Người bị bệnh xơ phổi nên ăn gì? Kiêng ăn gì?

Xơ phổi là một bệnh lý nguy hiểm và tiến triển, ảnh hưởng đến khả năng hô hấp của con người. Bệnh này không chỉ gây suy giảm chất lượng cuộc sống mà còn có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Hiểu rõ về bệnh xơ phổi là gì, nguyên nhân gây xơ phổi và người bệnh xơ phổi nên ăn gì, kiêng ăn gì để giúp kiểm soát tốt tình trạng bệnh? Hãy cùng Pharmacity tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.

Bệnh xơ phổi là gì?

Xơ phổi hay xơ hóa phổi (Pulmonary Fibrosis) là một tình trạng bệnh lý mà mô phổi bị tổn thương và trở nên dày lên, xơ cứng, khiến cho việc hô hấp trở nên khó khăn. Các mô sẹo hình thành trong phổi làm giảm khả năng trao đổi khí, dẫn đến giảm lượng oxy trong máu. Bệnh xơ phổi có thể tiến triển chậm hoặc nhanh, tùy thuộc vào nguyên nhân và cơ địa của từng người.

Bệnh được chia thành 3 dạng:

• Xơ phổi thứ phát: Xuất hiện sau khi có tổn thương phổi như lao phổi, viêm phổi, nhồi máu phổi.
• Xơ phổi khu trú: Khi hít phải các chất gây kích thích như bụi than, silica.
• Xơ phổi vô căn (Idiopathic pulmonary fibrosis), bệnh phổi mô kẽ lan tỏa (Diffuse parenchymal lung disease) và bệnh viêm phế nang dị ứng ngoại lai, hay còn gọi là bệnh viêm phổi tăng cảm (Extrinsic allergic alveolitis).

Nguyên nhân gây xơ phổi

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến xơ phổi, bao gồm:

• Tiếp xúc với các chất độc hại: Hít phải các chất hóa học, khói bụi, hoặc các sợi amiăng trong thời gian dài có thể gây tổn thương phổi.
• Nhiễm trùng: Một số bệnh nhiễm trùng phổi kéo dài, chẳng hạn như bệnh lao, có thể dẫn đến xơ phổi.
• Bệnh lý tự miễn: Các bệnh lý như viêm khớp dạng thấp hoặc lupus có thể gây tổn thương phổi.
• Tiếp xúc nghề nghiệp: Những người làm việc trong môi trường có nguy cơ cao, chẳng hạn như thợ mỏ, nông dân, hoặc công nhân ngành công nghiệp hóa chất, có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
• Ảnh hưởng của bức xạ: Thống kê cho thấy có một tỷ lệ nhỏ người bệnh xơ phổi đã từng trải qua trị liệu bằng bức xạ trong điều trị các bệnh liên quan đến phổi và ung thư vú.
• Lạm dụng thuốc: Việc lạm dụng một số loại thuốc khi không có sự chỉ định của bác sĩ có thể gây hại cho phổi, nhất là các loại thuốc hóa trị như methotrexate, cyclophosphamide; thuốc điều trị rối loạn nhịp tim và các vấn đề tim mạch như amiodarone, propranolol; thuốc tâm thần và thuốc kháng sinh như nitrofurantoin, sulfasalazine.

Bên cạnh đó, còn có một số yếu tố nguy cơ gây bệnh xơ phổi bao gồm:

• Thói quen hút thuốc lá: Những người thường xuyên hút thuốc lá có nguy cơ phát triển chứng xơ hóa phổi tự phát nhiều hơn những người chưa bao giờ hút thuốc.

• Nhiễm virus gây bệnh: Một số nghiên cứu phát hiện chứng xơ hóa phổi do một số loại virus gây ra như herpes, epstein-barr, virus gây bệnh bạch cầu đơn nhân…
• Di truyền: Một số trường hợp hiếm gặp xảy ra ở những gia đình có tiền sử mắc bệnh.

Thực phẩm người bệnh xơ phổi nên ăn

• Rau xanh và trái cây: Các loại rau xanh như cải bó xôi, bông cải xanh, và các loại trái cây giàu vitamin C như cam, quýt, giúp tăng cường hệ miễn dịch.

• Thực phẩm giàu protein: Thịt nạc, cá, trứng và các loại đậu cung cấp protein cần thiết cho cơ thể.
• Thực phẩm chứa omega-3: Các loại cá béo như cá hồi, cá thu và các loại hạt như hạt chia, hạt lanh có tác dụng chống viêm và tốt cho phổi.
• Ngũ cốc nguyên hạt: Gạo lứt, yến mạch và lúa mạch giúp cung cấp năng lượng và chất xơ cho cơ thể.

• Sản phẩm từ sữa: Các sản phẩm từ sữa như sữa, sữa chua và pho mát, cung cấp một lượng lớn protein, canxi và vitamin D. Theo khuyến cáo của các chuyên gia y tế, người bị xơ phổi nên ăn chế độ ăn ít chất béo bão hòa và cholesterol. Do đó nên chọn các sản phẩm được chế biến từ sữa tách béo thay vì các sản phẩm được làm từ sữa nguyên chất.

Người bệnh xơ phổi nên kiêng ăn gì?

• Thực phẩm chế biến sẵn: Các loại thức ăn nhanh, đồ chiên rán, và các loại đồ ăn đóng gói chứa nhiều chất bảo quản và chất béo bão hòa không tốt cho phổi.
• Thực phẩm chứa nhiều muối: Muối có thể gây tích nước và làm tăng áp lực lên phổi và tim.
• Đồ uống có cồn và caffeine: Cả hai loại này đều có thể gây mất nước và làm trầm trọng thêm các triệu chứng của bệnh.

• Thực phẩm gây dị ứng: Nếu bạn có bất kỳ dị ứng thực phẩm nào, hãy tránh xa chúng để không làm tăng nguy cơ viêm và tổn thương phổi.

Xơ phổi là một bệnh lý nghiêm trọng nhưng có thể kiểm soát được nếu được phát hiện và điều trị kịp thời. Bằng cách hiểu rõ về nguyên nhân và chế độ dinh dưỡng khoa học, người bệnh có thể cải thiện chất lượng cuộc sống và giảm nguy cơ biến chứng.