Ung thư vú - tầm soát ngay, phát hiện sớm
Ung thư vú là loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ trên toàn cầu, chiếm khoảng 24,2% tổng số các ca ung thư mới ở phụ nữ trong năm 2020, theo số liệu của GLOBOCAN. Mặc dù tỷ lệ mắc bệnh cao nhưng tỷ lệ tử vong do ung thư vú đang có xu hướng giảm nhờ vào việc phát hiện sớm và tiến bộ trong điều trị. Tuy nhiên, nó vẫn là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu do ung thư ở phụ nữ. Vậy làm thế nào để chúng ta phát hiện ra mình có mắc ung thư vú hay không? Biểu hiện của người mắc ung thư vú là gì? Những đối tượng nào dễ mắc bệnh ung thư vú?
Ung thư vú là một thách thức lớn cho y tế
Biểu hiện của người mắc bệnh ung thư vú là gì?
Ung thư vú là một loại ung thư phổ biến ở phụ nữ, và việc nhận biết sớm các dấu hiệu của bệnh có thể giúp tăng khả năng điều trị thành công. Dưới đây là các biểu hiện thường gặp của bệnh ung thư vú:
- Khối u hoặc cục trong vú hoặc nách
- Cảm giác khối u hoặc cục: Thường không đau, có thể cảm nhận được khi sờ vào. Đặc biệt nếu khối u này không thay đổi theo chu kỳ kinh nguyệt.
- Cục u trong nách: Có thể là dấu hiệu ung thư đã lan đến các hạch bạch huyết vùng nách.
- Thay đổi kích thước hoặc hình dạng của vú
- Một bên vú to hoặc nhỏ hơn bình thường: Nếu sự thay đổi này xảy ra mà không liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt hoặc tăng cân.
- Hình dạng bất thường của vú: Thay đổi hình dạng hoặc hình dáng bất đối xứng của vú.
- Thay đổi da vú
- Da bị lõm hoặc nhăn nheo: Da vùng vú có thể trở nên nhăn nheo, lõm xuống giống như vỏ cam (peau d’orange).
- Da đỏ, nóng, hoặc thay đổi màu sắc: Đỏ hoặc có các vết loét không lành, có thể là dấu hiệu viêm nhiễm hoặc ung thư.
- Đau hoặc khó chịu ở vú
- Đau vú không rõ nguyên nhân: Đau kéo dài hoặc không liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt.
- Đau dai dẳng ở một bên vú hoặc nách: Cần được chú ý đặc biệt.
- Thay đổi núm vú
- Núm vú bị tụt vào trong: Không phải là dạng tự nhiên của núm vú.
- Tiết dịch bất thường từ núm vú: Dịch màu máu, dịch vàng, hoặc bất kỳ dịch bất thường nào mà không liên quan đến mang thai hoặc cho con bú.
- Thay đổi kết cấu hoặc cảm giác của vú
- Sưng tấy hoặc phù nề: Sưng ở vú hoặc khu vực xung quanh có thể là dấu hiệu ung thư.
- Nổi mẩn hoặc phát ban không rõ nguyên nhân: Trên hoặc xung quanh vú hoặc núm vú.
Những đối tượng nào dễ mắc bệnh ung thư vú?
- Người có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư vú.
- Người gặp vấn đề sinh sản (vô sinh, hiếm muộn hoặc có con đầu lòng khi trên 35 tuổi).
- Người có tiền sử bản thân mắc bệnh u nang hoặc u xơ tuyến vú, ung thư buồng trứng, ung thư tử cung,…
- Người phải tiếp xúc nhiều với hóa chất độc hại, tia bức xạ.
Tầm soát bệnh ung thư vú
Tầm soát ung thư vú là một biện pháp quan trọng giúp phát hiện sớm và điều trị kịp thời bệnh ung thư vú. Phụ nữ nên tuân thủ các khuyến nghị về tầm soát, thực hiện tự kiểm tra vú định kỳ, và thảo luận với bác sĩ về lịch trình tầm soát phù hợp với nguy cơ cá nhân của mình.
Phương pháp tầm soát ung thư vú
Tự kiểm tra: Nên tự kiểm tra vú hàng tháng, tốt nhất là sau khi kết thúc chu kỳ kinh nguyệt khoảng 3-5 ngày.
Cách thực hiện:
- Đứng trước gương, kiểm tra kích thước, hình dạng, màu sắc của vú.
- Sờ nắn vú bằng cách dùng đầu ngón tay để cảm nhận khối u hoặc cục bất thường.
- Kiểm tra vùng nách xem có sưng hoặc cục không.
Chụp nhũ ảnh: Phát hiện các khối u nhỏ và các thay đổi trong mô vú mà không thể cảm nhận được qua sờ nắn.
Siêu âm vú: Thường được sử dụng bổ sung cho chụp nhũ ảnh, đặc biệt hữu ích cho phụ nữ có mô vú dày hoặc khi cần kiểm tra thêm về một khu vực nghi ngờ.
MRI (chụp cộng hưởng từ vú): Sử dụng từ trường và sóng radio để tạo ra hình ảnh chi tiết của mô vú. Thường được khuyến nghị cho những phụ nữ có nguy cơ cao mắc ung thư vú (ví dụ: mang đột biến gen BRCA1 hoặc BRCA2).
Tầm soát ung thư là việc làm cần thiết để phát hiện Ung thư vú sớm và kịp thời
Lợi ích của việc tầm soát ung thư vú
- Phát hiện sớm: Tăng cơ hội điều trị thành công và giảm tỷ lệ tử vong.
- Giảm mức độ điều trị: Phát hiện ung thư ở giai đoạn sớm thường cần điều trị ít phức tạp hơn.
- Tăng khả năng bảo tồn vú: Tăng khả năng thực hiện các phương pháp bảo tồn vú thay vì phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ.
Ung thư vú là một thách thức lớn đối với sức khỏe phụ nữ trên toàn cầu, nhưng nhờ các tiến bộ trong phát hiện sớm và điều trị, nhiều phụ nữ đã có thể sống sót và tiếp tục cuộc sống bình thường. Việc duy trì lối sống lành mạnh, tham gia các chương trình sàng lọc và nâng cao nhận thức cộng đồng là những yếu tố quan trọng trong việc phòng ngừa và quản lý ung thư vú.