Các yếu tố nguy cơ và cách phòng tránh hạ đường huyết ở người bệnh tiểu đường

Hạ đường huyết là tình trạng mức đường trong máu giảm xuống dưới mức bình thường, gây ra các triệu chứng khó chịu và tiềm ẩn nguy hiểm cho sức khỏe. Đặc biệt, hạ đường huyết là mối quan tâm lớn đối với những người mắc bệnh tiểu đường. Hiểu rõ về các yếu tố nguy cơ và cách phòng tránh hạ đường huyết là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe và duy trì cuộc sống bình thường. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về hạ đường huyết.

Hạ đường huyết là gì?

Mức đường huyết bình thường của cơ thể trước khi ăn dao động từ 90 – 130mg/dL, giữa bữa ăn 70 mg/dL đến 100 mg/dL, sau khi ăn 1-2 giờ phải dưới 180 mg/dL.

Hạ đường huyết xảy ra khi mức đường huyết (glucose) trong máu giảm xuống dưới mức bình thường, thường là dưới 70 mg/dL (3,9 mmol/L). Glucose là nguồn năng lượng chính của cơ thể, đặc biệt quan trọng cho hoạt động của não. Khi mức đường huyết giảm quá thấp, cơ thể và não không có đủ năng lượng để hoạt động bình thường, dẫn đến các triệu chứng khó chịu và tiềm ẩn nguy hiểm.

Các yếu tố nguy cơ gây hạ đường huyết ở người bệnh tiểu đường

Người bệnh tiểu đường có nguy cơ cao bị hạ đường huyết do các yếu tố sau:

• Dùng thuốc điều trị tiểu đường: Sử dụng insulin hoặc thuốc uống hạ đường huyết như nhóm sulfonylureas.
• Thay đổi trong chế độ ăn: Bỏ bữa hoặc ăn ít hơn bình thường mà không điều chỉnh liều thuốc.
• Hoạt động thể chất: Tập luyện không phù hợp với chế độ ăn và liều thuốc.
• Uống rượu: Uống rượu mà không ăn đủ hoặc uống quá nhiều.

• Bệnh lý khác:
  • Đang đồng thời điều trị viêm gan hoặc bệnh thận.
  • Có khối u làm tăng tiết insulin.
  • Mắc kèm các bệnh rối loạn nội tiết như suy giáp, suy tuyến yên, suy tuyến thượng thận.

Cách phòng tránh hạ đường huyết

Phòng tránh hạ đường huyết đòi hỏi sự quản lý cẩn thận và đều đặn, bao gồm:

• Theo dõi đường huyết thường xuyên: Sử dụng máy đo đường huyết cá nhân để kiểm tra mức đường huyết thường xuyên.
  • Kiểm tra đường huyết càng nhiều thì nguy cơ hạ đường huyết càng thấp. Nhờ đó, người bệnh biết khi nào mức đường huyết giảm và điều trị trước khi xuống quá thấp.
  • Các thời điểm nên kiểm tra đường huyết:
    • Trước và sau bữa ăn.
    • Trước và sau khi tập thể dục (hoặc buổi tập dài, cường độ cao).
    • Trước khi ngủ.
    • Ngoài ra, kiểm tra đường huyết khi thay đổi thuốc, chế độ ăn uống, thêm bài tập thể dục, lịch sinh hoạt, làm việc hoặc di chuyển qua các quốc gia hay múi giờ khác nhau.
  • Máy theo dõi đường huyết liên tục (CGM) là một lựa chọn dành cho người bệnh. CGM có một sợi dây nhỏ được luồn dưới da gửi các kết quả đo đường huyết đến máy thu. Nếu đường huyết giảm quá thấp, máy cảnh báo bằng tiếng chuông. Hiện một số máy tiêm insulin được tích hợp với CGM và cung cấp insulin khi lượng đường trong máu giảm quá nhanh.

• Điều chỉnh chế độ ăn uống: Đảm bảo ăn đủ lượng carbohydrate cần thiết, đặc biệt là khi dùng thuốc điều trị tiểu đường. Không nên nhịn đói quá lâu.
• Người bệnh đái tháo đường nên mang bên mình một loại thức ăn chứa carbohydrat có tác dụng nhanh (cháo, súp, nước trái cây, kẹo, viên đường,…) để ăn/uống ngay khi bị hạ đường huyết. Điều này sẽ giúp đường huyết không bị tụt thấp đến mức nguy hiểm, người bệnh có thời gian đến bệnh viện để kiểm tra tình trạng sức khỏe.
• Quản lý liều thuốc: Tuân thủ đúng liều thuốc và thời gian dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Điều chỉnh hoạt động thể chất: Thực hiện hoạt động thể chất đều đặn nhưng không quá mức và ăn uống phù hợp trước và sau khi tập luyện.
• Tránh uống rượu hoặc uống một cách hợp lý: Uống rượu kèm với thức ăn và không uống quá nhiều.
• Kiểm soát tốt bệnh các bệnh nhiễm trùng, u tụy, u tuyến yên, rối loạn tuyến thượng thận, bệnh mạn tính (xơ gan, suy thận, bệnh tim…).

Hạ đường huyết là một tình trạng cần được chú ý và quản lý cẩn thận, đặc biệt đối với người mắc bệnh tiểu đường. Việc hiểu rõ về yếu tố nguy cơ và các biện pháp phòng tránh có thể giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Luôn tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và duy trì lối sống lành mạnh để kiểm soát tình trạng này một cách hiệu quả nhất.