Phân màu xanh: Nguyên nhân và cách phòng ngừa hiệu quả
Màu sắc của phân có thể chỉ ra nhiều căn bệnh và vấn đề về sức khỏe cần được chú ý. Tình trạng đi phân màu xanh có nhiều nguyên nhân khác nhau gây nên, đôi khi chỉ đến từ thói quen ăn uống, tuy nhiên cũng không loại trừ dấu hiệu của bệnh lý nghiêm trọng về đường tiêu hóa. Vậy, đâu là nguyên nhân phổ biến khiến bạn đi ngoài phân xanh là gì? Cùng Pharmacity tìm hiểu qua bài viết sau!
Phân màu xanh là gì?
Phân người thường sẽ có màu nâu vàng nhưng đôi khi có thể chuyển sang màu xanh lá cây, đen, đỏ, vàng hoặc những màu lạ khác. Mặc dù những thay đổi về màu sắc của phân không hẳn là những dấu hiệu đáng lo ngại, tuy nhiên nếu kèm theo các triệu chứng khác thì có thể liên quan đến bệnh lý.
Vậy, đi ngoài phân màu xanh là bệnh gì? Theo các chuyên gia về sức khỏe, trường hợp đi ngoài phân màu xanh đen, xanh thẫm hoặc xanh rêu có thể vì một số lý do như:
- Ăn nhiều rau củ có hàm lượng chất diệp lục cao
- Dùng thuốc kháng sinh
- Nhiễm trùng gây ra bởi vi khuẩn
- Trẻ sơ sinh đi phân màu xanh do một số loại sữa là bình thường.
Nguyên nhân dẫn đến phân màu xanh
Phân có màu xanh hầu hết có nguyên nhân xuất phát từ chế độ ăn uống, khi cơ thể tiêu thụ lượng lớn rau cải hoặc hoa quả xanh như: rau bó xôi, việt quất, cải xoăn, bông cải xanh,… hoặc các loại thực phẩm có chứa nhiều chất diệp lục như rong biển, đậu cô ve, tảo,… Ngoài ra, các loại thực phẩm nhuộm màu xanh nhân tạo khi ăn vào cũng có thể được đẩy ra ngoài cùng phân, dẫn đến tình trạng đi ngoài ra phân màu xanh.
Tuy vậy, nếu không ăn nhiều những thực phẩm này hoặc tình trạng đi phân màu xanh kéo dài, nguyên nhân có thể phức tạp hơn như:
Phân màu xanh do dịch mật
Phân mềm và có màu vàng nâu đặc trưng phần lớn là do dịch mật. Nếu quá trình tiêu hóa diễn ra quá nhanh như thức ăn khó tiêu hóa hoặc ăn quá nhiều 1 lần, dịch mật sẽ không kịp chuyển từ màu xanh lá cây sang vàng nâu, từ đó sẽ dẫn đến việc đi tiêu phân có màu bất thường.
Tình trạng này thường sẽ đi kèm với tiêu chảy, do đó bạn có thể bắt gặp triệu chứng đi ngoài phân lỏng màu xanh lá cây.
Phân màu xanh do thuốc kháng sinh
Nếu gần đây bạn đã được kê một đợt thuốc kháng sinh, đặc biệt là loại thuốc mạnh cho bệnh nhiễm trùng nặng, thuốc có thể giết chết phần lớn vi khuẩn bình thường trong ruột. Điều này sẽ làm giảm số lượng vi khuẩn nhuộm màu nâu trong ruột dưới. Chế phẩm sinh học, như sữa chua hoặc kombucha, có thể giúp khôi phục sự cân bằng cho hệ vi khuẩn đường ruột của bạn.
Một số loại thuốc và chất bổ sung khác có thể gây ra sự cố các sắc tố khiến phân có màu xanh lục. Chẳng hạn như:
- indomethacin (Tivorbex) một loại thuốc chống viêm không steroid được dùng để giảm đau
- Chất bổ sung sắt
- Medroxyprogesterone ( Depo-Provera ), một loại thuốc sử dụng để tránh thai
Phân màu xanh do thủ thuật y tế
Sau khi thực hiện các thủ thuật y tế lớn như cấy ghép nội tạng, tủy xương,… khi cơ thể xảy ra các phản ứng như thải ghép, đường tiêu hóa cũng sẽ bị ảnh hưởng. Người bệnh thường gặp các triệu chứng như tiêu chảy, kém hấp thu dẫn đến hiện tượng đi tiêu phân màu xanh.
Phân màu xanh do tình trạng tiêu hóa
Nếu bạn mắc bệnh Crohn hoặc tình trạng rối loạn dạ dày, mật có thể di chuyển qua ruột của bạn quá nhanh, dẫn đến hiện tượng phân xanh. Bệnh Crohn là một bệnh đường ruột gây viêm nhiễm đường tiêu hóa.
Bệnh Celiac là chứng không dung nạp gluten, dẫn đến nhiều vấn đề về đường tiêu hoá, như chướng bụng, đầy hơi, tiêu chảy và đau dạ dày. Nếu bị tiêu chảy hoặc phân lỏng với bệnh celiac, bạn cũng có thể đi ngoài ra phân màu xanh.
Một số nguyên nhân khác có thể gây ra phân xanh gồm: viêm loét đại tràng, hội chứng ruột kích thích và lạm dụng thuốc nhuận tràng.
Ký sinh trùng, virus và vi khuẩn
Những kẻ xâm lược ký sinh trùng, virus và vi khuẩn cũng có thể là nguyên nhân gây ra phân xanh. Đúng vậy, cơ thể bạn chứa hàng tỷ vi khuẩn phục vụ cho các mục đích quan trọng. Các vi khuẩn như Salmonella (nguyên nhân phổ biến gây ra hầu hết các vụ ngộ độc thực phẩm), ký sinh trùng giardia và norovirus trong nước có khả năng khiến ruột của bạn đỏ bừng nhanh hơn bình thường và dẫn đến phân xanh.
Phân xanh có phải là dấu hiệu của bệnh ung thư không?
Đừng hoảng sợ hoặc tưởng tượng về điều tồi tệ nhất nếu bạn đi ngoài ra phân màu xanh. Đúng là phân có màu sắc khác nhau có thể là dấu hiệu cho thấy một khối u ung thư. Tuy nhiên với bệnh ung thư, phân thường có màu đen hoặc màu hắc ín. Điều này thường cho thấy chảy máu từ một nơi nào đó trong đường tiêu hóa trên. Hơn nữa, đôi khi máu đỏ tươi xảy ra trong ung thư đường tiêu hóa thấp hơn.
Mặc dù phân màu xanh lá cây thường không phải là nguyên nhân đáng lo ngại hoặc là dấu hiệu của bệnh ung thư, tuy nhiên bạn cũng không nên bỏ qua phân màu xanh lá cây kèm theo các triệu chứng khác. Nếu thấy phân có màu xanh lá cây mà không có bất kỳ triệu chứng nào khác thì thủ phạm có thể là do lá rau xanh hoặc màu thực phẩm.
Nếu bạn có các triệu chứng khác, như tiêu chảy tái phát hoặc nôn mửa mà không được cải thiện, điều này có thể cho thấy tình trạng y tế như bệnh Crohn hoặc hội chứng ruột kích thích.
Cách phòng ngừa tình trạng phân màu xanh
Việc đi ngoài phân xanh nếu xảy ra một lần thì thường sẽ không đáng ngại. Tuy vậy, nếu bạn thường xuyên nhận thấy điều bất thường này thì hãy đi khám để có thể xác định nguyên nhân. Bạn cần thực hiện một số các biện pháp phòng ngừa dựa trên nguyên nhân đã xác định, chẳng hạn như:
- Ăn uống hợp vệ sinh
- Tránh các thực phẩm có chứa gluten dẫn đến tiêu chảy nếu mắc bệnh celiac
- Hạn chế những thực phẩm làm trầm trọng thêm hội chứng ruột kích thích và một số triệu chứng bệnh Crohn như sữa, caffeine, thức ăn nhiều dầu mỡ và thức uống có gas
- Ghi chép lại những loại thực phẩm gây kích ứng đường ruột để lưu ý trong khẩu phần ăn hàng ngày.
Màu sắc của phân sẽ phản ánh một phần sức khỏe của bạn, nếu phân màu xanh hoặc có màu sắc bất thường hãy chú ý hơn đến chế độ ăn uống hàng ngày và sức khỏe hệ tiêu hóa. Trên đây là những thông tin cơ bản về tình trạng phân có màu xanh. Để có thể xác định đúng nguyên nhân và tìm ra giải pháp điều trị phù hợp, bạn nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám bà kịp thời xử trí.
