Kỹ thuật lọc máu hấp phụ: định nghĩa, quy trình và lợi ích
Trong lĩnh vực y học, kỹ thuật lọc máu hấp phụ (hay còn gọi là hemoperfusion) được sử dụng để loại bỏ các chất độc hại, chất chuyển hóa không mong muốn, thuốc hoặc các chất gây ngộ độc khác từ máu của bệnh nhân. Phương pháp này đặc biệt hữu ích trong những tình huống nguy hiểm do ngộ độc hoặc suy thận mạn. Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu về kỹ thuật lọc máu hấp phụ, đồng thời nêu rõ những chỉ định và chống chỉ định khi áp dụng phương pháp này.
Lọc máu hấp phụ là gì?
Lọc máu hấp phụ là một phương pháp tiên tiến được áp dụng rộng rãi trong điều trị suy thận mạn giai đoạn cuối và nhiều bệnh lý khác như ngộ độc cấp, sốc nhiễm trùng và viêm tụy cấp. Phương pháp này giúp loại bỏ các chất độc, chất chuyển hóa có hại và thuốc từ máu bệnh nhân, qua đó làm sạch máu trước khi trả lại vào cơ thể.
Lọc máu hấp phụ giúp loại bỏ các chất độc có hại và thuốc từ máu bệnh nhân.
Quá trình lọc máu hấp phụ diễn ra thông qua một hệ thống dây dẫn, trong đó máu từ người bệnh được đưa qua màng lọc hấp phụ. Tại đây, các chất độc và các phân tử có kích thước lớn hơn được loại bỏ khỏi máu. Quá trình này không chỉ giúp lọc sạch máu mà còn ngăn chặn sự tích tụ của các chất gây hại trong cơ thể.
“Lọc máu hấp phụ được xem như một phương thức hiệu quả để loại bỏ độc tố và các chất có trọng lượng phân tử lớn, có thể kết hợp với lọc máu ngắt quãng để tối ưu hóa hiệu quả điều trị cho bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối. Bằng cách loại bỏ các chất độc trong máu, phương pháp này giúp giảm thiểu các biến chứng ngắn hạn và dài hạn của suy thận, từ đó cải thiện chất lượng cuộc sống và kéo dài tuổi thọ cho bệnh nhân.”
Lọc máu hấp phụ không chỉ đơn giản là một phương pháp lọc máu mà còn là một công cụ quan trọng trong việc điều trị và kiểm soát các bệnh lý nghiêm trọng.
Chỉ định và chống chỉ định đối tượng lọc máu hấp phụ
Các trường hợp cần phải áp dụng lọc máu hấp phụ bao gồm:
- Người bệnh suy thận mạn giai đoạn cuối, đặc biệt là những trường hợp có hội chứng ure huyết cao, nổi mề đay, và tăng huyết áp kháng trị.
- Người bệnh bị ngộ độc cấp do sử dụng thuốc diệt chuột, thuốc trừ sâu, thuốc tây, hoặc các loại thuốc an thần.
- Người bệnh gặp sốc nhiễm trùng hoặc nhiễm độc từ các nguyên nhân khác.
- Các bệnh về gan như suy gan cấp, viêm gan cấp hay bệnh não gan.
Tuy nhiên, việc áp dụng lọc máu hấp phụ cũng có những trường hợp chống chỉ định tương đối:
- Người bệnh có tụt huyết áp sâu, do động mạch máu tắc nghẽn hoặc các nguyên nhân khác.
- Người bệnh có rối loạn đông máu nặng, bao gồm những người có tiền sử của bệnh rối loạn đông máu, hay đang sử dụng các thuốc chống đông mạch máu mạnh.
“Những trường hợp này cần được xem xét kỹ lưỡng và thận trọng trong quyết định áp dụng lọc máu hấp phụ, để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho bệnh nhân. Quyết định cuối cùng cần dựa trên tình trạng sức khỏe cụ thể của từng bệnh nhân và được đưa ra sau khi thảo luận giữa bác sĩ điều trị và bệnh nhân.”
Quy trình lọc máu hấp phụ
Quy trình lọc máu hấp phụ bao gồm các bước sau:
- Thiết lập ống thông: Bác sĩ sẽ thiết lập một ống thông đặt vào đường tĩnh mạch của người bệnh. Đối với những người bệnh suy thận mạn giai đoạn cuối, thường đã có sẵn cầu tay để dễ dàng tiếp cận. Trong trường hợp này, bác sĩ sử dụng cầu tay để lấy máu. Trong những trường hợp khác, bác sĩ sẽ phải đặt ống thông tĩnh mạch trung tâm, có thể ở vùng đùi, cổ hoặc dưới xương đòn của người bệnh.
- Hút máu và lọc: Máu của người bệnh được hút ra từ đường tĩnh mạch thông qua ống thông và đi qua màng lọc hấp phụ. Màng lọc này sẽ loại bỏ các chất độc và các phân tử có kích thước lớn khỏi máu.
- Trả máu và theo dõi: Máu đã được lọc sạch sẽ được trả về cơ thể của người bệnh qua ống thông ban đầu. Quá trình này được điều chỉnh và theo dõi chặt chẽ bởi bác sĩ, để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho bệnh nhân.
Lựa chọn loại màng lọc phù hợp là rất quan trọng, và được quyết định dựa trên tình trạng bệnh lý của người bệnh. Mỗi loại màng lọc có chức năng và khả năng loại bỏ độc tố khác nhau.
Lợi ích và rủi ro biến chứng có thể gặp
Việc thực hiện lọc máu hấp phụ mang lại nhiều lợi ích quan trọng trong điều trị suy thận và những bệnh lý nghiêm trọng:
- Loại bỏ các chất có trọng lượng phân tử trung bình và lớn khỏi máu, giúp cải thiện chức năng thận và giảm các triệu chứng suy thận mạn.
- Thay thế chức năng lọc máu bị suy giảm do suy thận mạn giai đoạn cuối khi kết hợp với thận nhân tạo.
- Hạn chế xuất hiện các biến chứng ngắn hạn và dài hạn của suy thận, đồng thời kéo dài tuổi thọ và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Tuy nhiên, việc thực hiện lọc máu hấp phụ cũng có một số rủi ro nhất định:
- Tụt huyết áp, thiếu máu và chuột rút cơ bắp có thể xảy ra do sự thay đổi nội tiết trong cơ thể.
- Khó ngủ và ngứa có thể làm phiền người bệnh do phản ứng với màng lọc sử dụng.
- Rối loạn điện giải, nhồi máu cơ tim cấp, nhiễm trùng máu, rối loạn nhịp tim và ngừng tim đột ngột là những biến chứng mới có thể xảy ra, tuy quá trình lọc máu gây ra mất mát lượng máu quá lớn.
Tóm lại, việc áp dụng kỹ thuật lọc máu hấp phụ mang lại nhiều lợi ích quan trọng trong điều trị những bệnh lý nghiêm trọng, song cũng cần phải được thực hiện dưới sự giám sát chặt chẽ của các chuyên gia y tế để giảm thiểu các rủi ro có thể xảy ra.
Các câu hỏi thường gặp
- Lọc máu hấp phụ được áp dụng trong trường hợp nào?
Lọc máu hấp phụ được áp dụng trong các trường hợp suy thận mạn giai đoạn cuối, ngộ độc cấp, sốc nhiễm trùng và viêm tụy cấp.
- Phương pháp lọc máu hấp phụ hoạt động như thế nào?
Quá trình lọc máu hấp phụ diễn ra bằng cách đưa máu qua một màng lọc để loại bỏ các chất độc và các phân tử có kích thước lớn khỏi máu.
- Việc thực hiện lọc máu hấp phụ có những lợi ích gì?
Việc thực hiện lọc máu hấp phụ giúp cải thiện chức năng thận, thay thế chức năng lọc máu bị suy giảm, hạn chế các biến chứng của suy thận và kéo dài tuổi thọ.
- Lọc máu hấp phụ có những rủi ro gì?
Rủi ro khi thực hiện lọc máu hấp phụ có thể bao gồm tụt huyết áp, thiếu máu, chuột rút cơ bắp, khó ngủ, ngứa và các biến chứng nghiêm trọng khác như nhồi máu cơ tim cấp, nhiễm trùng máu và ngừng tim đột ngột.
- Việc áp dụng lọc máu hấp phụ cần được tuân thủ theo quy trình nào?
Quy trình lọc máu hấp phụ bao gồm thiết lập ống thông, hút máu và lọc, trả máu và theo dõi. Mỗi bước đều được điều chỉnh và giám sát chặt chẽ bởi bác sĩ.
Nguồn: Tổng hợp
