Chấn thương gan: triệu chứng và phân độ vỡ gan

Chấn thương gan là một vấn đề phổ biến trong các trường hợp chấn thương vùng bụng. Gan có thể bị vỡ do các nguyên nhân như chấn thương, va chạm, xuyên thủng, và nguyên nhân tự phát khác. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp thông tin chi tiết về triệu chứng và phân độ vỡ gan. Tổn thương gan có thể dẫn đến khối máu tụ nhỏ hoặc vết rách lớn sâu vào mô gan. Chấn thương gan có thể gây mất máu nghiêm trọng do có một số mạch máu quan trọng trong khu vực; do đó, phân độ vỡ gan và xử lý kịp thời là rất quan trọng.

Triệu chứng vỡ gan

“Vỡ gan là một tổn thương nguy hiểm đe dọa tính mạng. Tình trạng vỡ gan được đánh giá dựa trên mức độ tổn thương của gan và tình trạng mất máu. Chảy máu do vỡ gan có thể ở mức tối thiểu, nhưng nếu gan bị tổn thương nặng, có thể gây mất máu số lượng lớn, dẫn đến sốc và tử vong.”

Ngoài những triệu chứng trên, người bị vỡ gan thường cảm thấy đau và nhức ở vùng bụng, có thể kéo dài đến vai. Triệu chứng khác của vỡ gan bao gồm buồn nôn, nôn mửa, đặc biệt ở những bệnh nhân mang thai mắc hội chứng HELLP. Trong trường hợp xuất huyết nội nghiêm trọng, người bệnh có thể bị sưng bụng, bụng căng cứng. Ngoài ra, vết bầm tím quanh khu vực gan có thể xuất hiện trong trường hợp chấn thương nặng ở gan.

Yếu tố nguy cơ vỡ gan

“Dưới đây là một số yếu tố làm tăng nguy cơ vỡ gan mà bạn cần biết: “

• Thai kỳ: Vỡ gan hiếm khi xảy ra khi mang thai, tuy nhiên nó có thể là một biến chứng của tiền sản giật. Vỡ gan tự phát có thể xảy ra ở những bệnh nhân bị tan máu, men gan tăng cao và hội chứng tiểu cầu thấp (HELLP).
• U máu gan: U mách máu gan là một loại u gan phổ biến. Chúng thường không gây triệu chứng, nhưng có thể gây vỡ gan, chấn thương hoặc tự phát. Vỡ u máu gan không phổ biến nhưng có thể gây tử vong do tăng khả năng xuất huyết và mất máu nghiêm trọng.
• Áp xe gan: Áp xe gan vỡ tự phát hiếm khi xảy ra nhưng có thể đe dọa tính mạng.
• U nang gan: Vỡ u nang gan không xảy ra thường xuyên, nhưng có thể gây nguy hiểm. Nang sán do bệnh sán chó có thể gây vỡ thường xuyên hơn, với một số tài liệu cho thấy gần một nửa số người nang sán ở gan bị vỡ.

Phân độ vỡ gan

“Khi được chẩn đoán tổn thương gan, bạn sẽ được đánh giá mức độ tổn thương thông qua các phương pháp hình ảnh như chụp X-quang, chụp CT, hoặc xét nghiệm máu. Vỡ gan được chia thành 5 mức độ: “

• Độ I: Khối máu tụ dưới bao gan <10% diện tích bề mặt, vết rách bao xơ nhẹ, độ sâu nhu mô <1cm.
• Độ II: Khối máu tụ dưới bao gan 10-50% diện tích bề mặt, tụ máu đường kính trong nhu mô <10cm, vết rách bao da chiều dài <10cm, độ sâu nhu mô 1-3cm.
• Độ III: Khối máu tụ dưới bao gan >50% diện tích bề mặt hoặc tụ máu trong nhu mô bị vỡ, tụ máu trong nhu mô >10cm, vết rách bao da độ sâu nhu mô, tổn thương mạch máu với chảy máu đang diễn ra trong nhu mô gan.
• Độ IV: Tổn thương nhu mô gan chiếm 25-75% thùy gan hoặc 1-3 đoạn Couinaud, tổn thương mạch máu với chảy máu đang xâm nhập từ mô gan vào phúc mạc.
• Độ V: Tổn thương nhu mô gan > 75% thùy gan, tổn thương mạch máu tĩnh ở cạnh gan.

Phương pháp điều trị vỡ gan

“Chấn thương gan có thể tự lành trong một số trường hợp, nhưng không phải lúc nào cũng như vậy. Điều trị vỡ gan có thể phức tạp. Thông thường, những người bị vỡ gan sẽ được theo dõi chặt chẽ tại bệnh viện để kiểm tra và kiểm soát chảy máu.”

Nếu tình trạng chảy máu từ vỡ gan không ngừng, nhanh chóng hoặc trầm trọng hơn, truyền máu có thể là cần thiết. Bác sĩ cũng có thể cố gắng cầm máu các mạch máu bằng cách sử dụng keo fibrin để bít kín các mạch máu. Một phương pháp khác là “Thủ thuật Pringle”, trong đó một kẹp mềm được sử dụng để cầm máu ở cuống gan và mở rộng đường rách gan để tìm mạch máu và nhánh cầm máu lại.

Nếu các phương pháp khác không hiệu quả hoặc tình trạng mất máu nghiêm trọng, người bệnh thường phải phẫu thuật để cầm máu. Phẫu thuật này có thể bao gồm việc cắt bỏ một phần gan hoặc ghép gan trong một số trường hợp cuối cùng.

Tóm lại, chấn thương gan là một vấn đề nguy hiểm có thể đe dọa tính mạng. Việc chẩn đoán và phân độ vỡ gan là vô cùng quan trọng. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào của vỡ gan sau một chấn thương, hãy đến bệnh viện gần nhất để được kiểm tra và điều trị kịp thời.

Câu hỏi thường gặp về chấn thương gan

1. Vỡ gan là gì?

Vỡ gan xảy ra khi gan bị tổn thương và mô gan bị rách, dẫn đến khối máu tụ hoặc mất máu từ các mạch máu trong gan.

2. Triệu chứng vỡ gan như thế nào?

Triệu chứng vỡ gan bao gồm đau và nhức ở vùng bụng, buồn nôn, nôn mửa, sưng bụng, bụng căng cứng và vết bầm tím quanh khu vực gan.

3. Nguy cơ vỡ gan tăng khi nào?

Nguy cơ vỡ gan tăng khi mang thai, có u máu gan, áp xe gan hoặc u nang gan.

4. Làm thế nào để phân độ vỡ gan?

Phân độ vỡ gan được đánh giá bằng cách sử dụng các phương pháp hình ảnh như chụp X-quang, chụp CT và xét nghiệm máu để đánh giá mức độ tổn thương gan.

5. Điều trị vỡ gan như thế nào?

Điều trị vỡ gan bao gồm theo dõi và kiểm soát chảy máu, truyền máu, keo fibrin và phẫu thuật để cầm máu hoặc cắt bỏ phần gan bị tổn thương.

Nguồn: Tổng hợp