Khô âm đạo là gì? Những điều cần biết về khô âm đạo

Triệu chứng khô âm đạo

Các triệu chứng phổ biến nhất của khô âm đạo là:

• Ngứa ngáy và viêm nhiễm âm đạo: âm đạo khô sẽ khiến khuẩn vi trùng lành tính thường trú không sống được, từ đó các vi khuẩn gây bệnh dễ dàng xâm nhập vào vùng kín, gây ra cảm giác ngứa ngáy khó chịu, gây ra các tình trạng viêm nhiễm với biểu hiện là âm đạo tiết dịch xanh, dịch vàng, có thể có mùi hôi.
• Ngoài ra, do sử dụng dung dịch vệ sinh phụ nữ không phù hợp hoặc thói quen vệ sinh không đúng cách, rửa quá nhiều lần trong ngày, thụt rửa sâu trong âm đạo tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn gây hại xâm nhập và phát triển, dẫn đến viêm nhiễm thường xuyên và tái đi tái lại.
• Nóng rát âm đạo và đau khi quan hệ tình dục: khi âm đạo bị khô sẽ mất đi độ ẩm thông thường dẫn đến tình trạng khô, nóng và đau rát trong âm đạo. Khi quan hệ tình dục, thời gian dạo đầu kích thích trước quan hệ không đủ lâu để đủ lượng dịch âm đạo được tiết ra, khiến cho âm đạo không được bôi trơn đủ có thể gây tổn thương mô trong âm đạo dẫn đến chảy máu, làm đau.

Nguyên nhân khô âm đạo

Nồng độ estrogen giảm là nguyên nhân chính làm cho âm đạo khô. Phụ nữ bắt đầu sản xuất ít estrogen hơn khi tuổi càng cao. Điều này dẫn đến việc kết thúc kinh nguyệt trong thời gian tiền mãn kinh. Tuy nhiên, mãn kinh không phải là tình trạng duy nhất làm giảm sản xuất estrogen. Các nguyên nhân khác bao gồm:

• Có thai hoặc cho con bú: Nồng độ estrogen giảm xuống làm giảm dịch nhờn âm đạo
• Hút thuốc lá: Ảnh hưởng đến lưu lượng máu đến các mô của cơ thể, bao gồm cả âm đạo
• Căng thẳng quá mức: Khó đạt được hưng phấn và hạn chế tiết dịch âm đạo. Căng thẳng cũng có thể gây ra các quá trình viêm khác nhau trong cơ thể. Điều này có thể ảnh hưởng đến lưu lượng máu hoặc hệ thống thần kinh dẫn truyền.
• Uống rượu: Rượu làm mất nước trong cơ thể và điều này ảnh hưởng đến âm đạo. Rượu cũng là một chất gây suy nhược hệ thần kinh trung ương. Điều này có nghĩa là các dây thần kinh không còn nhạy cảm so với người không uống rượu. Kết quả là sự kết nối giữa tâm trí và cơ thể có thể không hiệu quả trong việc kích thích bôi trơn âm đạo như bình thường.
• Dị ứng: Các sản phẩm có mùi thơm có thể gây kích ứng và gây khô âm đạo. Ví dụ như chất tẩy rửa có mùi thơm hoặc chất làm mềm vải được sử dụng để giặt đồ lót, kem dưỡng da hoặc các sản phẩm có mùi thơm, giấy vệ sinh thơm, xà phòng. Nếu bắt đầu bị khô âm đạo sau khi sử dụng sản phẩm mới, hãy ngừng sử dụng ngay.
• Dung dịch vệ sinh: Nước hoa và các thành phần khác trong dung dịch thụt rửa có thể làm khô các mô âm đạo. Do đó tránh thụt rửa vì không cần thiết và hầu như luôn gây hại nhiều hơn lợi.
• Thuốc: Có một số loại thuốc có thể gây khô âm đạo như các loại thuốc chống dị ứng, thuốc chống viêm, thuốc chống trầm cảm và thuốc chống co giật, thuốc tránh thai, thuốc hen suyễn.
• Rối loạn hệ thống miễn dịch: Chẳng hạn như hội chứng Sjögren
• Một số phương pháp điều trị ung thư: Chẳng hạn như chiếu tia xạ vào khung chậu, liệu pháp hormone hoặc hóa trị liệu
• Phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng

Đối tượng nguy cơ khô âm đạo

Ngoài phụ nữ sau sinh, phụ nữ đang trong độ tuổi tiền mãn kinh và mãn kinh thì một số trường hợp khác cũng có thể phải đối mặt với tình trạng khô âm đạo, có thể kể đến như: 

• Phụ nữ có thói quen hút thuốc lá. 
• Phụ nữ thường xuyên gặp căng thẳng, áp lực trong công việc và trong cuộc sống. 
• Những trường hợp phụ nữ bị trầm cảm. 
• Bệnh nhân mắc chứng rối loạn hệ thống miễn dịch. 
• Phụ nữ thường xuyên tập thể dục với các bài tập cường độ nặng. 
• Phụ nữ đang điều trị các loại bệnh như ung thư vùng chậu bằng phương pháp xạ trị, hóa trị.
• Các trường hợp phụ nữ đang điều trị nội tiết. 
• Trường hợp bệnh nhân mắc ung thư buồng trứng và phải phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng. 
• Bên cạnh đó, những trường hợp dùng thuốc không đúng cách, thường xuyên thụt rửa âm đạo, lạm dụng dung dịch vệ sinh âm đạo thì sẽ khiến âm đạo dễ bị khô. 

Chẩn đoán khô âm đạo

Để tìm ra nguyên nhân gây khô âm đạo, khi thăm khám ban đầu, bác sĩ thăm hỏi các triệu chứng và hỏi tiền sử bệnh lý, các loại thuốc hoặc phương pháp điều trị mà chị em đang áp dụng.

Bác sĩ cũng có thể đề nghị chị em tham gia một số kiểm tra nhằm tăng kết quả chẩn đoán là: 

• Khám vùng chậu đánh giá tình trạng khô âm đạo qua quan sát mô bên trong âm đạo có mỏng, khô và đỏ hay không.
• Xét nghiệm máu xác định nồng độ hormone hoặc những tình trạng sức khỏe khác gây khô âm đạo.
• Xét nghiệm mẫu dịch tiết âm đạo loại trừ các nguyên nhân khác, cũng như kiểm tra các dấu hiệu nhiễm trùng.

Phòng ngừa bệnh khô âm đạo

Trên thực tế, phụ nữ có thể ngăn ngừa và kiểm soát tốt độ ẩm của âm đạo bằng việc: 

• Uống nhiều nước.
• Vệ sinh vùng kín sạch sẽ thường xuyên, đúng cách.
• Hạn chế không sử dụng chất bôi trơn hoặc kem dưỡng ẩm âm đạo mà không có chỉ định của bác sĩ để tránh tác dụng phụ.
• Quan hệ tình dục màn dạo đầu chất lượng cao giúp tăng tiết dịch âm đạo, quan hệ tình dục mượt mà và thú vị hơn.
• Không sử dụng bao cao su có chứa Nonoxynol-9 hoặc N-9, vì đây là những hóa chất có thể gây khô âm đạo. 
• Hãy đi khám bác sĩ ngay nếu bạn gặp các triệu chứng khi xuất hiện. Những thông tin về chứng khô âm đạo mang tính chất hướng dẫn điều trị kịp thời và hiệu quả.

Điều trị như thế nào?

Khi chị em phụ nữ cảm thấy khô âm đạ, tùy vào nguyên nhân bác sĩ sẽ điều trị lựa chọn điều trị bằng các phương pháp sau:

• Sử dụng chất bôi trơn nếu bạn bị kích thích khi quan hệ tình dục. Bôi chất bôi trơn vào âm đạo hoặc bộ phận sinh dục nam.
• Sử dụng liệu pháp hormon thay thế để tăng nồng độ estrogen trong cơ thể. Thích hợp sử dụng cho những phụ nữ đã đến thời kỳ bước vào giai đoạn mãn kinh.
• Thoa kem và thuốc đặt âm đạo có chứa estrogen được coi là hiệu quả. Tuy nhiên, không sử dụng thuốc khi chưa có sự giám sát từ bác sĩ chuyên khoa.

Bài viết trên đã cho bạn những thông tin bổ ích về khô âm đạo. Hi vọng, sẽ có ích cho việc chăm sóc sức khỏe gia đình bạn.