Cườm nước: nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa hiệu quả

Bạn có biết, cườm nước, hay còn gọi là glaucoma, là nguyên nhân gây mù hàng đầu không chỉ tại Việt Nam mà còn trên khắp thế giới? Nếu bạn đang thắc mắc về căn bệnh này và tự hỏi làm thế nào để bảo vệ thị lực của mình, bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn thông tin chi tiết và toàn diện về cườm nước cùng những biện pháp phòng ngừa hiệu quả.

Cườm Nước Là Gì?

Cườm nước, hay glaucoma, là một nhóm bệnh lý về mắt, nơi áp suất thủy dịch trong mắt tăng cao, làm tổn thương thần kinh thị giác. Bệnh này, còn được gọi là thiên đầu thống ở miền Bắc, có thể xảy ra do nhãn áp tăng dẫn đến áp lực lên các mạch máu phía sau mắt, làm giảm chức năng thần kinh và thị lực.

Cườm nước là nguyên nhân phổ biến thứ hai gây mù trên toàn thế giới và là nguyên nhân hàng đầu tại Mỹ, nhưng lại chỉ có một nửa số bệnh nhân nhận biết được căn bệnh này.

Phân Loại Cườm Nước

• Glaucoma góc đóng: Xảy ra khi nhãn áp trong mắt tăng đột ngột, dẫn đến các triệu chứng như đau dữ dội, đỏ mắt, quầng sáng xung quanh nguồn sáng và buồn nôn. Đây là một loại cấp cứu khẩn cấp và cần điều trị kịp thời để tránh mù vĩnh viễn.
• Glaucoma góc mở: Tình trạng này tiến triển chậm và do nhãn áp tăng dần theo thời gian. Dù vậy, nếu không được phát hiện sớm, nó có thể gây mất thị lực nghiêm trọng. Phẫu thuật hoặc thuốc điều trị có thể cải thiện tình trạng bệnh hiệu quả.

Triệu Chứng Nhận Biết Cườm Nước

Trong giai đoạn đầu, cườm nước thường không biểu hiện triệu chứng rõ ràng, khiến nhiều người lầm tưởng là không mắc bệnh. Tuy nhiên, nếu không được chữa trị, bệnh nhân có thể gặp phải:

• Thị lực giảm, quầng xanh đỏ xung quanh nguồn sáng
• Đau nhức đầu (đặc biệt vào ban đêm)
• Khả năng thích ứng kém khi chuyển từ sáng đến tối hoặc ngược lại

Những Nguy Cơ Từ Cườm Nước

Glaucoma góc mở, do biểu hiện thầm lặng, có thể gây mất thị lực mà không được phát hiện kịp thời, ảnh hưởng nghiêm trọng tới chất lượng cuộc sống. Một khi bệnh tiến triển đến giai đoạn muộn và không được điều trị thích hợp, nguy cơ mù vĩnh viễn là rất cao.

Khi Nào Nên Thăm Khám Bác Sĩ?

Nếu bất kỳ triệu chứng nào trên xuất hiện, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn kịp thời. Việc chẩn đoán và điều trị sớm là chìa khóa để giảm thiểu rủi ro và bảo vệ thị lực của bạn.

Nguyên Nhân Dẫn Đến Cườm Nước

Mặc dù chưa có nguyên nhân rõ ràng, cườm nước liên quan mật thiết đến tăng áp lực trong mắt và giảm lượng máu nuôi dưỡng thần kinh thị giác. Những tổn thương bên trong mắt hoặc các yếu tố bẩm sinh có thể đóng vai trò gây ra bệnh. Các yếu tố khác bao gồm sự kết hợp của di truyền, tuổi tác và yếu tố môi trường. Những người có tiểu sử gia đình về bệnh cườm nước hoặc các vấn đề sức khỏe khác liên quan tới mắt sẽ có nguy cơ cao hơn mắc bệnh.

Ai Dễ Bị Cườm Nước?

• Người trên 45 tuổi
• Gia đình có tiền sử bệnh cườm nước
• Người mắc bệnh tiểu đường, tăng huyết áp hoặc hội chứng Raynaud
• Người có tiền sử bệnh mắt như cận thị hoặc viễn thị
• Người gốc Á, Phi hoặc Caribbean

Nhóm người trên thường có khả năng cao mắc cườm nước do khả năng thích ứng của hệ thống mắt dần suy giảm theo thời gian. Điều quan trọng là cần phải thăm khám mắt định kỳ để phát hiện sớm và quản lý bệnh một cách hiệu quả.

Các Phương Pháp Xét Nghiệm và Chẩn Đoán

Chẩn đoán cườm nước bao gồm cả việc kiểm tra lịch sử bệnh lý và thực hiện các xét nghiệm như đo thị lực và đánh giá thị trường. Nhãn áp cao và triệu chứng thị giác chỉ ra mức độ tổn thương có thể sử dụng để xác định mức độ bệnh. Một số phương pháp chẩn đoán có thể bao gồm:

• Công thức nhãn áp: Đo áp suất bên trong mắt để phát hiện bất kỳ sự thay đổi nào có thể khiến áp suất tăng cao.
• Đo thị trường: Kiểm tra khả năng nhìn tổng thể và phát hiện các vùng mắt bị mất thị lực.
• Kiểm tra đĩa thị giác: Đánh giá tình trạng của dây thần kinh thị giác để phát hiện tổn thương sớm.

Phương Pháp Điều Trị Hiệu Quả

• Điều trị nội khoa: Sử dụng các loại thuốc ức chế nhãn áp, co đồng tử, beta blocker, prostaglandin nhằm kiểm soát nhãn áp. Các loại thuốc này có thể được dùng dưới dạng nhỏ mắt hoặc viên uống tùy theo mức độ bệnh lý và điều kiện sức khỏe của bệnh nhân.
• Điều trị ngoại khoa: Áp dụng các phương pháp như phẫu thuật cắt vè củng giác mạc hoặc sử dụng laser để tạo lưu thông thủy dịch tốt hơn. Phương pháp này thường được lựa chọn khi điều trị bằng thuốc không mang lại hiệu quả mong muốn.
• Tái khám định kỳ: Bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân tái khám theo chu kỳ để giám sát sự phát triển của bệnh và điều chỉnh phương pháp điều trị nếu cần.

Điều trị cườm nước hiệu quả yêu cầu sự theo dõi liên tục và thường xuyên từ các chuyên gia y tế kết hợp với việc tuân thủ nghiêm ngặt quy trình điều trị của bệnh nhân.

Các Thói Quen Sinh Hoạt Giúp Ngăn Ngừa Cườm Nước

• Tập thể dục thường xuyên nhưng tránh các bài tập như trồng chuối
• Không chơi nhạc cụ cần hơi như trombone
• Duy trì cân nặng lý tưởng, giảm cân nếu cần thiết
• Đi bộ nhanh hoặc chạy bộ đều đặn
• Ăn uống cân bằng với nhiều rau xanh bổ dưỡng

Áp dụng thói quen sinh hoạt lành mạnh không chỉ giúp ngăn ngừa cườm nước mà còn tăng cường sức khỏe tổng thể. Ngoài ra, nên hạn chế hút thuốc và tiêu thụ quá nhiều caffeine, vì chúng có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe mắt. Đeo kính bảo hộ khi làm việc trong môi trường có nguy cơ cũng là biện pháp quan trọng để bảo vệ mắt.

Qua việc nhận biết và điều chỉnh lối sống, bạn có thể giảm nguy cơ mắc cườm nước và bảo vệ thị lực của mình một cách hiệu quả. Hãy chủ động kiểm tra mắt định kỳ để sớm phát hiện những bất thường có thể xảy ra với thị lực của bạn.

FAQ về Cườm Nước

• Câu hỏi 1: Cườm nước có thể phòng ngừa được hay không?
  Trả lời: Dù không thể ngăn ngừa hoàn toàn cườm nước, bạn có thể giảm nguy cơ mắc và tiến triển bệnh thông qua kiểm tra mắt định kỳ, duy trì lối sống lành mạnh, và tuân thủ đúng liệu trình điều trị nếu đã được chẩn đoán.
• Câu hỏi 2: Tại sao người trẻ tuổi cũng có thể mắc cườm nước?
  Trả lời: Cườm nước có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, dù phổ biến hơn ở người cao tuổi. Các yếu tố di truyền hoặc bệnh lý nền như tiểu đường có thể là nguyên nhân dẫn đến bệnh ở người trẻ tuổi.
• Câu hỏi 3: Cườm nước có thể được điều trị hoàn toàn không?
  Trả lời: Hiện nay, không có phương pháp nào có thể chữa trị hoàn toàn cườm nước, nhưng có thể quản lý hiệu quả bệnh thông qua thuốc và phẫu thuật để ngăn ngừa hoặc làm chậm quá trình mất thị lực.
• Câu hỏi 4: Dùng máy vi tính nhiều có gây cườm nước không?
  Trả lời: Dùng máy vi tính nhiều không gây ra cườm nước nhưng có thể gây căng thẳng mắt và mệt mỏi mắt. Điều chỉnh thời gian sử dụng và nghỉ ngơi hợp lý là cần thiết để bảo vệ mắt.
• Câu hỏi 5: Những loại thực phẩm nào tốt cho mắt và có thể giúp phòng ngừa cườm nước?
  Trả lời: Thực phẩm giàu chất chống oxi hóa như rau xanh (cải bó xôi, bông cải xanh), trái cây (cam, chanh, việt quất), và cá giàu omega-3 có thể hỗ trợ sức khỏe mắt.

Nguồn: Tổng hợp