Người mắc bell's palsy: triệu chứng, nguyên nhân và phương pháp điều trị

Người mắc Bell’s palsy thường trải qua các triệu chứng như mất khả năng kiểm soát cơ bắp, mất cảm giác hoặc đau nhức ở một bên của khuôn mặt và khó khăn trong việc nói, nhai hoặc méo mặt. Vậy Bell’s palsy là gì? Đây là một triệu chứng liệt dây thần kinh mặt ngoại biên. Liệt mặt Bell, hay còn gọi là liệt dây thần kinh số 7, là tình trạng yếu hoặc liệt tạm thời một bên mặt do tổn thương dây thần kinh điều khiển cơ mặt. Dây thần kinh này có tên gọi là dây thần kinh số VII, chi phối các cơ vận động ở mặt, bao gồm cơ mí mắt, cơ má, cơ miệng, cơ nhai. Điều đáng chú ý là dấu hiệu của Bell’s palsy thường xuất hiện đột ngột và phát triển nhanh chóng trong vài giờ hoặc vài ngày.

Bell’s Palsy là gì?

Bell’s Palsy, hay còn gọi là liệt mặt ngoại biên, là một tình trạng tạm thời khiến cơ mặt bị yếu hoặc liệt hoàn toàn. Tình trạng này xảy ra khi dây thần kinh mặt (thần kinh số 7) bị viêm hoặc tổn thương, dẫn đến sự mất kiểm soát một bên cơ mặt.

Hiện tượng này thường khởi phát đột ngột, gây hoang mang và lo lắng cho người bệnh. Tuy nhiên, đa số các trường hợp Bell’s Palsy không nguy hiểm và có thể hồi phục hoàn toàn sau một thời gian nếu được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Triệu chứng Bell’s palsy

• Yếu hoặc liệt mặt: Đây là dấu hiệu rõ ràng nhất của Bell’s palsy. Mức độ yếu có thể từ nhẹ đến nặng, khiến mặt bị xệ xuống hoặc méo mó.
• Khó nhắm mắt: Do ảnh hưởng đến cơ mí mắt, người bệnh có thể gặp khó khăn khi nhắm mắt hoàn toàn, dẫn đến khô mắt và kích ứng.
• Chảy nước mắt hoặc chảy dãi: Do mất khả năng kiểm soát các cơ mặt, nước mắt có thể chảy ra ngoài khi không khóc và nước dãi có thể chảy ra khỏi miệng.
• Mất cảm giác vị giác ở một phần lưỡi: Dây thần kinh số 7 cũng chi phối một phần lưỡi, do đó, người bệnh có thể mất cảm giác vị giác ở một bên lưỡi.
• Nhạy cảm với âm thanh: Do mất khả năng bảo vệ tai khỏi tiếng ồn, người bệnh có thể trở nên nhạy cảm với âm thanh hơn bình thường.
• Đau tai: Một số người bệnh có thể cảm thấy đau nhức hoặc khó chịu ở tai bên bị ảnh hưởng.

Nguyên nhân chính xác của liệt dây thần kinh mặt ngoại biên vẫn chưa được biết rõ. Tuy nhiên, có một số yếu tố nguy cơ được cho là có liên quan đến bệnh lý này, bao gồm nhiễm virus, chấn thương đầu, bệnh tự miễn dịch, mang thai và tiểu đường.

Nguyên nhân gây Bell’s Palsy

Dù nguyên nhân chính xác của Bell’s Palsy chưa được khẳng định, các chuyên gia y tế tin rằng nó có liên quan đến sự viêm nhiễm hoặc tổn thương của dây thần kinh mặt. Một số yếu tố phổ biến có thể dẫn đến tình trạng này bao gồm:

• Nhiễm virus: Virus herpes simplex (HSV-1), virus varicella-zoster (VZV) và virus Epstein-Barr (EBV) có thể là nguyên nhân gây ra liệt Bell.
• Chấn thương đầu: Chấn thương đầu có thể làm tổn thương dây thần kinh mặt.
• Bệnh tự miễn dịch: Một số bệnh tự miễn dịch, như hội chứng Guillain-Barré, có thể ảnh hưởng đến dây thần kinh mặt và gây ra liệt Bell.
• Mang thai: Phụ nữ mang thai có nguy cơ cao bị liệt Bell hơn so với người bình thường.
• Tiểu đường: Người bệnh tiểu đường có nguy cơ cao bị liệt Bell hơn so với người bình thường.

Chẩn đoán Bell’s Palsy

Việc chẩn đoán chính xác là bước quan trọng để loại trừ các bệnh lý nguy hiểm khác như đột quỵ hay khối u thần kinh. Các phương pháp phổ biến bao gồm:

• Khám lâm sàng:
  Bác sĩ sẽ kiểm tra chức năng vận động của các cơ mặt, từ việc nhắm mắt, cười, đến nhấc lông mày.
• Chẩn đoán hình ảnh:
  Trường hợp cần thiết, các xét nghiệm như MRI hoặc CT scan có thể được chỉ định để đảm bảo không có tổn thương cấu trúc ở não hoặc dây thần kinh.

“Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể giúp bệnh nhân Bell’s Palsy nhanh chóng phục hồi và tránh các biến chứng không mong muốn.”

Phương pháp điều trị Bell’s Palsy

Đối với Bell’s Palsy, mục tiêu chính là giảm viêm, phục hồi chức năng dây thần kinh mặt, và ngăn ngừa tổn thương lâu dài. Một số phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:

1. Điều trị bằng thuốc:
   • Corticosteroid: Loại thuốc này được coi là hiệu quả nhất để giảm viêm dây thần kinh.
   • Thuốc kháng virus: Dành cho các trường hợp nghi ngờ có liên quan đến nhiễm virus như Herpes.
2. Vật lý trị liệu:
   • Các bài tập cơ mặt giúp tăng cường tuần hoàn máu và cải thiện chức năng cơ.
   • Xoa bóp nhẹ nhàng: Thúc đẩy quá trình phục hồi tự nhiên của dây thần kinh.
3. Chăm sóc tại nhà:
   • Giữ vùng mặt ấm áp bằng khăn ấm.
   • Sử dụng thuốc nhỏ mắt để bảo vệ giác mạc nếu không thể nhắm mắt hoàn toàn.

Câu hỏi thường gặp về Bell’s palsy

1. 1. Bell’s palsy là gì?

Bell’s palsy là một biến chứng nguy hiểm có thể ảnh hưởng đến ngoại hình, chức năng vận động và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Đây là một triệu chứng liệt dây thần kinh mặt ngoại biên, tạm thời gây yếu hoặc liệt một bên của khuôn mặt.

1. 1. Triệu chứng chính của Bell’s palsy là gì?

Các triệu chứng chính của Bell’s palsy bao gồm yếu hoặc liệt mặt, khó nhắm mắt, chảy nước mắt hoặc chảy dãi, mất cảm giác vị giác ở một phần lưỡi, nhạy cảm với âm thanh và đau tai.

1. 1. Bell’s palsy có nguyên nhân gì?

Nguyên nhân chính xác của Bell’s palsy vẫn chưa được biết rõ. Tuy nhiên, có một số yếu tố nguy cơ được cho là có liên quan, bao gồm nhiễm virus, chấn thương đầu, bệnh tự miễn dịch, mang thai và tiểu đường.

1. 1. Làm thế nào để điều trị Bell’s palsy?

Bell’s palsy có thể được điều trị thông qua sử dụng thuốc, vật lý trị liệu và trong những trường hợp nặng, phẫu thuật.

1. 1. Triệu chứng Bell’s palsy có thể phục hồi hoàn toàn không?

Hầu hết người bệnh Bell’s palsy sẽ phục hồi hoàn toàn trong vòng vài tháng. Tuy nhiên, một số người có thể gặp các di chứng lâu dài như cứng cơ mặt hoặc co giật cơ mặt.

Nguồn: Tổng hợp