Teo thực quản bẩm sinh: nguyên nhân, dấu hiệu và điều trị
Teo thực quản bẩm sinh là một dị tật hiếm gặp ở trẻ sơ sinh, nhưng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, dị tật này có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Bài viết này sẽ giới thiệu về nguyên nhân, dấu hiệu và phương pháp điều trị teo thực quản bẩm sinh.
Nguyên nhân gây teo thực quản bẩm sinh là gì?
Teo thực quản bẩm sinh xuất phát từ sự tách rời không đầy đủ của thực quản và khí quản trong giai đoạn phát triển sớm của bào thai. Khi việc tách rời không hoàn toàn xảy ra, dẫn đến teo thực quản và rò thực quản và khí quản. Các gene như Shh, CHD7, SOX2, FANCB, MYCN đã được tìm thấy liên quan đến teo thực quản, tuy nhiên, nguyên nhân chính vẫn chưa được xác định rõ ràng và có thể do nhiều yếu tố gây ra.
Ngoài ra, nhóm trẻ có nguy cơ cao sinh con bị teo thực quản bao gồm sản phụ đa ối, sản phụ cao tuổi và sản phụ có các bất thường trong 3 tháng đầu thai kỳ như sử dụng thuốc hoặc mắc nhiễm trùng.
Dấu hiệu nhận biết teo thực quản bẩm sinh
Teo thực quản bẩm sinh có thể được chẩn đoán trước sinh qua siêu âm ở tuần thứ 24 thai kỳ với chứng đa ối là manh mối phổ biến nhất. Tuy nhiên, cũng có trường hợp không được chẩn đoán trước sinh. Các dấu hiệu phổ biến của trẻ bị teo thực quản bao gồm:
- Tăng tiết dịch dẫn đến sặc, chảy nhiều nước dãi, có hiện tượng “sùi bọt cua”.
- Trẻ có thể bị nghẹt thở, suy hô hấp, tím tái, trào ngược khi bú.
- Trẻ không đặt được ống thông mũi dạ dày.
- Trẻ có triệu chứng viêm phổi tái đi tái lại nhiều lần.
Đối với trẻ bị teo thực quản kèm theo rò thực quản và khí quản, sẽ có triệu chứng căng dạ dày do không khí từ khí quản đi qua lỗ rò thực quản xa rồi vào dạ dày. Trên phim chụp X-quang, dạ dày của trẻ sẽ có khí.
Không phải trẻ sơ sinh bị teo thực quản loại A và loại B sẽ có triệu chứng chướng bụng, vì không có đường rò từ khí quản đến thực quản xa. Trẻ bị teo thực quản loại E có thể không có triệu chứng lâm sàng.
Phương pháp điều trị teo thực quản bẩm sinh
Ngay khi được chẩn đoán teo thực quản, trẻ sẽ được đặt nội khí quản hoặc nhẹ nhàng đặt ống thông để hút dịch tiết ở hầu họng. Trẻ không được cho ăn uống qua đường miệng, dùng kháng sinh hoặc dịch truyền tĩnh mạch. Khi tình hình sức khỏe ổn định về huyết động và đường thở, bác sĩ sẽ đánh giá và tư vấn phương pháp điều trị phù hợp với từng trường hợp.
Trẻ sơ sinh có cân nặng dưới 1500 gram sẽ được thắt lỗ rò ban đầu sau đó sẽ tiến hành sửa chữa dần dị tật teo thực quản khi trẻ lớn hơn. Phương pháp điều trị hiệu quả nhất cho trẻ bị teo thực quản bẩm sinh là phẫu thuật. Bác sĩ sẽ nối khít hai đầu thực quản để mở thông ống tiêu hóa từ miệng đến dạ dày. Nếu khoảng cách teo thực quản quá lớn, bác sĩ sẽ phẫu thuật dùng một đoạn ruột để ghép nối với thực quản hoặc mở thông dạ dày để cho trẻ ăn. Sau khoảng 6 tháng, trẻ sẽ được phẫu thuật tạo hình thực quản.
Sau phẫu thuật, trẻ sẽ được theo dõi cẩn thận trong khoa hồi sức cấp cứu sơ sinh. Sau đó, trẻ sẽ tiếp tục không được cho ăn qua đường miệng và chỉ được ăn bằng cách đặt ống thông mũi dạ dày. Sau khoảng 5-7 ngày, trẻ sẽ có một cuộc chiếu để kiểm tra và tìm kiếm chỗ rò thực quản. Nếu không có hiện tượng rò rỉ, trẻ có thể bắt đầu được cho ăn bằng miệng.
Việc phát hiện sớm teo thực quản bẩm sinh rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, trào ngược dạ dày và đe dọa tính mạng của trẻ. Đối với trẻ sơ sinh bị teo thực quản, quá trình điều trị có thể gặp khó khăn do trẻ có xu hướng sinh non nhẹ cân, viêm phổi và các vấn đề khác.
5 Câu hỏi thường gặp về teo thực quản bẩm sinh
- Teo thực quản bẩm sinh là gì?
Teo thực quản bẩm sinh là một dị tật hiếm gặp ở trẻ sơ sinh, khi thực quản và khí quản không tách rời hoàn toàn trong giai đoạn phát triển sớm của bào thai.
- Nguyên nhân gây teo thực quản bẩm sinh?
Teo thực quản bẩm sinh có nhiều nguyên nhân có thể gây ra, bao gồm yếu tố di truyền và các yếu tố môi trường trong thai kỳ.
- Làm thế nào để nhận biết teo thực quản bẩm sinh ở trẻ?
Các dấu hiệu phổ biến của trẻ bị teo thực quản bao gồm tăng tiết dịch, khó thở, nghẹt thở khi bú và không đặt được ống thông mũi dạ dày.
- Phương pháp điều trị teo thực quản bẩm sinh là gì?
Phương pháp điều trị hiệu quả nhất cho teo thực quản bẩm sinh là phẫu thuật để nối khít thực quản và mở thông ống tiêu hóa.
- Tầm quan trọng của việc phát hiện sớm teo thực quản bẩm sinh?
Việc phát hiện sớm teo thực quản bẩm sinh rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm và cải thiện chất lượng sống của trẻ.
Nguồn: Tổng hợp