Cephalexin thế hệ kháng sinh đầu của Cephalosporin
Cephalexin là thuốc gì?
Cephalexin là một kháng sinh bán tổng hợp thuộc họ Beta-lactam, nhóm cephalosporin thế hệ 1. Tác dụng diệt khuẩn của thuốc này là do ức chế tổng hợp thành tế bào vi khuẩn. Thuốc gắn vào một hoặc nhiều protein gắn Penicilin (Penicillin-binding protein, PBP) lần lượt ức chế tổng hợp peptidoglycan trong thành tế bào vi khuẩn, vì vậy ức chế sinh tổng hợp thành tế bào. Cephalexin là kháng sinh dùng đường uống. Kháng sinh Cephalexin có phổ tác dụng ở mức trung bình, trên những vi khuẩn Gram dương như liên cầu, tụ cầu, phế cầu( trừ liên cầu kháng methicillin), nhưng hạn chế trên các khuẩn Gram âm như: E.coli, Shigella,…
Thuốc cephalexin được kê với các chỉ định nào?
– Cephalexin được chỉ định trong các trường hợp như:
+ Các bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp: Viêm phế quản cấp tính, giãn phế quản có bội nhiễm
+ Nhiễm khuẩn Tai, mũi, họng như: Viêm họng, viêm tai giữa, viêm xoang, viêm Amidan.
+ Nhiễm khuẩn đường sinh dục- tiết niệu, bao gồm cả viêm tuyến tiền liệt cấp.
+ Dự phòng nhiễm khuẩn đường tiết niệu tái phát
+ Nhiễm khuẩn trên da và mô mềm
+ Nhiễm khuẩn xương khớp
+ Nhiễm khuẩn răng
Cephalexin được chống chỉ định với những trường hợp nào?
Những trường hợp không sử dụng Cephalexin bao gồm:
– Người dị ứng với thành phần của thuốc hoặc bất cứ thành phần nào có trong thuốc.
– Người có tiền sử dị ứng với thuốc khác trong nhóm Cephalosporin
Các dạng bào chế và hàm lượng của Cephalexin có mặt trên thị trường hiện nay là gì? Cách dùng và liều dùng như thế nào?
- Các dạng bào chế và hàm lượng:
Các dạng bào chế trên thị trường của Cephalexin đều dưới thuốc uống bao gồm:
– Cephalexin 125mg/5ml, 250/5ml: dạng bột/cốm pha hỗn dịch uống
– Cephalexin 250mg, 500mg, 750mg: Viên nang
– Cephalexin 250mg, 500mg, 1000mg: Viên nén, viên bao phim
- Cách dùng và liều dùng
+ Cách dùng
Cách dùng đối với dạng dịch uống
– Lắc chai nhẹ nhàng để hỗn hợp thuốc hòa vào nhau và phân tán đều tránh thuốc bị ứ đọng ở phía đáy chai. Đo liều lượng bằng dụng cụ y tế như (xi lanh, cốc chia liều,…) để đảm bảo bạn sử dụng đúng và đủ liều. uống ngay sau khi đổ thuốc.
Cách dùng đối với dạng viên uống
– Uống thuốc với một ly nước đầy, nên nuốt trọn viên uống. Không bẻ hay nghiền thuốc khi không có chỉ định của Bác sĩ. Việc sử dụng thuốc phải tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ. Tuyệt đối không sử dụng thuốc sai cách hoặc bỏ thuốc giữa chừng.
+ Liều dùng
– Người lớn và trẻ em trên 12 tuổi: Liều dùng từ 1-4g/ngày, chia làm nhiều lần uống. Hầu hết các nhiễm khuẩn sẽ đáp ứng với liều 500mg mỗi 8 giờ. Đối với nhiễm khuẩn da và mô mềm, viêm họng do liên cầu và nhiễm khuẩn đường tiểu nhẹ không biến chứng, liều dùng thường 250mg mỗi 6 giờ hoặc 500mg mỗi 12 giờ.
Người cao tuổi và bệnh nhân suy giảm chức năng thận: Cần điều chỉnh liều Cephalexin cho người suy chức năng thận vì liều an toàn có thể thấp hơn liều thông thường. Việc điều chỉnh liều được thực hiện bởi Bác sỹ điều trị
Liều dùng giống như người lớn và cần giảm liều nếu chức năng thận suy yếu rõ rệt.
– Trẻ em trên 1 tuổi:
+ Viêm tai giữa: 75-100mg/kg chia đều mỗi 6 giờ.
+ Nhiễm trùng nặng: 50-100mg/kg có thể dùng với liều chia đều 2 lần/ngày
+ Với cách các trường hợp nhiễm trùng khác: 25-50mg/kg chia đều 2 lần/ngày.
Lưu ý: Thời gian điều trị dao động từ 7 đến 14 ngày tùy thuộc vào loại nhiễm trùng và mức độ nghiêm trọng.
Cần điều chỉnh liều ở những bệnh nhân bị bệnh thận nặng và giai đoạn cuối (ESRD) được định nghĩa là độ thanh thải creatinin dưới 30 ml/phút. Thời gian điều trị dao động từ 7 đến 14 ngày tùy thuộc vào loại nhiễm trùng và mức độ nghiêm trọng.
Cần điều chỉnh liều ở những bệnh nhân bị bệnh thận nặng và giai đoạn cuối (ESRD) được định nghĩa là độ thanh thải creatinin dưới 30 ml/phút.
Tác dụng phụ có thể gặp khi sử dụng Cephalexin là gì? Chúng ta có thể xử lý như thế nào khi gặp các phản ứng phụ đó?
– Các phản ứng không mong muốn (ADR) có thể xảy ra khi sử dụng thuốc như:
+ Thường hay gặp: Bị tiêu chảy, buồn nôn,nôn.
+ Tác dụng phụ ít gặp: Bị tăng bạch cầu ưa eosin, mày đay, phát ban. Tăng transaminase gan có hồi phục.
+ Hiếm gặp : Chóng mặt, đau đầu, sốc phản vệ, giảm bạch cầu trung tính, viêm đại tràng có màng giả, hồng ban đa dạng, giảm tiểu cầu, vàng da ứ mật, rối loạn tiêu hóa,…
Lưu ý: Khi sử dụng gặp phản ứng phụ của thuốc thì ngay lập tức ngưng sử dụng thuốc, đến gặp bác sĩ hoặc bệnh viện gần nhất để có thể xử lý kịp thời.
SỬ DỤNG THUỐC CHO PHỤ NỮ CHO CÓ THAI VÀ CHO CON BÚ
Phụ nữ có thai và phụ nữ cho con bú có sử dụng được kháng sinh Cephalexin không?
– Phụ nữ có thai: Mặc dùng các nghiên cứu lâm sàng và cận lâm sàng chưa cho thấy các bằng chứng gây quái thai, vẫn nên thận trọng khi sử dụng cho đối tượng có thai.
– Phụ nữ cho con bú: Kháng sinh Cephalexin được bài tiết qua sữa mẹ. Nồng độ đỉnh đạt được trong sữa khoảng 4mcg/mL sau 4 giờ dùng liều 500mg và không tìm thấy sau 8 giờ dùng thuốc. Cần phải thận trọng khi sử dụng Cephalexin trong thời gian cho con bú.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.
