Nấm Candida miệng là gì? Mức độ nguy hiểm khi bị nấm miệng
Nấm Candida miệng là một loại nhiễm trùng nấm do nấm Candida Albicans gây ra, thường xuất hiện trong khoang miệng và cổ họng. Tình trạng này có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu như đau rát, khó nuốt và các mảng trắng trên lưỡi hoặc niêm mạc miệng. Nấm miệng không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Để hiểu rõ hơn về tình trạng này, mức độ nguy hiểm và các biện pháp phòng ngừa, Hãy cùng Pharmacity khám phá trong bài viết sau đây.
Nấm Candida là gì? Nấm Candida miệng là gì?
Nấm Candida là một loại nấm men phổ biến thuộc chi Candida, thường tồn tại trong cơ thể con người mà không gây hại. Tuy nhiên, khi cân bằng vi khuẩn và nấm trong cơ thể bị phá vỡ, nấm Candida có thể phát triển quá mức và gây ra nhiễm trùng. Có nhiều loại nấm Candida, nhưng phổ biến nhất là Candida albicans.
Nấm Candida miệng hay còn gọi là nấm lưỡi, là tình trạng nhiễm trùng nấm Candida xảy ra trong khoang miệng và cổ họng. Tình trạng này có thể gây ra nhiều triệu chứng như các mảng trắng trên lưỡi, nướu và niêm mạc miệng, cảm giác đau rát và khó nuốt. Nấm Candida miệng thường gặp ở trẻ sơ sinh, người già, và những người có hệ miễn dịch suy giảm hoặc đang sử dụng kháng sinh, steroid. Nếu không được điều trị kịp thời, nhiễm trùng có thể lan rộng và gây ra các biến chứng nghiêm trọng.
Nguyên nhân bị nấm lưỡi
Nấm Candida miệng xuất hiện khi nấm Candida Albicans phát triển quá mức trong khoang miệng. Một số nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng này thường do:
- Hệ miễn dịch suy yếu: Người có hệ miễn dịch suy giảm, chẳng hạn như người bị HIV/AIDS, ung thư hoặc đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch, dễ bị nhiễm nấm Candida hơn.
- Sử dụng kháng sinh: Kháng sinh tiêu diệt vi khuẩn có lợi trong miệng, tạo điều kiện thuận lợi cho nấm Candida phát triển mạnh mẽ.
- Dùng thuốc chứa Corticosteroid: Sử dụng Corticosteroid, đặc biệt là dạng hít, có thể làm tăng nguy cơ nhiễm nấm Candida miệng.
- Bệnh tiểu đường: Người mắc bệnh tiểu đường có mức đường huyết cao, tạo môi trường thuận lợi cho nấm Candida phát triển.
- Răng giả không vệ sinh: Không vệ sinh răng giả đúng cách hoặc không tháo răng giả khi ngủ có thể gây ra nấm Candida miệng.
- Khô miệng: Khô miệng do tuổi tác, tác dụng phụ của thuốc hoặc các bệnh lý khác có thể tạo điều kiện thuận lợi cho nấm Candida phát triển.
- Chế độ ăn uống và lối sống: Chế độ ăn uống không cân đối, thiếu dinh dưỡng hoặc tiêu thụ quá nhiều đường và carbohydrate có thể thúc đẩy sự phát triển của nấm Candida.
- Nghiện rượu và thuốc lá: Sử dụng rượu và thuốc lá cũng có thể làm tăng nguy cơ nhiễm nấm Candida miệng.
Dấu hiệu bị nấm Candida miệng
Nấm Candida miệng có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau ở cả người lớn và trẻ em. Cụ thể:
Ở người lớn:
- Xuất hiện các mảng trắng hoặc kem trên lưỡi, nướu, amidan, niêm mạc miệng và cổ họng. Các mảng này có thể dễ bị chảy máu khi bị cạo.
- Cảm giác đau rát trong miệng và cổ họng, đặc biệt khi ăn uống.
- Khó khăn khi nuốt, có cảm giác thức ăn bị mắc kẹt trong cổ họng.
- Cảm giác khô miệng và cổ họng.
- Các vết nứt và đỏ có thể xuất hiện ở khóe miệng.
- Giảm hoặc mất vị giác, cảm giác lưỡi bị đắng hoặc có vị kim loại.
- Nướu có thể sưng đỏ và đau.
Ở trẻ em:
- Giống như người lớn, trẻ em cũng có thể xuất hiện các mảng trắng hoặc kem trên lưỡi, nướu, và niêm mạc miệng. Các mảng này có thể khó bị cạo ra và có thể gây chảy máu.
- Trẻ em bị nấm Candida miệng thường khó chịu, quấy khóc, và không muốn ăn uống do cảm giác đau rát trong miệng.
- Trẻ sơ sinh có thể gặp khó khăn khi bú sữa mẹ hoặc bú bình do đau rát trong miệng.
- Đôi khi, nấm Candida miệng ở trẻ em cũng đi kèm với phát ban tã do nấm Candida lan xuống khu vực tã lót.
Bệnh nấm lưỡi có nguy hiểm không?
Bệnh nấm lưỡi có thể nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời vì nó có thể lan rộng và gây ra các biến chứng nghiêm trọng. Nấm có thể lan xuống thực quản, gây khó nuốt và đau rát kéo dài. Đối với những người có hệ miễn dịch suy yếu, như người bị HIV/AIDS hoặc ung thư, nhiễm nấm Candida có thể trở nên nghiêm trọng hơn và lan sang các bộ phận khác của cơ thể, dẫn đến nhiễm trùng toàn thân.
Ngoài ra, nếu không được điều trị, nấm lưỡi có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, gây đau đớn và khó chịu liên tục, làm giảm khả năng ăn uống và sinh hoạt hàng ngày.
Bệnh nấm Candida miệng khi nào nên đi khám bác sĩ?
Mọi người nên đi khám bác sĩ nếu bạn hoặc người thân có các dấu hiệu của bệnh nấm Candida miệng và các triệu chứng không thuyên giảm sau vài ngày tự điều trị hoặc nếu chúng trở nên nghiêm trọng hơn. Cụ thể, nên đi khám bác sĩ khi:
- Các mảng trắng trong miệng không biến mất sau khi cạo hoặc làm sạch.
- Bạn cảm thấy đau và khó chịu nhiều trong miệng và cổ họng.
- Khó nuốt hoặc cảm giác đau khi nuốt.
- Trẻ em quấy khóc và không muốn ăn uống.
- Có các vết nứt và đỏ ở khóe miệng kéo dài.
- Các triệu chứng xuất hiện đồng thời với các vấn đề sức khỏe khác như sốt hoặc mệt mỏi không rõ nguyên nhân.
Cách phòng tránh bệnh nấm lưỡi hiệu quả
Để phòng tránh bệnh nấm Candida miệng hiệu quả, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau đây:
- Duy trì vệ sinh răng miệng tốt: Đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày và sử dụng chỉ nha khoa hàng ngày để loại bỏ mảng bám và vi khuẩn.
- Sử dụng nước súc miệng: Sử dụng nước súc miệng kháng khuẩn theo hướng dẫn của bác sĩ để giảm nguy cơ nhiễm nấm.
- Hạn chế đường và tinh bột: Giảm lượng đường và tinh bột trong chế độ ăn uống vì chúng tạo điều kiện thuận lợi cho nấm Candida phát triển.
- Ăn uống cân đối: Đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng, bao gồm vitamin và khoáng chất cần thiết, để duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh.
- Kiểm soát bệnh tiểu đường: Quản lý tốt mức đường huyết nếu bạn bị tiểu đường để giảm nguy cơ nhiễm nấm Candida.
- Hạn chế sử dụng kháng sinh khi không cần thiết: Kháng sinh có thể làm mất cân bằng vi khuẩn trong cơ thể, tạo điều kiện cho nấm Candida phát triển. Mọi người chỉ nên sử dụng kháng sinh khi được bác sĩ kê đơn.
- Chăm sóc răng giả đúng cách: Nếu bạn sử dụng răng giả, hãy vệ sinh chúng hàng ngày và tháo ra khi ngủ để ngăn chặn sự phát triển của nấm.
- Tránh thuốc lá và rượu: Hạn chế sử dụng thuốc lá và rượu vì chúng có thể làm suy yếu hệ miễn dịch và tăng nguy cơ nhiễm nấm.
- Điều trị các bệnh lý khác: Nếu bạn mắc các bệnh lý mãn tính hoặc có hệ miễn dịch suy yếu, hãy tuân thủ điều trị và theo dõi thường xuyên với bác sĩ.
- Giữ vệ sinh cơ thể tốt: Đặc biệt là vệ sinh miệng và tay, để giảm nguy cơ lây nhiễm nấm từ môi trường bên ngoài.
Tóm lại, nấm Candida miệng là một tình trạng nhiễm trùng không hiếm gặp, nhưng nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng. Vậy nên, mọi người nên duy trì vệ sinh miệng tốt, có chế độ ăn uống lành mạnh và thăm khám bác sĩ định kỳ sẽ giúp ngăn ngừa và kiểm soát bệnh hiệu quả. Đừng chủ quan với các dấu hiệu của nấm Candida miệng, hãy chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của bạn và gia đình mỗi ngày để phòng bệnh tốt hơn nhé.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.