Bị chảy máu mũi thường xuyên là bệnh gì? Nguyên nhân và cách điều trị
Chảy máu mũi là một triệu chứng phổ biến, nhưng khi tình trạng này xảy ra thường xuyên mà không phải do tác động vật lý từ bên ngoài, nó có thể chỉ ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn. Vậy nên, để hiểu rõ hơn về nguyên nhân chính gây ra hiện tượng chảy máu mũi thường xuyên, cũng như những phương pháp điều trị hiệu quả, hãy cùng Pharmacity khám phá trong bài viết sau.
Chảy máu mũi là gì? Phân loại chảy máu mũi thường gặp
Chảy máu mũi, hay còn gọi là chảy máu cam, là tình trạng máu chảy từ một hoặc cả hai bên hốc mũi. Dù thường xuất phát từ một bên mũi, lượng máu có thể nhiều và nhanh chóng lan sang bên còn lại, hoặc chảy ra sau vào họng. Đây là hiện tượng có thể xảy ra ở bất kỳ ai và thường không nghiêm trọng, nhưng khi chảy máu mũi xảy ra thường xuyên hoặc kéo dài, nó có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn.
Phân loại chảy máu mũi
- Theo nguyên nhân: Có thể là chảy máu mũi nguyên phát (không rõ nguyên nhân cụ thể, chiếm đa số) hoặc thứ phát (do nguyên nhân có thể xác định được).
- Theo tính chất: Có thể là chảy máu mũi cấp tính (xảy ra đột ngột) hoặc tái diễn (xảy ra nhiều lần).
- Theo nguồn gốc: Có thể do nguyên nhân tại chỗ (ở mũi) hoặc hệ thống (liên quan đến các vấn đề sức khỏe toàn thân).
Vị trí chảy máu mũi
- Chảy máu mũi trước: Máu chảy ra từ lỗ mũi phía trước, thường bắt nguồn từ khu vực trước dưới của vách ngăn mũi, nơi có nhiều mạch máu nhỏ và nông, gọi là vùng Little. Loại chảy máu này thường ít và dễ tự cầm.
- Chảy máu mũi sau: Máu chảy xuống họng, khiến bệnh nhân khạc ra máu. Loại này thường xuất phát từ các nhánh của động mạch bướm khẩu cái và có thể gây ra tình trạng chảy máu nặng hơn.
Dấu hiệu nhận biết chảy máu cam
Tình trạng chảy máu cam có thể biểu hiện qua một số dấu hiệu rõ ràng như:
- Máu có thể chảy từ một hoặc cả hai bên mũi. Lượng máu chảy có thể ít hoặc nhiều.
- Trong trường hợp chảy máu mũi sau, máu có thể chảy ngược vào họng, gây cảm giác buồn nôn hoặc ho.
- Nếu chảy máu nhiều, có thể xuất hiện các dấu hiệu mất máu như chóng mặt, mệt mỏi, da xanh xao.
- Chảy máu mũi thường xảy ra bất ngờ, đặc biệt là sau khi hắt hơi, xì mũi mạnh, hoặc trong điều kiện thời tiết khô hanh.
Nguyên nhân chảy máu mũi do đâu?
Chảy máu mũi có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, điển hình nhất là:
- Khô không khí: Không khí khô có thể làm khô và nứt nẻ niêm mạc mũi, dẫn đến chảy máu.
- Dị ứng: Các phản ứng dị ứng với bụi, phấn hoa, hoặc các chất gây kích thích khác có thể làm viêm niêm mạc mũi và gây chảy máu.
- Tăng huyết áp: Huyết áp cao có thể làm tăng áp lực trong các mạch máu nhỏ trong mũi, dẫn đến việc chúng dễ bị vỡ.
- Chấn thương mũi: Va chạm hoặc chấn thương nhẹ vào mũi có thể gây tổn thương các mạch máu và dẫn đến chảy máu.
- Nhiễm trùng: Các bệnh nhiễm trùng mũi như viêm xoang hoặc viêm mũi, có thể làm niêm mạc mũi bị viêm và dễ chảy máu.
- Sử dụng thuốc xịt mũi quá mức: Việc sử dụng thuốc xịt mũi, đặc biệt là các loại thuốc chứa corticosteroid, có thể làm mỏng niêm mạc mũi và gây chảy máu.
- Rối loạn đông máu: Các bệnh lý như hemophilia hoặc các rối loạn đông máu khác có thể dẫn đến chảy máu mũi thường xuyên và khó kiểm soát.
- Polyp mũi hoặc u trong mũi: Các khối u hoặc polyp trong mũi có thể làm tăng nguy cơ chảy máu.
- Căng thẳng hoặc cảm lạnh: Sự thay đổi nhiệt độ hoặc cảm lạnh có thể làm niêm mạc mũi bị kích thích, dẫn đến chảy máu.
- Sử dụng chất kích thích: Hút thuốc hoặc tiếp xúc với các chất hóa học độc hại có thể gây tổn thương niêm mạc mũi và dẫn đến chảy máu.
Chảy máu mũi thường xuyên là bệnh gì? Có nguy hiểm không?
Chảy máu mũi không phải là một bệnh mà là dấu hiệu của một số tình trạng bệnh lý khác. Thường gặp nhất, hiện tượng này có thể liên quan đến các bệnh lý về mũi xoang, nóng trong người, thời tiết nắng nóng, hoặc các vấn đề về đông máu. Tuy nhiên, chảy máu mũi cũng có thể là triệu chứng của các loại ung thư nghiêm trọng như ung thư mũi xoang, ung thư máu, hoặc ung thư phổi.
Vậy nên, nếu chảy máu mũi xuất phát từ các nguyên nhân không nghiêm trọng, như những nguyên nhân đã nêu, thì thường không gây nguy hiểm và có thể được điều trị hiệu quả. Ngược lại, nếu triệu chứng này do ung thư, đặc biệt là ở giai đoạn muộn thì tình trạng này có thể rất nguy hiểm và cần sự can thiệp y tế ngay lập tức.
Một số cách điều trị chảy máu mũi thường xuyên
Điều trị chảy máu mũi thường xuyên phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản gây ra tình trạng này. Dưới đây là một số phương pháp xử lý mà mọi người có thể tham khảo:
- Bóp cánh mũi: Dùng tay bóp nhẹ cánh mũi trong khoảng 10-15 phút để cầm máu.
- Ngồi thẳng lưng và cúi đầu về phía trước: Cách này sẽ giúp máu không chảy ngược vào họng.
- Sử dụng bông gòn hoặc gạc y tế: Đặt nhẹ nhàng vào mũi để cầm máu.
- Điều chỉnh độ ẩm không khí: Sử dụng máy tạo ẩm để giữ cho không khí không quá khô.
- Tránh các tác nhân kích thích: Hạn chế tiếp xúc với các chất gây dị ứng hoặc kích thích mũi.
- Điều trị bệnh lý cơ bản: Nếu chảy máu mũi do bệnh lý như tăng huyết áp, rối loạn đông máu, cần điều trị triệt để nguyên nhân gốc rễ.
- Thăm khám bác sĩ: Nếu chảy máu mũi kéo dài hoặc tái diễn nhiều lần, cần đi khám để tìm ra nguyên nhân chính xác và có biện pháp điều trị phù hợp.
Cách phòng ngừa chảy máu cam
Để phòng ngừa chảy máu cam, bạn có thể áp dụng một số biện pháp đơn giản và hiệu quả nhằm giảm thiểu nguy cơ và giữ cho niêm mạc mũi khỏe mạnh sau đây:
- Sử dụng nước muối sinh lý hoặc thuốc xịt mũi để giữ ẩm cho niêm mạc mũi.
- Không ngoáy mũi hoặc xì mũi quá mạnh để tránh làm tổn thương vùng mũi.
- Sử dụng máy tạo ẩm trong nhà, đặc biệt là vào mùa đông khi không khí khô.
- Đảm bảo chế độ ăn uống đủ chất, đặc biệt là vitamin C và K, để giúp mạch máu khỏe mạnh.
- Nếu có dấu hiệu viêm nhiễm hoặc dị ứng, cần điều trị sớm để tránh biến chứng chảy máu.
- Nếu bạn có huyết áp cao, cần theo dõi và điều trị để tránh tình trạng chảy máu mũi.
- Hút thuốc làm tổn thương niêm mạc mũi và làm khô mũi, vì vậy ngừng hút thuốc là một cách hiệu quả để phòng ngừa chảy máu cam.
- Tránh tiếp xúc với các hóa chất độc hại hoặc khí bụi có thể gây kích ứng cho mũi.
- Khi tham gia các hoạt động thể thao có nguy cơ chấn thương mũi, như bóng đá hoặc võ thuật, hãy sử dụng thiết bị bảo vệ để tránh chấn thương.
Tóm lại, chảy máu cam có thể là triệu chứng của nhiều tình trạng sức khỏe khác nhau, từ nguyên nhân đơn giản như khô không khí đến các vấn đề nghiêm trọng hơn như rối loạn đông máu hoặc ung thư. Dù thường không nguy hiểm, việc nhận diện đúng nguyên nhân và thực hiện các biện pháp phòng ngừa hoặc điều trị thích hợp là rất quan trọng. Nếu tình trạng này xảy ra thường xuyên hoặc kéo dài, mọi người hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Cũng như thực hiện việc chăm sóc mũi đúng cách và duy trì sức khỏe toàn diện sẽ giúp bạn ngăn ngừa hiệu quả hiện tượng chảy máu cam.