Ung thư dạ dày ở người cao tuổi
Ung thư dạ dày là một trong số bệnh ung thư phổ biến nhất trên thế giới. Ung thư dạ dày có thể xảy ra ở mọi giới và mọi lứa tuổi, song phổ biến nhất là ở những người từ 50 tuổi trở lên. Nam giới có tỷ lệ mắc ung thư dạ dày cao hơn phụ nữ. Khả năng chữa khỏi bệnh đến 90% nếu được phát hiện sớm từ giai đoạn khởi phát. Nắm được các dấu hiệu của bệnh ung thư dạ dày và tầm soát sức khỏe định kỳ sẽ giúp bạn phát hiện ung thư dạ dày ngay từ khi mới chớm, từ đó có phác đồ điều trị hiệu quả.
Các yếu tố nguy cơ gây nên ung thư dạ dày
Ung thư dạ dày là bệnh lý ác tính hình thành và phát triển bên trong dạ dày. Các tế bào trong dạ dày phát triển bất thường, mất kiểm soát dẫn đến hình thành các khối u. Khi tiến triển nặng, khối u ác tính có thể lan rộng ra xung quanh và di căn đến nhiều cơ quan xa khác, gây nhiều tác động xấu đến sức khỏe, thậm chí là tử vong.
Theo thống kê, ung thư dạ dày là một trong những ung thư phổ biến trên thế giới, tỷ lệ mắc đứng thứ 3 ở nam và thứ 4 ở nữ. Tỷ lệ mắc chuẩn theo tuổi của nam giới gấp 2 lần nữ giới.
Ung thư dạ dày phát triển qua 5 giai đoạn chính gồm:
- Giai đoạn 0 – Giai đoạn sớm (giai đoạn đầu): Xuất hiện các tế bào không khỏe mạnh trên niêm mạc dạ dày và có thể biến chuyển thành các tế bào ung thư.
- Giai đoạn I: Có thể xuất hiện khối u trong niêm mạc dạ dày, có thể di căn sang các hạch bạch huyết.
- Giai đoạn II: Các tế bào ung thư đã lan sâu hơn vào lớp của dạ dày, có thể vào các hạch bạch huyết gần đó.
- Giai đoạn III: Các tế bào ung thư có thể đã xuất hiện ở tất cả các lớp của dạ dày cũng như các cơ quan lân cận như lá lách, ruột kết. Nghiêm trọng hơn là có thể đã đi sâu vào các hạch bạch huyết.
- Giai đoạn IV – Giai đoạn cuối: Các tế bào ung thư đã di căn xa và rộng đến các cơ quan như não, phổi,…, cơ hội chữa trị là rất thấp.
Các giai đoạn của ung thư dạ dày
Các nguyên nhân ung thư dạ dày
- Các tổn thương tiền ung thư: Teo niêm mạc dạ dày, tế bào ở niêm mạc dạ dày biến đổi hình thái giống như tế bào ở ruột và đại tràng (chuyển sản ruột), tế bào niêm mạc dạ dày biến đổi cấu trúc, thoát khỏi sự kiểm soát của cơ thể (nghịch sản).
- Vi khuẩn HP (Helicobacter pylori): Gây viêm loét dạ dày và phá hủy niêm mạc dạ dày, gây nên các tổn thương tiền ung thư.
- Béo phì: Người béo phì dễ mắc ung thư dạ dày hơn người bình thường, nhất là ung thư phần tâm vị.
- Di truyền: Tỷ lệ di truyền gen viêm teo dạ dày từ mẹ sang con là 48%. Ngoài ra, sự đột biến di truyền của E – cadherin gen (CDH1) hay mắc phải các hội chứng di truyền như đa polyp tuyến, bệnh ung thư đại trực tràng di truyền không đa polyp cũng liên quan đến ung thư dạ dày.
- Nhóm máu: Người có nhóm máu A hay bị ung thư dạ dày hơn so với các nhóm máu O, B, AB.
- Phẫu thuật dạ dày: Những người có tiền sử phẫu thuật dạ dày có nguy cơ mắc ung thư dạ dày cao, nhất là khoảng 15 – 20 năm sau phẫu thuật.
- Tuổi tác: Càng lớn tuổi nguy cơ mắc bệnh ung thư dạ dày càng cao, nhất là sau tuổi 50.
- Giới tính: Nam giới có tỷ lệ mắc ung thư dạ dày cao gấp 2 lần nữ giới.
Vi khuẩn HP là một trong những nguyên nhân gây bệnh ung thư dạ dày hàng đầu
Đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư dạ dày
Có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư dạ dày, gồm:
- Chế độ ăn uống nhiều muối như các loại thịt cá ướp muối, thịt hun khói, rau dưa muối, thịt nướng…
- Ăn thức ăn nấm mốc, thực phẩm bảo quản kém chất lượng.
- Mắc bệnh thiếu máu ác tính.
- Hút thuốc lá, uống nhiều bia rượu.
- Có polyp dạ dày (khối u nhỏ, lành tính).
- Bị viêm dạ dày lâu năm.
Triệu chứng ung thư dạ dày
Dấu hiệu ung thư dạ dày ở giai đoạn đầu mơ hồ, không rõ ràng, nhiều khi không có triệu chứng. Ở giai đoạn tiến triển ung thư dạ dày có thể có các triệu chứng sau:
- Đau bụng: thường là triệu chứng gợi ý đầu tiên, đau dai dẳng vùng thượng vị (phía trên rốn). Thời gian đầu đau có thể giảm sau khi ăn, sau đó đau liên tục.
- Ợ hơi: Ợ hơi có thể gặp sau khi ăn no, ăn đồ cay nóng hoặc uống nước có gas nhưng nhanh chóng mất đi. Nếu ợ hơi liên tục có thể là triệu chứng của ung thư dạ dày.
- Gầy sút cân: Chán ăn, không có cảm giác thèm ăn dẫn tới sụt cân hoặc cũng có thể sụt cân không rõ nguyên nhân.
- Buồn nôn và nôn: Nôn và buồn nôn kèm theo chán ăn, ợ chua có thể là triệu chứng của ung thư dạ dày.
- Nôn hoặc đi ngoài phân đen: Ung thư dạ dày có thể gây xuất huyết tiêu hóa dẫn đến nôn máu hoặc đi ngoài phân đen (xuất huyết dạ dày rất nhiều có thể đi ngoài phân máu đỏ tươi, là một dấu hiệu nguy hiểm).
- Nuốt nghẹn: Khối u gần tâm vị hoặc đoạn nối tâm vị – thực quản có thể gây nuốt nghẹn.
Đau vùng thượng vị kéo dài có thể là triệu chứng của ung thư dạ dày
Lối sống lành mạnh phòng ngừa ung thư dạ dày
- Duy trì cân nặng lý tưởng, giảm cân nếu béo phì.
- Tập luyện thể thao thường xuyên.
- Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, an toàn vệ sinh thực phẩm, chế độ ăn giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất.
Xây dựng lối sống lành mạnh và chế độ ăn uống khoa học là cách phòng bệnh ung thư dạ dày hiệu quả
- Hạn chế ăn các thực phẩm đóng hộp, thức ăn chế biến sẵn, nhiều dầu mỡ, nhiều muối.
- Bỏ thuốc lá, hạn chế bia rượu và không sử dụng các chất kích thích.
- Nếu mắc phải các bệnh về dạ dày, cần thăm khám sớm và điều trị triệt để.
- Khám và chữa trị tốt các khối polyp, khối u lành tính trong dạ dày.
- Nội soi dạ dày và thăm khám sức khỏe định kỳ theo chỉ định của bác sĩ.