Ăn quá nhiều đường có tác động đến huyết áp không?

Một câu hỏi phổ biến mà nhiều người thắc mắc là ăn ngọt có tăng huyết áp không. Chúng ta thường nghe nói rằng ăn mặn sẽ tăng huyết áp, và ăn ngọt sẽ tăng đường huyết. Tuy nhiên, đường cũng có tác động đến huyết áp. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về những loại đồ ngọt có thể gây tăng huyết áp và cách kiểm soát lượng đường trong chế độ ăn để duy trì sức khỏe tim mạch.

1. Mối liên hệ giữa đường và tăng huyết áp

Đường và khả năng mắc bệnh tăng huyết áp có mối quan hệ mật thiết với nhau. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ sự rối loạn trong quá trình chuyển hóa fructose sau khi tiêu thụ quá mức thực phẩm giàu đường đã qua chế biến. Khi cơ thể tiếp nhận quá nhiều fructose, nó sẽ được gan chuyển hóa thành chất béo, góp phần vào việc tăng khả năng mắc bệnh béo phì, cao huyết áp, tiểu đường loại 2, bệnh tim mạch và thậm chí ung thư.

Đường bao gồm glucose và fructose, đây là loại đường đơn cơ bản nhất. Glucose có thể được tế bào chuyển hóa thành năng lượng sử dụng, trong khi fructose chỉ có thể được chuyển hóa tại gan. Vì vậy, khi tiêu thụ quá nhiều thực phẩm chứa fructose như chất làm ngọt trong nước trái cây và nước ngọt, lượng fructose dư thừa sẽ được gan chuyển hóa thành chất béo. Tuy nhiên, việc tiêu thụ đường tự nhiên từ trái cây không gây tác động tiêu cực đối với cơ thể.

Fructose trong đường có thể góp phần vào việc tăng khả năng mắc bệnh béo phì, cao huyết áp, tiểu đường loại 2, bệnh tim mạch và ung thư.

2. Tác động của đường đến huyết áp

Người ta thường nghĩ rằng muối là yếu tố chính làm tăng huyết áp. Tuy nhiên, nghiên cứu đã chỉ ra rằng đường từ các loại đồ ăn ngọt cũng đóng vai trò quan trọng trong việc biến động chỉ số huyết áp.

Một trong những cách đường tác động đến huyết áp là làm tăng axit uric trong máu. Fructose, một dạng đường đơn, làm tăng axit uric. Điều này giảm sự sản xuất nitric oxide, một chất cần thiết để duy trì sự linh hoạt của mạch máu. Khi mức nitric oxide giảm, huyết áp có thể tăng.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng tiêu thụ đường có thể làm tăng nhạy cảm với muối, làm tăng tác động tiêu cực của natri lên huyết áp. Một nghiên cứu đã kết luận rằng việc ăn quá nhiều đường có liên quan đến huyết áp cao ở phụ nữ cao tuổi.

Bên cạnh đó, advanced glycation end products (AGEs), là những hợp chất hình thành khi protein hoặc chất béo kết hợp với đường, cũng có tác động đến sức khỏe tim mạch và đường huyết. Các chất này liên quan đến quá trình viêm nhiễm và căng thẳng oxi, có thể gây hại cho tim mạch.

Kháng insulin, tình trạng cơ thể không đáp ứng đúng với insulin, cũng có liên quan đến huyết áp cao. Khi cơ thể không sử dụng glucose chính xác, động lực sử dụng glucose giảm, dẫn đến quá mức sản xuất insulin và tăng khả năng mắc bệnh tim mạch và tiểu đường.

Việc tiêu thụ quá nhiều đường có thể làm tăng nhạy cảm với muối, làm tăng tác động tiêu cực của natri lên huyết áp.

3. Kiểm soát lượng đường trong chế độ ăn

Từ những thông tin trên, chúng ta có thể thấy rằng việc ăn ngọt có tác động đến huyết áp. Vậy làm sao để kiểm soát lượng đường trong chế độ ăn để duy trì sức khỏe tim mạch?

Một cách đơn giản nhưng hiệu quả là xây dựng một chế độ ăn lành mạnh và cân đối. Bạn cần hạn chế tiêu thụ đồ ngọt và các đồ uống chứa đường, đồ ngọt như bánh kẹo và mứt, và rượu. Bạn cũng nên tránh thực phẩm giàu chất béo bão hòa như thịt mỡ.

Một chế độ ăn được khuyến nghị để kiểm soát huyết áp là chế độ DASH. Đây là chế độ ăn có mục tiêu cung cấp 4.700 miligam (mg) kali hàng ngày trong khi giảm lượng natri. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn DASH này giúp giảm huyết áp.

Chế độ DASH bao gồm việc bổ sung các loại trái cây như táo, chuối và dâu, các loại rau củ như bông cải, đậu xanh và cà rốt, các loại hạt như hạt hạnh nhân và óc chó, đậu đỏ và hạt hướng dương, ngũ cốc nguyên hạt như yến mạch và gạo lứt, sữa ít chất béo như sữa không chất béo và phô mai giảm chất béo, và protein nạc như thịt gà không da hoặc cá.

Ngoài ra, việc bổ sung L-glutamine vào chế độ ăn cũng có thể mang lại lợi ích. Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng L-glutamine giống như chương trình giảm cân đối với vi khuẩn ruột, đặc biệt đối với những người béo phì.

Để kết luận, việc kiểm soát lượng đường trong chế độ ăn có vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tim mạch và huyết áp. Chế độ ăn DASH và việc hạn chế tiêu thụ đường là những biện pháp quan trọng để kiểm soát huyết áp. Hãy lưu ý rằng đường trong thực phẩm chế biến là nguyên nhân chính gây huyết áp cao, không phải đường tự nhiên có trong trái cây.

4. Tổng kết

Trên đây là những thông tin về tác động của đường đến huyết áp và những chế độ ăn giúp kiểm soát huyết áp. Việc duy trì một chế độ dinh dưỡng lành mạnh là rất quan trọng đối với mọi người, không chỉ những người có tăng huyết áp. Đừng quên kiểm soát lượng đường trong chế độ ăn và lựa chọn những loại thực phẩm cung cấp chất dinh dưỡng cho cơ thể mà không chứa đường “nhân tạo”.

Nếu bạn thấy khó khăn trong việc thay đổi chế độ ăn, hãy thử bắt đầu với những ly nước ép trái cây, sinh tố ít ngọt nhằm bổ sung nhiều chất dinh dưỡng cho cơ thể mà không tăng lượng đường. Chế độ ăn DASH cũng là một lựa chọn tốt để giúp kiểm soát huyết áp.

Chăm sóc sức khỏe tim mạch và huyết áp là quan trọng, hãy quan tâm và áp dụng những chế độ ăn lành mạnh để giữ gìn sức khỏe của bạn.

5. Các câu hỏi liên quan:

1. Ăn quá nhiều đường có làm tăng huyết áp không?

Có. Tiêu thụ quá nhiều đường, đặc biệt là đường tinh luyện và đường trong đồ uống có đường, có thể làm tăng huyết áp do gây béo phì, kháng insulin và kích thích hệ thần kinh giao cảm, dẫn đến co mạch và tăng huyết áp.

2. Loại đường nào có ảnh hưởng nhiều nhất đến huyết áp?

Đường fructose (có trong nước ngọt, đồ uống có ga) được cho là có tác động mạnh nhất đến huyết áp, vì nó làm tăng sản xuất axit uric, gây co mạch và tăng huyết áp.

3. Đường tự nhiên từ trái cây có làm tăng huyết áp không?

Không đáng kể. Đường từ trái cây đi kèm với chất xơ, vitamin và khoáng chất, giúp kiểm soát đường huyết tốt hơn và ít gây tác động tiêu cực đến huyết áp so với đường tinh luyện.

4. Cắt giảm đường có giúp giảm huyết áp không?

Có. Nghiên cứu cho thấy việc giảm lượng đường tiêu thụ, đặc biệt là từ đồ uống có đường, có thể giúp giảm huyết áp và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

5. Có nên thay thế đường bằng chất tạo ngọt nhân tạo để kiểm soát huyết áp không?

Không hẳn. Một số chất tạo ngọt nhân tạo có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe trao đổi chất và huyết áp. Tốt nhất là giảm lượng đường tổng thể thay vì thay thế bằng các chất tạo ngọt nhân tạo.

Nguồn: Tổng hợp