Thoái hóa cột sống: Nắm bắt dấu hiệu cảnh báo để bảo vệ sức khỏe

Thoái hóa cột sống là tình trạng lão hóa tự nhiên của cột sống theo thời gian, dẫn đến sự hao mòn và tổn thương sụn khớp, đĩa đệm. Đây là vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, đặc biệt là người cao tuổi. Nhận biết sớm các dấu hiệu thoái hóa cột sống đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị hiệu quả và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về nguyên nhân thoái hóa cột sống, dấu hiệu cảnh báo và cách xử trí khi nghi ngờ mắc bệnh.

Thoái hóa cột sống là gì?

Cột sống là cấu trúc quan trọng, bao gồm các đốt sống xếp chồng lên nhau, được liên kết bởi các đĩa đệm và dây chằng. Đĩa đệm có vai trò như lớp đệm giảm xóc, giúp cột sống linh hoạt. Theo thời gian, do quá trình lão hóa, đĩa đệm bị thoái hóa, mất nước, dẫn đến giảm khả năng chịu lực và chức năng giảm sút.

Thoái hóa cột sống có thể xảy ra ở mọi vị trí, phổ biến nhất là:

• Cổ: Gây đau, cứng cổ, khó cử động đầu, tê bì vai gáy.
• Lưng: Gây đau nhức vùng thắt lưng, lan xuống mông, hông, chân, tê bì chân tay.
• Ngực: Gây đau nhức âm ỉ vùng ngực, lan ra vai, cánh tay.

Nguyên nhân thoái hóa cột sống

Dấu hiệu thoái hóa cột sống xuất hiện do nhiều yếu tố, bao gồm:

• Tuổi tác: Càng lớn tuổi, nguy cơ thoái hóa cột sống càng cao.
• Yếu tố di truyền: Nếu gia đình có người mắc bệnh, bạn có nguy cơ cao hơn.
• Chấn thương: Chấn thương cột sống do tai nạn, té ngã,… có thể dẫn đến thoái hóa sớm.
• Lối sống: Ngồi lâu một chỗ, lười vận động, mang vác vật nặng, tư thế sai,… là những nguyên nhân phổ biến.

• Béo phì: Thừa cân, béo phì gây áp lực lên cột sống, đẩy nhanh quá trình thoái hóa.
• Một số bệnh lý: Loãng xương, thoái hóa khớp, gout,… cũng góp phần làm tăng nguy cơ.

Dấu hiệu cảnh báo 

Nhận biết sớm dấu hiệu thoái hóa cột sống là chìa khóa để điều trị hiệu quả. Dưới đây là những biểu hiện thường gặp:

• Đau nhức: Đau âm ỉ hoặc nhói buốt ở vị trí cột sống bị ảnh hưởng, thường tăng lên khi vận động, giảm khi nghỉ ngơi.

• Cứng khớp: Khó khăn khi xoay, cúi, ngửa, gập cột sống.
• Tê bì: Tê bì, châm chích, kiến bò ở tay, chân do chèn ép dây thần kinh.
• Tiếng kêu lục cục: Âm thanh lạo xạo khi vận động cột sống do sụn khớp bị bào mòn.
• Yếu cơ: Yếu cơ ở tay, chân, ảnh hưởng đến khả năng cầm nắm, đi lại.
• Rối loạn chức năng: Rối loạn đại tiểu tiện, liệt nửa người,… ở giai đoạn muộn.

Cần làm gì nếu có những dấu hiệu thoái hóa cột sống?

Khi nghi ngờ mắc dấu hiệu thoái hóa cột sống, bạn nên đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Các phương pháp điều trị bao gồm:

• Thuốc: Thuốc giảm đau, chống viêm, giãn cơ,…
• Vật lý trị liệu: Tập luyện các bài tập giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện linh hoạt cột sống.
• Phẫu thuật: Chỉ áp dụng trong trường hợp thoái hóa nặng, ảnh hưởng đến chức năng vận động.

Bên cạnh việc điều trị, bạn cũng cần thay đổi lối sống để phòng ngừa thoái hóa cột sống hiệu quả:

• Tập thể dục thường xuyên: Ít nhất 30 phút mỗi ngày, lựa chọn các bài tập phù hợp như bơi lội, yoga, đi bộ,…
• Duy trì cân nặng hợp lý: Thừa cân, béo phì là gánh nặng lớn cho cột sống, do đó hãy kiểm soát cân nặng hợp lý bằng chế độ ăn uống khoa học và tập luyện hợp lý.
• Có tư thế đúng: Tránh ngồi lâu một chỗ, thay đổi tư thế thường xuyên. Khi ngồi, hãy giữ lưng thẳng, vai thả lỏng, kê đỡ cổ tay. Khi ngủ, nên sử dụng gối phù hợp để hỗ trợ cột sống.
• Hạn chế mang vác vật nặng: Khi cần thiết, hãy sử dụng các dụng cụ hỗ trợ để giảm tải cho cột sống.
• Bỏ thuốc lá: Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ thoái hóa cột sống và cản trở quá trình điều trị.
• Chế độ ăn uống khoa học: Bổ sung đầy đủ dưỡng chất cần thiết cho xương khớp như canxi, vitamin D, glucosamine,… Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, thức uống có gas.

Thoái hóa cột sống là vấn đề sức khỏe cần được quan tâm và điều trị kịp thời. Nắm bắt các dấu hiệu cảnh báo và thực hiện lối sống khoa học sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe cột sống, phòng ngừa bệnh hiệu quả.