Thuốc Prednisolone: "Vị cứu tinh" cho nhiều bệnh lý nhưng cần sử dụng cẩn trọng
Prednisolone là một loại thuốc thuộc nhóm corticosteroid, được sử dụng rộng rãi trong y tế để điều trị nhiều bệnh lý khác nhau. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thông tin chi tiết về thuốc prednisolone, bao gồm công dụng, chỉ định, chống chỉ định, liều dùng, tác dụng phụ và những lưu ý khi sử dụng.
Thuốc prednisolone là gì?
Prednisolone là một corticosteroid tổng hợp, có tác dụng chống viêm, chống dị ứng và ức chế miễn dịch mạnh mẽ. Thuốc được bào chế dưới dạng viên nén, viên nang, siro, dung dịch tiêm và bôi ngoài da. Prednisolone có tác dụng tương tự như cortisol, một loại hormone do cơ thể tự sản xuất để điều hòa các chức năng miễn dịch, chống viêm và cân bằng lượng đường trong máu.
Công dụng của thuốc biệt dược prednisolone
Prednisolone được sử dụng để điều trị nhiều bệnh lý khác nhau, bao gồm:
- Rối loạn miễn dịch: Viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ hệ thống, bệnh celiac, viêm cầu thận tự miễn,…
- Rối loạn dị ứng: Hen suyễn, viêm mũi dị ứng, mày đay, phù nề Quincke, phản ứng dị ứng nặng,…
- Bệnh da liễu: Viêm da dị ứng, vảy nến, lichen phẳng, pemphigus,…
- Bệnh về máu: Thiếu máu tán huyết tự miễn, giảm bạch cầu trung tính,…
- Ung thư: Một số loại ung thư như ung thư máu, ung thư phổi,…
- Các bệnh lý khác: Sốc phản vệ, viêm loét đại tràng do nguyên nhân tự miễn, hội chứng Guillain-Barré,…
Các trường hợp chỉ định và chống chỉ định khi dùng prednisolone
Chỉ định
Prednisolone được chỉ định trong các trường hợp sau:
- Bệnh lý cấp tính: Điều trị ngắn hạn các bệnh lý cấp tính như sốc phản vệ, viêm da dị ứng nặng, hen suyễn cấp,…
- Bệnh lý mãn tính: Điều trị dài hạn các bệnh lý mãn tính như viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ hệ thống,…
- Điều trị hỗ trợ: Dùng kết hợp với các thuốc khác để điều trị một số bệnh lý như ung thư, bệnh về máu,…
Chống chỉ định
Prednisolone chống chỉ định trong các trường hợp sau:
- Quá mẫn với prednisolone hoặc bất kỳ thành phần nào của thuốc
- Nhiễm trùng nặng, trừ sốc nhiễm khuẩn và lao màng não
- Nhiễm trùng da do virus, nấm hoặc lao
- Đang dùng vaccin virus sống
- Bệnh tâm thần nặng
- Tiền sử loét dạ dày – tá tràng
- Tăng huyết áp không kiểm soát được
- Đái tháo đường không kiểm soát được
- Suy gan nặng
- Suy thận nặng
Liều dùng tương thích cho từng nhóm đối tượng
Hàm lượng và các dạng bào chế
Prednisolone có nhiều hàm lượng khác nhau, từ 1mg đến 50mg. Thuốc được bào chế dưới dạng viên nén, viên nang, siro, dung dịch tiêm và bôi ngoài da.
Thuốc prednisolone dùng cho người lớn
Liều dùng prednisolone cho người lớn phụ thuộc vào bệnh lý, mức độ nghiêm trọng của bệnh và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Liều khởi đầu thường là 5 – 60mg/ngày, chia thành 2-4 lần uống. Sau đó, liều thuốc sẽ được điều chỉnh dần dần tùy theo đáp ứng của bệnh nhân.
Thuốc prednisolone dùng cho trẻ em
Liều dùng prednisolone cho trẻ em được tính theo cân nặng cơ thể. Liều khởi đầu thường là 0.14 – 2mg/kg/ngày, chia thành 2 – 4 lần uống. Sau đó, liều thuốc sẽ được điều chỉnh dần dần tùy theo đáp ứng của trẻ.
Thận trọng khi sử dụng thuốc
Prednisolone là một thuốc mạnh và có thể gây ra nhiều tác dụng phụ. Do đó, cần thận trọng khi sử dụng thuốc và tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ. Một số lưu ý khi sử dụng prednisolone bao gồm:
- Thông báo cho bác sĩ về tất cả các loại thuốc bạn đang sử dụng, bao gồm thuốc kê đơn, thuốc không kê đơn, thuốc thảo dược và thực phẩm chức năng. Một số loại thuốc có thể tương tác với prednisolone và làm tăng nguy cơ tác dụng phụ.
- Tránh sử dụng thuốc khi đang mang thai hoặc cho con bú. Prednisolone có thể gây hại cho thai nhi và trẻ sơ sinh.
- Uống thuốc đúng theo liều lượng và thời gian quy định bởi bác sĩ. Không tự ý tăng, giảm liều hoặc ngừng thuốc đột ngột.
- Theo dõi thường xuyên sức khỏe khi sử dụng prednisolone. Một số tác dụng phụ nghiêm trọng của prednisolone có thể cần theo dõi y tế chặt chẽ.
- Thông báo cho bác sĩ ngay lập tức nếu bạn gặp bất kỳ tác dụng phụ nào nghiêm trọng nào, bao gồm: Phản ứng dị ứng (phát ban, ngứa, khó thở), sưng mặt hoặc cổ họng, thay đổi tâm trạng hoặc hành vi, loét dạ dày, tăng đường huyết, tăng huyết áp, suy yếu cơ bắp,…
Những tác dụng phụ không mong muốn mà prednisolone gây ra
Prednisolone có thể gây ra nhiều tác dụng phụ, bao gồm:
- Tác dụng phụ phổ biến: Mụn trứng cá, tăng cân, đầy hơi, khó tiêu, mất ngủ, thay đổi tâm trạng, lo lắng, bầm tím dễ dàng, gãy xương, yếu cơ, rụng tóc,…
- Tác dụng phụ nghiêm trọng: Phản ứng dị ứng, sưng mặt hoặc cổ họng, thay đổi tâm trạng hoặc hành vi, loét dạ dày, tăng đường huyết, tăng huyết áp, suy yếu cơ bắp,…
Câu hỏi thường gặp
Prednisolone có phải là thuốc kháng sinh không?
Prednisolone không phải là thuốc kháng sinh. Thuốc thuộc nhóm corticosteroid, có tác dụng chống viêm, chống dị ứng và ức chế miễn dịch.
Prednisolone có làm tăng cân không?
Prednisolone có thể làm tăng cân do thuốc có thể làm tăng sự thèm ăn và tích tụ mỡ trong cơ thể.
Tôi có thể uống prednisolone cùng lúc với các thuốc khác không?
Bạn cần thông báo cho bác sĩ về tất cả các loại thuốc bạn đang sử dụng trước khi dùng prednisolone. Một số loại thuốc có thể tương tác với prednisolone và làm tăng nguy cơ tác dụng phụ.
Tôi nên làm gì nếu tôi quên uống một liều prednisolone?
Nếu bạn quên uống một liều prednisolone, hãy uống ngay lập tức khi nhớ ra. Tuy nhiên, nếu đã gần đến giờ uống liều tiếp theo, hãy bỏ qua liều đã quên và uống liều tiếp theo như bình thường. Không uống gấp đôi liều để bù cho liều đã quên.
Kết luận
Prednisolone là một loại thuốc mạnh và hiệu quả trong điều trị nhiều bệnh lý khác nhau. Tuy nhiên, thuốc cũng có thể gây ra nhiều tác dụng phụ. Do đó, cần sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ và theo dõi sức khỏe thường xuyên.
