Triệu chứng men gan cao là gì? Nhận biết sớm để điều trị hiệu quả

Men gan cao có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Tuy nhiên, triệu chứng men gan cao thường không rõ ràng, làm cho việc phát hiện và điều trị sớm trở nên quan trọng. Trong bài viết này, Pharmacity sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về triệu chứng men gan cao và cách điều trị hiệu quả. Đừng bỏ qua việc kiểm tra sức khỏe định kỳ để bảo vệ gan của bạn!

Men gan cao là gì?

Men gan chính là các protein mà gan sản xuất, có công dụng giúp tăng tốc độ phản ứng hóa học trong cơ thể gồm: sản xuất mật cùng với các chất giúp máu đông, phá vỡ thức ăn và chất độc, đồng thời chống lại các nhiễm trùng. 

Lượng protein này trong máu là dấu hiệu cho thấy sức khỏe của gan có tốt hay không. Tuy vậy, nồng độ men gan cao không phải lúc nào cũng thể hiện tình trạng gan bị tổn thương hoặc gặp phải các bệnh nghiêm trọng nào đó.

Đôi khi, các yếu tố như thay đổi nội tiết tố hay phản ứng với thuốc có thể sẽ làm tăng nồng độ men gan tạm thời. Mức độ tăng cao gây ra bởi những yếu tố này thường trở lại bình thường trong khoảng 2 đến 4 tuần mà không cần phải điều trị.

Các loại men gan phổ biến bao gồm:

• Alanin transaminase (ALT)
• Gamma-glutamyl transferase (GGT)
• Aspartate transaminase (AST)
• Alkaline phosphatase (ALP)

Men gan tăng cao thường là dấu hiệu cảnh báo cho tình trạng viêm hoặc tổn thương các tế bào gan như: Viêm gan hoặc một số bệnh về gan. Hơn nữa,  khi các tế bào gan bị viêm hoặc tổn thương sẽ giải phóng men gan vào máu, với mức độ cao hơn bình thường, làm tăng men gan khi xét nghiệm máu.

Men gan cao có thể phát hiện trong quá trình làm xét nghiệm máu định kỳ. Với hầu hết trường hợp, nồng độ men gan chỉ tăng nhẹ và tăng tạm thời. Men gan tăng cao cũng không phải là dấu hiệu của vấn đề mạn tính, nghiêm trọng về gan.

Men gan cao có nguy hiểm hay không?

Bệnh men gan tăng cao có nguy hiểm không sẽ còn phụ thuộc vào các chỉ số men gan: 

• Nếu chỉ số men gan từ 40-80 sẽ cảnh báo nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ, viêm gan virus hay rượu bia, béo phì,…
• Nếu chỉ số men gan từ 80-150 sẽ cảnh báo chức năng gan bị suy giảm, có thể gây biến chứng như tình trạng xơ gan, xơ gan cổ trướng.
• Nếu chỉ số men gan từ 150-200, hoặc > 200 thì sẽ gây tổn hại nghiêm trọng đến các tế bào gan, có thể dẫn đến tình trạng suy gan, xơ gan, thậm chí là ung thư gan.

Nhìn chung, men gan tăng cao là biểu hiện nguy hiểm đến tình trạng sức khỏe của người bệnh. Men gan tăng cao trong thời gian dài có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như xơ gan, viêm gan, ung thư gan,…đe dọa đến tính mạng của người bệnh. Tuy vậy, nếu được khống chế, kiểm soát và điều trị kịp thời, men gan ít gây hại cho sức khỏe.

Nguyên nhân men gan cao là gì?

Có nhiều lý do khiến cho nồng độ men gan thay đổi. Một số nguyên nhân là tạm thời và có thể tự giải quyết. Một số nguyên nhân khác sẽ nghiêm trọng hơn và cần được điều trị y tế kịp thời. 

Nguyên nhân tăng men gan bao gồm:

• Một số loại thuốc: Một số loại thuốc như acetaminophen, thuốc kháng sinh cùng một số loại thuốc giảm cholesterol có thể làm tăng nồng độ men gan của bạn.
• Bổ sung thảo dược: Các chất bổ sung như vitamin A, sắt, chaparral và comfrey có thể làm tăng nồng độ men gan.
• Tất cả các loại viêm gan: Bất kỳ loại viêm gan nào (bao gồm viêm gan A, viêm gan B, viêm gan C,  D, E, viêm gan tự miễn) đều có thể gây ra viêm gan và là nguyên nhân dẫn đến tình trạng tăng men gan.
• Rượu: Uống nhiều rượu có thể làm tăng nồng độ men gan của bạn.
• Bệnh gan nhiễm mỡ: Sử dụng nhiều rượu, béo phì, hội chứng chuyển hóa và một loạt các yếu tố khác có thể sẽ gây ra bệnh gan nhiễm mỡ. Bất kể nguyên nhân gì, bệnh gan nhiễm mỡ giúp làm tăng nồng độ men gan của bạn.
• Bệnh Wilson: Rối loạn chuyển hóa đồng di truyền gây lắng đọng đồng tại gan.
• Hemochromatosis: Đây là tình trạng hiếm gặp xảy ra khi cơ thể tích tụ quá nhiều sắt. Mức độ men gan cao có thể là triệu chứng của tình trạng này.
• Xơ gan: Xơ gan là tình trạng gan bị tổn thương mạn tính. Tổn thương này sẽ khiến cho lượng men gan tăng cao.
• Ung thư gan: Ung thư gây ảnh hưởng đến nồng độ men gan.
• Bệnh tuyến giáp: Cường giáp đôi khi có thể sẽ gây ra mức độ men gan cao.

Một số triệu chứng men gan cao thường gặp

Một số triệu chứng men gan cao phổ biến của bệnh men gan tăng cao là vàng da, ngứa da, phân màu nhạt và tình trạng nước tiểu có màu đậm hơn,… Theo thông thường, chỉ số men gan chỉ tăng nhẹ 1-2 lần, người bệnh sẽ chưa nhận thấy được các triệu chứng rõ rệt. Song, nếu chỉ số men gan tăng hơn 5 lần thì các triệu chứng sẽ biểu hiện một cách rõ ràng. Cụ thể như:

Vàng da

Vàng da, vàng mắt là triệu chứng men gan cao dễ nhận thấy bằng mắt thường nhất. Nguyên nhân là do tình trạng gan không chuyển hóa và thanh thải được các sắc tố mật bilirubin, tế bào gan chết đi, giải phóng vào máu sẽ gây ra các hiện tượng vàng mắt, vàng da. Không chỉ vàng da, vàng mắt mà móng tay cũng sẽ có dấu hiệu chuyển vàng và trong khoang miệng có màng nhầy.

Phân màu nhạt và nước tiểu có màu đậm hơn

Nếu thấy nước tiểu có màu đậm hơn so với bình thường, kèm theo phân có màu vàng nhạt hoặc màu đất sét, đây cũng được coi là 1 trong những triệu chứng men gan cao dễ nhận biết. Khi có các dấu hiệu men gan cao trên, người bệnh cần phải khẩn trương đến bệnh viện để được thăm khám và chữa trị cẩn thận bởi có thể chức năng gan của bạn đã bị tổn thương nghiêm trọng.

Rối loạn tiêu hóa

Người có men gan cao dẫn đến xơ gan thường có một số các đặc điểm của rối loạn chức năng tiêu hóa, gây tác động nghiêm trọng đến tình trạng dinh dưỡng, chất lượng cuộc sống cũng như sức khỏe của bệnh nhân. 

Các triệu chứng rối loạn tiêu hóa thường gặp ở những người men gan cao có thể liên quan đến các yếu tố và mức độ nghiêm trọng của bệnh gan, dẫn đến giảm lượng thức ăn hàng ngày, góp phần làm suy giảm tình trạng dinh dưỡng ở bệnh nhân xơ gan.

Ngứa da

Ngứa là một triệu chứng của bệnh gan mạn tính, nguyên nhân có thể do tình trạng men gan tăng cao, tuy nhiên không phải ai men gan tăng cao cũng sẽ phát triển bệnh này. Cần phân biệt với tình trạng ngứa do cơ chế dị ứng rất thường gặp ở người không có bệnh gan.

Bạn có thể bị ngứa ở cánh tay dưới hoặc có thể là ngứa toàn thân. Nếu ngứa một chút và khỏi ngay sau đó thì không cần lo lắng. Tuy vậy, nếu ngứa liên tục có thể sẽ cản trở giấc ngủ và dẫn đến một loạt các vấn đề khác. Khi tình trạng ngứa xảy ra, đây cũng là mối quan tâm nghiêm trọng về sức khỏe.

Một số triệu chứng khác 

Ngoài những triệu chứng men gan cao điển hình trên thì còn xuất hiện 1 số các triệu chứng khác như: đau bụng, đi ngoài, buồn nôn, mệt mỏi, tâm lý thay đổi, chán ăn, giảm ham muốn tình dục….

Khi xuất hiện 1 trong các triệu chứng men gan cao trên, người bệnh nên nhanh chóng đến các cơ sở y tế uy tín để thăm khám, tư vấn cũng như điều trị kịp thời, tránh để lâu dài, tình trạng sẽ thêm nặng sẽ giảm hiệu quả điều trị và phục hồi chức năng gan.

Cách điều trị bệnh men gan tăng cao

Phương pháp điều trị men gan cao sẽ tùy thuộc vào từng nguyên nhân. Trong nhiều trường hợp, nồng độ men gan tự trở lại bình thường trong khoảng một tháng. Bạn có thể phải chuyển thuốc, ngừng uống thực phẩm bổ sung hoặc giảm uống rượu, tuy nhiên bạn sẽ không cần kế hoạch điều trị.

Trong một số các trường hợp khác, bác sĩ có thể cần điều trị tình trạng làm tăng nồng độ men gan bằng việc yêu cầu nhiều xét nghiệm, như xét nghiệm hình ảnh, để có được cái nhìn rõ hơn về gan hoặc xét nghiệm máu. Hoặc có thể yêu cầu sinh thiết gan. Tùy thuộc vào kết quả, việc điều trị sẽ còn phụ thuộc vào chẩn đoán cuối cùng.

Nếu lo ngại mức men gan của mình có thể sẽ tăng cao, bạn có thể cân nhắc thực hiện một số thay đổi lối sống tại nhà, như:

• Giảm uống rượu hoặc bỏ rượu khỏi chế độ ăn uống
• Thận trọng với các loại thuốc và các chất bổ sung
• Duy trì hoạt động, bao gồm việc tập thể dục thường xuyên
• Cố gắng bổ sung thực phẩm tốt cho gan vào chế độ ăn uống và duy trì cân nặng vừa phải.

Việc nhận biết sớm triệu chứng men gan cao là điều rất quan trọng để ngăn ngừa các bệnh lý nghiêm trọng. Nếu bạn gặp phải các dấu hiệu bất thường, hãy nhanh chóng kiểm tra và thăm khám để có phương pháp điều trị hiệu quả. Đừng quên duy trì lối sống lành mạnh cũng như theo dõi sức khỏe gan định kỳ để bảo vệ sức khỏe lâu dài.