Viêm tai ngoài là gì? Dấu hiệu, nguyên nhân, chẩn đoán và điều trị

Triệu chứng

Các biểu hiện thường thấy của viêm tai ngoài là:

• Đỏ da vùng ống tai, ngứa trong tai
• Đau tai nhiều khi đụng vào vùng vành tai, đau có thể lan lên cổ, mặt hoặc vùng đầu
• Tai chảy dịch hoặc cảm giác có nước trong tai
• Phù nề quanh tai, sưng nề vùng ống tai ngoài
• Sức nghe giảm sút, cảm giác nặng, đầy tai
• Biểu hiện toàn thân có thể gặp là sốt

Nguyên nhân

Có nhiều nguyên nhân khiến ống tai ngoài bị viêm nhiễm, chủ yếu là do vị trí của ống tai dễ tiếp xúc với bên ngoài nên dễ dàng bị vi khuẩn tấn công. Những nguyên nhân tác động có thể kể đến như:

• Bơi lội, tắm rửa tại những khu vực có nguồn nước không đảm bảo an toàn, sạch sẽ, tích tụ nhiều vi khuẩn có thể tấn công đến ống tai, đặc biệt là khi bên trong ống tai bị xước, gây viêm nhiễm.
• Do bề mặt tiếp xúc với bên ngoài, ống tai cũng có thể bị dính các loại hóa chất có trong keo xịt tóc khi làm tóc, hóa chất bắn vào tai, kết hợp những chất lỏng có trong tai khác gây nên nguyên nhân gây bệnh.
• Sử dụng tai nghe không được vệ sinh sạch sẽ, đồng nghĩa với việc đưa vi khuẩn vào thẳng chính tai của mình.
• Vệ sinh tai, ống tai bên trong không đúng cách khiến tai bị nhiễm khuẩn.
• Đưa các vật thể lạ vào bên trong tai như: tăm bông, dụng cụ lấy ráy tai làm trầy xước và vi khuẩn từ ráy tai theo đó xâm nhập vào gây ra bệnh viêm ống tai ngoài.

Đối tượng nguy cơ

Các đối tượng thuộc các yếu tố sau có nguy cơ dẫn đến bệnh viêm tai ngoài

• Bơi lội: Khi bơi lội, tai tiếp xúc với nước hồ bơi, vệ sinh tai không đúng cách làm tăng nguy cơ nhiễm trùng dẫn đến viêm tai ngoài.
• Các chấn thương nhỏ ở tai: Sử dụng bông ngoáy tai để làm sạch tai hoặc thường xuyên đeo tai nghe, loại nhét vào sâu trong tai có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng tai.
• Tiền sử bị viêm tai: Những người đã bị viêm tai ngoài thường dễ bị nhiễm trùng tai ngoài hơn.
• Lấy ráy tai không đảm bảo an toàn: Sử dụng chung dụng cụ lấy ráy tai không được tiệt trùng kỹ cũng làm tăng nguy cơ nhiễm trùng tai.
• Mắc các bệnh về da như chàm hoặc bệnh vẩy nến: Da bị tổn thương có nhiều khả năng bị viêm.

Chẩn đoán

Viêm tai ngoài được chẩn đoán dựa trên hỏi bệnh sử và thăm khám, nội soi tai để đánh giá ống tai phía trong, màng nhĩ và tai giữa.

Các biểu hiện đặc trưng trong viêm tai ngoài cấp tính là đau tai, tăng khi kéo vành tai, cùng với sưng nề ống tai, có thể bít lấp hoàn toàn ống tai.

Ngoài ra, da của ống tai có thể đỏ hoặc nhợt nhạt do phù nề. Chảy dịch tai cũng thường gặp, có thể lấy mẫu dịch tai để nuôi cấy và làm kháng sinh đồ.

Sưng tấy vùng da quanh tai, sốt có thể gặp khi bệnh ở mức độ nặng.

Một số trường hợp nặng, khó đánh giá cần phải chụp CT scan để chẩn đoán chính xác mức độ của bệnh.

Phòng ngừa bệnh

Các biện pháp phòng ngừa viêm ống tai ngoài bao gồm:

• Đối với người thường xuyên bơi lội: Cần chọn bể bơi có chất lượng nước sạch, làm sạch ống tai sau khi bơi bằng khăn sạch, nút tai khi bơi hoặc nghiêng đầu để nước chảy ra sau khi bơi.
• Có thể làm khô ống tai bằng máy sấy ở cách tai khoảng 30cm và luồng hơi thổi từ sau ra trước.
• Không nên lạm dụng bông tai vì có thể khiến chất bẩn từ phía ngoài vào bên trong ống tai tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển gây viêm tai.

Điều trị như thế nào?

Các phương pháp điều trị viêm tai ngoài đa dạng, áp dụng tùy theo tình hình bệnh lý của người bệnh với các nguyên tắc:

• Nạo viêm: Các tổ chức bệnh và vùng viêm nhiễm cần được lấy đi triệt để. Tùy theo từng đơn vị và cơ sở điều trị mà có những cách khác nhau như: ống hút, que tăm bông, ánh sáng,…. Chú ý thực hiện dưới ánh sáng phù hợp và chống chỉ định việc bơm nước vào tai.
• Sử dụng thuốc phù hợp:
  •  Thuốc nhỏ tai chứa kháng sinh.
  •  Thuốc kháng sinh dạng uống.
  • Thuốc kháng viêm có corticoid dạng uống
  • Thuốc giảm đau

Việc uống thuốc sẽ theo chỉ định phù hợp của bác sĩ. Điều này tùy thuộc hoàn toàn vào mức độ bệnh lý của người bệnh. Tình trạng viêm tai ngoài do nấm, các bác sĩ cần sử dụng thuốc chống nấm tại chỗ.

•  Trích rạch và dẫn lưu mủ nếu bệnh nhân có tình trạng nhọt trong ống tai.
•  Điều trị các biến chứng mà viêm tai ngoài gây ra: Trong trường hợp viêm tai ngoài gây biến chứng khác, bác sĩ sẽ chỉ định điều trị kết hợp. Các tình trạng cần được cân nhắc như: thủng màng nhĩ, viêm xương chũm, liệt dây thần kinh mặt, hạch sau tai,…

Bên cạnh đó, cần kết hợp với các hoạt động vệ sinh, chăm sóc tai đúng cách: để tai khô ráo, vệ sinh sạch sẽ, hạn chế những ảnh hưởng vật lý và âm thanh lớn đến tai, chế độ ăn uống phù hợp,…

Kết luận

Viêm tai ngoài là một bệnh lý phổ biến nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả nếu chúng ta hiểu rõ nguyên nhân và triệu chứng của bệnh. Việc duy trì vệ sinh tai đúng cách và tránh các yếu tố nguy cơ là cách tốt nhất để phòng ngừa viêm tai ngoài. Nếu gặp phải các triệu chứng như đau, ngứa, hoặc chảy dịch tai, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.