Nguyên nhân gây xoắn tinh hoàn
Bệnh xoắn tinh hoàn là một tình trạng cấp cứu y tế ở nam giới, khi tinh hoàn bị xoắn quanh trục của nó, gây ra cản trở lưu thông máu. Đây là một bệnh lý nguy hiểm, nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, có thể dẫn đến hoại tử và mất tinh hoàn. Việc hiểu rõ về xoắn tinh hoàn, cấu trúc và chức năng của tinh hoàn, cũng như nguyên nhân gây ra bệnh là rất quan trọng để có thể nhận biết và xử lý tình trạng này kịp thời.
Bệnh xoắn tinh hoàn là gì?
Xoắn tinh hoàn là tình trạng tinh hoàn xoay quanh trục của dây thừng tinh, làm cản trở lưu thông máu đến tinh hoàn. Khi máu không thể lưu thông, mô tinh hoàn sẽ thiếu oxy và chất dinh dưỡng, dẫn đến tổn thương hoặc hoại tử nếu không được can thiệp kịp thời. Tình trạng này thường xảy ra ở một bên tinh hoàn và có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến nhất là ở nam giới trẻ từ 12 đến 18 tuổi.
Cấu trúc và chức năng của tinh hoàn
Tinh hoàn là hai cơ quan hình bầu dục nằm trong bìu, có vai trò sản xuất tinh trùng và hormone testosterone. Cấu trúc của tinh hoàn bao gồm:
- Ống sinh tinh: Nơi sản xuất và phát triển tinh trùng.
- Mạng lưới tinh: Hệ thống ống nhỏ dẫn tinh trùng từ ống sinh tinh ra ngoài.
- Tế bào Leydig: Sản xuất hormone testosterone, cần thiết cho sự phát triển và duy trì các đặc điểm nam giới.
Tinh hoàn được treo trong bìu bởi dây thừng tinh, chứa mạch máu, dây thần kinh và ống dẫn tinh. Bìu còn được coi như 1 hệ thống điều hòa nhiệt độ giúp nhiệt độ của 2 tinh hoàn luôn thấp hơn nhiệt độ cơ thể từ 1 – 2 độ. Bởi môi trường mát mẻ rất cần thiết cho quá trình sản xuất tinh trùng khỏe mạnh. Che phủ tinh hoàn bao gồm bao trắng bọc bên trong và lớp màng tinh hoàn bao phủ bên ngoài. Giữa màng tinh hoàn và bao trắng có một khoang ảo nằm giữa vai trò giúp tinh hoàn có thể di động trong bìu một cách thuận lợi.
Kích thước của tinh hoàn sẽ tăng khi nam giới trưởng thành và giảm khi về già. Nguyên nhân là sự suy giảm tự nhiên của testosterone ở phái mạnh.
Theo cấu tạo, tinh hoàn đảm nhận hai chức năng trong cơ thể của nam giới gồm ngoại tiết và nội tiết, cụ thể:
- Ngoại tiết: Chức năng này được thể hiện qua việc sản sinh tinh trùng. Một lượng lớn tinh trùng sẽ nằm ở ống dẫn tinh. Trong khi, phần nhỏ được dự trữ tại mào tinh.
- Nội tiết: Chức năng này thể hiện qua việc sản xuất hormone sinh dục nam, phần lớn là testosteron. Hormone này giúp quyết định và củng cố những đặc tính sinh dục ở nam giới, đồng thời giúp hệ sinh dục hoạt động và thực hiện những chức năng như bình thường.
Nguyên nhân chính gây xoắn tinh hoàn
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến xoắn tinh hoàn, bao gồm:
- Bẩm sinh: Một số nam giới có cấu trúc dây thừng tinh dài hoặc không bám chặt vào tinh hoàn, dễ bị xoắn.
- Yếu tố di truyền: Hầu hết nam giới gặp phải tình trạng này đều có liên quan đến yếu tố di truyền, trong đó, cả hai tinh hoàn đều có thể bị ảnh hưởng.
- Hoạt động thể chất mạnh: Tập luyện hoặc vận động mạnh có thể làm tăng nguy cơ xoắn tinh hoàn.
- Chấn thương: Va chạm mạnh vào vùng bìu có thể gây ra xoắn tinh hoàn.
- Thay đổi nhiệt độ đột ngột: Sự thay đổi nhiệt độ nhanh chóng có thể ảnh hưởng đến cơ bắp và dây thừng tinh, dẫn đến xoắn.
- Sự phát triển nhanh chóng của tinh hoàn ở tuổi dậy thì.
Xoắn tinh hoàn là một tình trạng khẩn cấp yêu cầu sự can thiệp y tế ngay lập tức để ngăn ngừa tổn thương vĩnh viễn cho tinh hoàn. Nhận biết sớm các triệu chứng như đau đột ngột, sưng và đỏ ở vùng bìu, có thể cứu vãn chức năng của tinh hoàn và duy trì khả năng sinh sản. Hiểu rõ về cấu trúc và chức năng của tinh hoàn, cũng như các yếu tố nguy cơ gây xoắn, giúp nam giới và các bậc phụ huynh phòng ngừa và phát hiện sớm tình trạng này. Hãy luôn chú ý đến sức khỏe và không ngần ngại tìm kiếm sự tư vấn y tế khi cần thiết.