Bệnh mạch vành mạn tính là gì?
Bệnh mạch vành là dạng bệnh tim mạch phổ biến nhất ở người lớn, là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Bệnh có 2 thể là hội chứng động mạch vành cấp và bệnh động mạch vành mạn. Cùng tìm hiểu thông tin về hội chứng bệnh mạch vành mạn tính.
Khái niệm hội chứng bệnh mạch vành mạn tính
Bệnh tim mạch vành là tên gọi cho một số bệnh tim do mạch máu vành tim bị nghẽn bởi các mảng xơ vữa, dẫn đến tình trạng cơ tim bị thiếu dưỡng khí. Lưu lượng máu và oxy đến tim giảm gây ra các cơn đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim và tổn thương vĩnh viễn ở tim.
Hội chứng động mạch vành mạn (Chronic coronary syndrome) là thuật ngữ mới được đưa ra tại Hội Nghị Tim Mạch Châu Âu (ESC) 2019, thay cho tên gọi trước đây là đau thắt ngực ổn định, bệnh động mạch vành ổn định, bệnh cơ tim thiếu máu cục bộ mạn tính hoặc suy vành.
Hội chứng động mạch vành mạn là bệnh lý liên quan đến sự ổn định tương đối của mảng xơ vữa động mạch vành, khi không có sự nứt vỡ đột ngột hoặc sau giai đoạn cấp hoặc sau khi đã được can thiệp/phẫu thuật. Khi mảng xơ vữa tiến triển dần gây hẹp lòng động mạch vành một cách đáng kể (thường là hẹp trên 70% đường kính lòng mạch) thì có thể gây ra triệu chứng, điển hình nhất là đau thắt ngực/khó thở khi bệnh nhân gắng sức và đỡ khi nghỉ.
Nguyên nhân gây bệnh mạch vành mạn tính
- Xơ vữa động mạch: Phần lớn các trường hợp của bệnh mạch vành mạn tính được gây ra bởi quá trình xơ vữa động mạch. Xơ vữa động mạch xảy ra khi dầu mỡ và các chất xơ tích tụ trên thành nội của các động mạch vành. Điều này dẫn đến hẹp hoặc tắc nghẽn dòng máu trong động mạch, giảm sự cung cấp máu đến cơ tim.
- Mạch máu nhỏ bị tổn thương: Một số bệnh nhân có triệu chứng bệnh mạch vành mạn tính mà không có sự xơ vữa đáng kể. Thay vào đó, bệnh này có thể xuất phát từ việc tổn thương các mạch máu nhỏ, gây ra hiện tượng giảm khả năng cung cấp đủ máu cho cơ tim. Tổn thương này có thể xuất phát từ việc tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu, và các yếu tố nguy cơ khác.
Cả hai nguyên nhân này đều dẫn đến thiếu máu cục bộ cho cơ tim, gây ra triệu chứng như đau thắt ngực và có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như đột tử cơ tim.
Chẩn đoán bệnh mạch vành mạn tính
Chẩn đoán bệnh mạch vành mạn tính đòi hỏi sự kết hợp của nhiều phương pháp khác nhau, bao gồm:
- Lịch sử bệnh và khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng, tiền sử bệnh lý, và các yếu tố nguy cơ của bệnh nhân.
- Điện tâm đồ (ECG): Phương pháp này giúp phát hiện những bất thường trong hoạt động điện của tim.
- Siêu âm tim: Đánh giá cấu trúc và chức năng của tim.
- Xét nghiệm máu: Đo mức cholesterol, đường huyết, và các chất chỉ thị viêm.
- Chụp động mạch vành (angiography): Sử dụng chất cản quang để chụp hình động mạch vành, giúp xác định vị trí và mức độ tắc nghẽn.
- Nghiệm pháp gắng sức: Theo dõi phản ứng của tim khi vận động.
Bệnh mạch vành mạn tính là một tình trạng bệnh lý nghiêm trọng, nhưng có thể kiểm soát và điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm. Việc tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục đều đặn, không hút thuốc lá, và kiểm soát các yếu tố nguy cơ như cholesterol cao, tăng huyết áp, và đái tháo đường là những biện pháp quan trọng để ngăn ngừa và điều trị bệnh.
Hãy luôn chú ý đến sức khỏe tim mạch của mình bằng cách thường xuyên kiểm tra sức khỏe, nắm vững các yếu tố nguy cơ và thực hiện các biện pháp phòng ngừa cần thiết. Một lối sống lành mạnh không chỉ giúp bạn phòng tránh bệnh mạch vành mà còn cải thiện chất lượng cuộc sống, mang lại sức khỏe và hạnh phúc bền vững.
