ có thể nhận thấy, khi trẻ chỉ mới vài tháng tuổi đã thể hiện một số biểu hiện của kỹ năng vận động tinh. Quá trình học tập và tham gia những hoạt động bổ sung trong giai đoạn đầu đời sẽ giúp bé hình thành kỹ năng vận động tinh hoàn chỉnh. Kỹ năng này là một trong những kỹ năng quan trọng nhất để thực hiện nhiều hoạt động hàng ngày như chăm sóc bản thân, mặc quần áo, đánh răng, rửa mặt,…
Các mốc phát triển kỹ năng vận động tinh ở trẻ
Các cột mốc phát triển vận động tinh ở trẻ giúp bố mẹ tạo điều kiện tốt nhất cho con hình thành và vận dụng hiệu quả kỹ năng quan trọng này.
0 – 3 tháng tuổi:
Khi trẻ sơ sinh 3 tháng tuổi, bố mẹ quan sát thấy trẻ có thể đặt tay lên miệng. Đây là biểu hiện đầu tiên của kỹ năng vận động tinh.
3 – 6 tháng tuổi:
Trẻ có thể nắm 2 bàn tay lại với nhau, di chuyển đồ vật hoặc cầm nắm đồ vật nhưng chưa kiểm soát được lực, chuyền đồ vật từ này sang tay khác, tay nắm bàn chân.
6 – 9 tháng tuổi:
Bé biết vỗ tay, bốc thức ăn đưa lên miệng bằng ngón cái và ngón trỏ, cầm nắm đồ chơi, dùng tay chỉ vào đồ vật mình thích,… Bố mẹ cần chú ý an toàn và quan sát bé thường xuyên, tránh bé cho đồ chơi vào miệng.
9 – 12 tháng tuổi:
Trẻ biết lấy đồ vật bằng 2 ngón tay, cầm nắm chắc chắn hơn và lực tay mạnh hơn.
1 – 2 tuổi:
Bé biết xếp đồ chơi, đồ vật chồng lên nhau, dùng tay viết, vẽ nguệch ngoạc trên giấy, cầm bút bằng cả bàn tay.
“Trên đây chỉ là mốc phát triển kỹ năng vận động tinh chung. Tùy thuộc vào môi trường sống và giáo dục của bố mẹ, trẻ sẽ phát triển khả năng sử dụng kỹ năng này ở mức độ tương ứng. Có những trẻ chỉ mới 1 – 2 tuổi nhưng đã có thể làm được một số hoạt động của trẻ 2 – 3 tuổi, đây là biểu hiện kỹ năng vận động tinh phát triển rất tốt.”
Như vậy, ở mỗi giai đoạn, trẻ phát triển kỹ năng vận động tinh theo cấp độ tăng dần.
Cách phát triển sớm kỹ năng vận động tinh ở trẻ
Phát triển kỹ năng vận động tinh là quá trình dài, đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và kiến tạo khả năng tham gia vào các hoạt động khác. Bố mẹ có thể áp dụng các cách sau để giúp trẻ phát triển kỹ năng vận động tinh:
Đặt đồ vật gần con:
Đặt, đề các đồ vật con thích ở gần và trong tầm mắt quan sát của bé. Điều này sẽ kích thích bé tiến lại gần và cầm nắm, từ đó phát triển khả năng vận động tinh.
Giúp bé tham gia vào các hoạt động hàng ngày:
Khuyến khích bé tham gia vào các hoạt động như vệ sinh cá nhân, thay quần áo hay ăn uống, dọn dẹp sau khi ăn… Điều này giúp trẻ có nhiều cơ hội vận động hơn và phát triển kỹ năng vận động tinh hiệu quả.
Tham gia công việc nhà:
Cho phép và khuyến khích bé tham gia vào công việc nhà như chuẩn bị bữa ăn, lấy đồ giúp bố mẹ, khuấy trộn nguyên liệu nấu ăn… Bé sẽ học được nhiều kỹ năng vận động tinh thông qua việc tham gia vào các hoạt động này.
Chơi các trò như xếp hình, cờ cá ngựa:
Cùng bé chơi các trò như xếp hình, cờ cá ngựa… Các trò chơi này kích thích bé hoàn thiện kỹ năng vận động tinh một cách hiệu quả.
Hướng dẫn quấn dây quanh đồ vật:
Dạy bé cách quấn dây quanh đồ vật để bé có cơ hội vận động linh hoạt các khớp ngón tay.
Hy vọng bài viết trên đây đã giúp bạn hiểu rõ hơn về kỹ năng vận động tinh và cách hỗ trợ bé phát triển kỹ năng này. Trong quá trình bé luyện tập, hãy lưu ý quan sát cách bé làm và chỉnh sửa, hướng dẫn bé một cách kỹ càng. Điều này sẽ giúp bé phát triển kỹ năng vận động tinh một cách hiệu quả.
FAQs về kỹ năng vận động tinh ở trẻ:
1. Kỹ năng vận động tinh là gì?
Kỹ năng vận động tinh là những kỹ năng vận động mà trẻ sử dụng các cơ nhỏ để điều khiển các khớp ngón tay, bàn tay. Nó biểu thị khả năng tỉ mỉ, khéo léo trong hoạt động của bàn tay và các ngón tay.
2. Trẻ phát triển kỹ năng vận động tinh theo cấp độ nào?
Trẻ phát triển kỹ năng vận động tinh theo cấp độ tăng dần từ 0 – 3 tháng tuổi cho đến 1 – 2 tuổi.
3. Phụ huynh có thể giúp bé phát triển kỹ năng vận động tinh như thế nào?
Phụ huynh có thể giúp bé phát triển kỹ năng vận động tinh bằng cách đặt đồ vật gần con, cho bé tham gia vào các hoạt động hàng ngày, tham gia công việc nhà, chơi các trò như xếp hình, cờ cá ngựa, và hướng dẫn bé quấn dây quanh đồ vật.
4. Khi nào bé bắt đầu phát triển kỹ năng vận động tinh?
Bé bắt đầu phát triển kỹ năng vận động tinh từ khi sơ sinh và tiếp tục phát triển qua các giai đoạn tuổi.
5. Làm thế nào để biết bé phát triển kỹ năng vận động tinh tốt?
Bố mẹ có thể theo dõi các mốc phát triển của kỹ năng vận động tinh ở trẻ để biết bé phát triển tốt hay chậm hơn so với trung bình. Đồng thời, quan sát sự tiến bộ và khả năng vận động của bé trong các hoạt động hàng ngày.
Nguồn: Tổng hợp
