Nổi mẩn ngứa ở người lớn: nguyên nhân và cách khắc phục

Nổi mẩn ngứa là một triệu chứng phổ biến ở người lớn, gây ra sự khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Hiểu rõ nguyên nhân và cách khắc phục nổi mẩn ngứa sẽ giúp bạn kiểm soát tình trạng này hiệu quả hơn. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về các nguyên nhân phổ biến gây nổi mẩn ngứa ở người lớn, các phương pháp khắc phục và khi nào nên đi khám bác sĩ.

Nguyên nhân gây nổi mẩn ngứa ở người lớn

Dị ứng

Dị ứng là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây nổi mẩn ngứa. Các tác nhân gây dị ứng thường gặp bao gồm:

• Thực phẩm: Một số người có thể dị ứng với các loại thực phẩm như hải sản, sữa, trứng, đậu phộng, và các loại quả hạch. Khi ăn phải những thực phẩm này, cơ thể sẽ phản ứng lại bằng cách giải phóng histamine, gây ra mẩn ngứa và các triệu chứng khác.
• Thuốc: Một số loại thuốc, đặc biệt là kháng sinh như penicillin và sulfonamide, có thể gây ra phản ứng dị ứng dẫn đến nổi mẩn ngứa.
• Phấn hoa và bụi nhà: Các tác nhân môi trường như phấn hoa, bụi, lông động vật, và mốc có thể kích thích phản ứng dị ứng ở một số người.

Viêm da tiếp xúc

Viêm da tiếp xúc xảy ra khi da tiếp xúc với các chất gây kích ứng hoặc dị ứng. Những tác nhân phổ biến bao gồm:

• Hóa chất trong xà phòng, mỹ phẩm, chất tẩy rửa: Nhiều sản phẩm chăm sóc cá nhân và làm sạch có chứa các hóa chất mạnh có thể gây kích ứng da.
• Kim loại: Nickel là một kim loại thường gây viêm da tiếp xúc, thường gặp trong trang sức và các phụ kiện khác.
• Các loại cây: Một số loại cây như cây sơn, cây thường xuân có thể gây ra phản ứng da khi tiếp xúc.

Nhiễm trùng da

Nhiễm trùng da do vi khuẩn, nấm hoặc virus cũng có thể dẫn đến nổi mẩn ngứa:

• Nấm da: Nấm da, chẳng hạn như nấm chân hoặc nấm móng, có thể gây ra mẩn ngứa và mẩn đỏ.
• Bệnh zona: Do virus varicella-zoster gây ra, bệnh zona có thể gây mẩn ngứa và đau đớn.
• Nhiễm trùng tụ cầu khuẩn: Nhiễm trùng tụ cầu khuẩn trên da có thể gây ra mụn nhọt và mẩn ngứa.

Bệnh tự miễn

Một số bệnh tự miễn cũng có thể gây nổi mẩn ngứa:

• Lupus ban đỏ: Là một bệnh tự miễn ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể, bao gồm da, gây ra các mảng đỏ và ngứa.
• Viêm da cơ địa: Một tình trạng mãn tính gây viêm da, dẫn đến da khô, ngứa, và mẩn đỏ.
• Vảy nến: Là một bệnh tự miễn, vảy nến gây ra các mảng da đỏ, dày, có vảy và ngứa.

Yếu tố tâm lý

Căng thẳng, lo âu và các vấn đề tâm lý khác có thể làm tăng tình trạng ngứa da, do cơ thể phản ứng lại với stress bằng cách giải phóng các chất gây viêm.

Cách khắc phục nổi mẩn ngứa ở người lớn

Sử dụng thuốc không kê đơn

• Thuốc kháng histamine: Các loại thuốc như cetirizine, loratadine, và diphenhydramine có thể giúp giảm ngứa và sưng do dị ứng.
• Kem bôi corticoid: Các loại kem bôi chứa corticoid như hydrocortisone có thể giúp giảm viêm và ngứa khi bôi trực tiếp lên vùng da bị ảnh hưởng.

Thay đổi lối sống và thói quen

• Tránh các tác nhân gây dị ứng: Hạn chế tiếp xúc với các tác nhân đã biết gây dị ứng như thực phẩm, phấn hoa, và hóa chất.
• Duy trì vệ sinh cá nhân và môi trường sống sạch sẽ: Giữ cho cơ thể và môi trường sống luôn sạch sẽ để giảm nguy cơ nhiễm trùng và kích ứng da.
• Sử dụng các sản phẩm chăm sóc da dịu nhẹ: Chọn các sản phẩm không chứa hóa chất mạnh, không mùi, và không gây kích ứng để chăm sóc da.

Phương pháp tự nhiên

• Gel lô hội: Gel lô hội có tính chất làm dịu và kháng viêm, giúp giảm ngứa và kích ứng da.
• Dầu dừa: Dầu dừa có đặc tính kháng khuẩn và dưỡng ẩm, có thể giúp làm dịu và bảo vệ da.
• Tắm với bột yến mạch hoặc baking soda: Bột yến mạch và baking soda có thể giúp giảm ngứa và làm dịu da khi thêm vào nước tắm.

Điều trị các bệnh lý nền

Nếu mẩn ngứa là do một bệnh lý nền như lupus, viêm da cơ địa hoặc vảy nến, việc điều trị bệnh lý gốc sẽ giúp cải thiện triệu chứng. Điều này có thể bao gồm sử dụng thuốc theo đơn của bác sĩ, thay đổi lối sống, và các biện pháp hỗ trợ khác.

Khi nào nên đi khám bác sĩ?

• Nổi mẩn ngứa không cải thiện: Nếu triệu chứng không giảm sau khi sử dụng thuốc không kê đơn và các biện pháp tự chăm sóc.
• Mẩn ngứa lan rộng hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng: Nếu vùng da bị ngứa trở nên sưng, đỏ, có mủ hoặc các dấu hiệu nhiễm trùng khác.
• Xuất hiện các triệu chứng khác: Nếu có thêm các triệu chứng như sốt, khó thở, hoặc đau ngực.
• Ngứa ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống: Nếu ngứa làm ảnh hưởng đến giấc ngủ và sinh hoạt hàng ngày.

Kết luận

Nổi mẩn ngứa ở người lớn có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ dị ứng, nhiễm trùng đến các bệnh lý tự miễn và yếu tố tâm lý. Việc xác định đúng nguyên nhân và áp dụng các biện pháp khắc phục phù hợp sẽ giúp giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Trong những trường hợp nghiêm trọng hoặc không rõ nguyên nhân, nên tìm kiếm sự tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa để có phương pháp điều trị hiệu quả nhất.