Ung thư buồng trứng - bệnh phổ biến ở phụ nữ
Ung thư buồng trứng là một trong những loại ung thư phổ biến thứ hai ở phụ nữ, chỉ sau ung thư cổ tử cung. Mỗi năm, hàng nghìn trường hợp ung thư buồng trứng được phát hiện tại Việt Nam. Điều trị bệnh này phụ thuộc vào nhiều yếu tố như diễn biến của bệnh và sức khỏe của bệnh nhân. Phẫu thuật ung thư buồng trứng là một phương pháp thông dụng để loại bỏ khối u trong buồng trứng, nhằm ngăn ngừa tái phát và di căn của bệnh.
Ung thư buồng trứng – Bệnh phổ biến ở phụ nữ trung niên
Ung thư buồng trứng thường xuất hiện ở phụ nữ trong độ tuổi từ 50 đến 65. Nếu không được điều trị kịp thời, khối u ác tính có thể xâm lấn và phá hủy các mô và cơ quan khác trong cơ thể. Ung thư buồng trứng có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào, nhưng tỷ lệ mắc cao nhất là trong khoảng từ 50 đến 65 tuổi.
Ung thư buồng trứng là loại ung thư phát triển từ khối u trong buồng trứng và có thể xâm lấn và phá hủy các mô, cơ quan xung quanh. Các tế bào ung thư cũng có khả năng di căn đến các cơ quan khác trong cơ thể.
Các loại ung thư buồng trứng phổ biến
Ung thư buồng trứng có các loại chủ yếu như sau:
- Ung thư biểu mô buồng trứng: xuất phát từ các tế bào ung thư phía trên bề mặt buồng trứng, đây là loại ung thư thường gặp nhất.
- Ung thư tế bào mầm: xuất phát từ các tế bào sản xuất ra trứng, đây là loại ung thư ít gặp.
- Ung thư buồng trứng xuất phát từ tế bào mô nâng đỡ buồng trứng, tình trạng này cũng rất ít gặp.
Các loại ung thư buồng trứng thường xuất hiện ở bất kỳ độ tuổi nào, nhưng tỷ lệ mắc cao nhất là trong khoảng từ 50 đến 65 tuổi.
Giai đoạn của ung thư buồng trứng
Ung thư buồng trứng có các giai đoạn phát triển như sau:
- Giai đoạn 1: Khối u được hình thành giới hạn trong buồng trứng hoặc ống dẫn trứng, không lan sang các cơ quan khác.
- Giai đoạn 1A: Tế bào ung thư chỉ nằm bên trong một buồng trứng hoặc ống dẫn trứng.
- Giai đoạn 1B: Ung thư đã ở cả buồng trứng hoặc ống dẫn trứng nhưng chưa lan rộng xa hơn.
- Giai đoạn 1C: Tế bào ung thư có thể đã phá vỡ bề mặt của buồng trứng để lan ra bên ngoài.
- Giai đoạn 2: Tế bào ung thư bắt đầu lan rộng đến các cơ quan trong khung chậu.
- Giai đoạn 2A: Có thể đã lan rộng đến tử cung hoặc ống dẫn trứng.
- Giai đoạn 2B: Ung thư có thể đã lan đến các cơ quan lân cận khác trong vùng chậu.
- Giai đoạn 3A và 3B: Tế bào ung thư đã lan xa hơn đến các cơ quan như bàng quang, đại tràng, thực tràng, âm đạo, dạ dày,…
- Giai đoạn 4: Là giai đoạn cuối cùng của ung thư buồng trứng, tế bào ung thư đã xâm lấn sâu vào hệ bạch huyết và di căn sang các cơ quan xa như xương, phổi,…
Phẫu thuật ung thư buồng trứng
Phẫu thuật ung thư buồng trứng là một phương pháp điều trị ngoại khoa nhằm loại bỏ khối u trong buồng trứng và ngăn chặn tái phát và di căn của bệnh. Phương pháp này bao gồm xóa bỏ hoàn toàn tử cung, hai phần phụ và mạc nối lớn để loại bỏ khối u một cách tối đa. Tuy nhiên, nếu bệnh được phát hiện sớm, quá trình cắt bỏ sẽ ít hơn.
Phẫu thuật ung thư buồng trứng thường được thực hiện đối với những trường hợp ung thư ở giai đoạn 1, giai đoạn 2 và giai đoạn muộn đã điều trị qua hóa trị. Phương pháp này không thể thực hiện nếu bệnh đã di căn sang nhiều bộ phận khác.
Quá trình phẫu thuật ung thư buồng trứng thông thường bao gồm các bước sau:
- Giai đoạn chuẩn bị:
- Khám toàn thân và đánh giá bệnh lý trước khi phẫu thuật.
- Hướng dẫn vệ sinh và tắm bằng dung dịch sát khuẩn.
- Nhịn ăn ít nhất 8 tiếng trước phẫu thuật.
- Chuẩn bị hồ sơ bệnh án đầy đủ.
- Giai đoạn phẫu thuật:
- Mở bụng theo đường trắng dưới và trên rốn nếu cần.
- Thăm dò ổ bụng, lấy mẫu dịch ổ bụng cho xét nghiệm tế bào và đánh giá tình trạng khối u.
- Cắt bỏ khối u và lấy mô u khi cần thiết.
- Cắt tử cung hoàn toàn kèm hai phần phụ.
- Cắt mạc nối lớn.
- Vét hạch chậu hai bên để kiểm soát mức độ di căn của ung thư.
- Đóng bụng theo các lớp đã giải phẫu.
Thời gian hồi phục sau phẫu thuật
Thời gian hồi phục sau phẫu thuật ung thư buồng trứng phụ thuộc vào mức độ phẫu thuật. Thông thường, cần ít nhất 3 tháng để hồi phục hoàn toàn.
Một trong những tác dụng phụ của việc cắt bỏ buồng trứng và các mô xung quanh là các triệu chứng liên quan đến thời kỳ mãn kinh như mất ngủ, khô âm đạo, và bốc hỏa.
Phục hồi thể chất chỉ là một phần, khi phát hiện bệnh, bạn có thể cảm thấy buồn chán, sốc và đau khổ. Vì vậy, chăm sóc tinh thần là điều quan trọng để duy trì sức khỏe toàn diện.
Như vậy, phẫu thuật ung thư buồng trứng chỉ được áp dụng ở giai đoạn đầu hoặc giai đoạn cuối nếu bệnh đã được điều trị bằng hóa trị. Tuy nhiên, có thể xảy ra các biến chứng như chảy máu sau phẫu thuật, viêm phúc mạc và tổn thương đường tiêu hóa nếu không chăm sóc tốt. Do đó, sau phẫu thuật, bệnh nhân cần được theo dõi và thông báo ngay cho bác sĩ nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường.
Phòng ngừa ung thư buồng trứng
Để phòng ngừa ung thư buồng trứng hiệu quả, bạn cần tuân thủ các biện pháp sau:
- Giảm tiếp xúc với các chất gây ung thư như thuốc lá, hóa chất trong môi trường làm việc, thuốc nhuộm tóc và thuốc nhuộm dùng trong quá trình sản xuất.
- Giữ vùng bụng và vùng chậu sạch sẽ và khô ráo.
- Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh và cân đối, bao gồm nhiều rau xanh, trái cây tươi, thực phẩm giàu chất xơ, thực phẩm giàu canxi và các loại thực phẩm giàu omega-3.
- Vận động thường xuyên để duy trì cân nặng lý tưởng và cải thiện sức khỏe tổng quát.
- Ổn định hormone và ngừng sử dụng hormone nếu không cần thiết.
- Tham gia chương trình sàng lọc ung thư buồng trứng định kỳ.
Phục hồi sau phẫu thuật ung thư buồng trứng mất thời gian và cần chăm sóc đặc biệt. Do đó, việc tuân thủ các biện pháp phòng ngừa có vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa sự xuất hiện của bệnh.
Việc thực hiện một phẫu thuật ung thư buồng trứng là một quyết định khó khăn, nhưng nó có thể cứu sống và cải thiện chất lượng cuộc sống của bạn. Vì vậy, hãy luôn thảo luận với bác sĩ để được tư vấn và đưa ra quyết định đúng đắn cho sức khỏe của bạn.
Câu hỏi thường gặp (FAQs) về ung thư buồng trứng:
- Ung thư buồng trứng có thể chữa khỏi hoàn toàn không?
Trả lời: Khả năng chữa khỏi ung thư buồng trứng phụ thuộc vào nhiều yếu tố như giai đoạn bệnh, diễn biến của bệnh và sức khỏe tổng quát của bệnh nhân. Việc phát hiện và điều trị sớm tăng cơ hội chữa khỏi. Tuy nhiên, trong các trường hợp ung thư buồng trứng ở giai đoạn muộn hoặc đã di căn, khả năng chữa khỏi hoàn toàn sẽ giảm đi đáng kể. - Phụ nữ nào có nguy cơ mắc ung thư buồng trứng cao nhất?
Trả lời: Phụ nữ trong độ tuổi từ 50 đến 65 tuổi có nguy cơ mắc ung thư buồng trứng cao nhất, tuy nhiên bệnh có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào. Các yếu tố khác như gia đình có tiền sử ung thư buồng trứng, tiền sử ung thư vú hay ung thư cổ tử cung cũng có thể tăng nguy cơ mắc bệnh. - Cách phát hiện sớm ung thư buồng trứng?
Trả lời: Phát hiện sớm ung thư buồng trứng đòi hỏi sự thường xuyên kiểm tra sức khỏe và tham gia chương trình sàng lọc ung thư buồng trứng. Các phương pháp chẩn đoán như siêu âm, xét nghiệm CA-125, xét nghiệm Pap và xét nghiệm tế bào có thể giúp phát hiện sớm bệnh. - Thời gian hồi phục sau phẫu thuật ung thư buồng trứng?
Trả lời: Thời gian hồi phục sau phẫu thuật ung thư buồng trứng phụ thuộc vào mức độ phẫu thuật. Thông thường, cần ít nhất 3 tháng để hồi phục hoàn toàn. Tuy nhiên, quá trình hồi phục thể chất chỉ là một phần, cần chăm sóc tốt cho tâm lý và tìm hiểu các biện pháp giảm triệu chứng mãn kinh sau phẫu thuật. - Ung thư buồng trứng có di truyền không?
Trả lời: Có, ung thư buồng trứng có yếu tố di truyền. Phụ nữ có người thân (mẹ, chị em) đã mắc ung thư buồng trứng có nguy cơ cao hơn mắc bệnh.
Nguồn: Tổng hợp
