Nguyên Nhân Và Triệu Chứng Của Hạ Đường Huyết: Những Điều Cần Biết
Hạ đường huyết là tình trạng mức đường trong máu giảm xuống dưới mức bình thường, gây ra các triệu chứng khó chịu và tiềm ẩn nguy hiểm cho sức khỏe. Đặc biệt, hạ đường huyết là mối quan tâm lớn đối với những người mắc bệnh tiểu đường. Hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng hạ đường huyết là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe và duy trì cuộc sống bình thường. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về giảm đường huyết.
Hạ đường huyết là gì?
Mức đường huyết bình thường của cơ thể trước khi ăn dao động từ 90 – 130mg/dL, giữa bữa ăn 70 mg/dL đến 100 mg/dL, sau khi ăn 1-2 giờ phải dưới 180 mg/dL.
Mức giảm đường huyết xảy ra khi mức đường huyết (glucose) trong máu giảm xuống dưới mức bình thường, thường là dưới 70 mg/dL (3,9 mmol/L). Glucose là nguồn năng lượng chính của cơ thể, đặc biệt quan trọng cho hoạt động của não. Khi mức đường huyết giảm quá thấp, cơ thể và não không có đủ năng lượng để hoạt động bình thường, dẫn đến các triệu chứng khó chịu và tiềm ẩn nguy hiểm.
Nguyên nhân gây hạ đường huyết
Hạ đường huyết có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
Sử dụng thuốc điều trị tiểu đường
- Insulin: Dùng quá liều insulin hoặc dùng insulin mà không ăn đủ carbohydrate có thể gây hạ đường huyết.
- Thuốc uống giảm đường huyết: Một số thuốc uống điều trị tiểu đường, chẳng hạn như sulfonylureas, có thể gây hạ đường huyết nếu dùng quá liều hoặc kết hợp với các yếu tố khác.
Thiếu ăn
- Bỏ bữa hoặc ăn không đủ: Không ăn đủ lượng carbohydrate cần thiết có thể dẫn đến hạ đường huyết, đặc biệt ở người dùng thuốc điều trị tiểu đường.
Hoạt động thể chất quá mức
Tập luyện mà không điều chỉnh chế độ ăn: Hoạt động thể chất cường độ cao mà không bổ sung đủ năng lượng có thể dẫn đến hạ đường huyết.
Uống rượu
- Rượu: Uống rượu khi bụng đói hoặc uống quá nhiều rượu có thể ức chế gan sản xuất glucose, dẫn đến hạ đường huyết.
Sản xuất thừa insulin
- Khối u hiếm ở tụy (insulinoma) khiến người bệnh sản xuất quá nhiều insulin, dẫn đến hạ đường huyết. Ngoài ra, các khối u khác, tế bào bất thường của tuyến tụy cũng giải phóng insulin quá mức, gây hạ đường huyết.
Hạ đường huyết sau bữa ăn
- Đôi khi các triệu chứng hạ đường huyết xảy ra sau một số bữa ăn nhất định, gọi là hạ đường huyết phản ứng hoặc hạ đường huyết sau ăn. Tình trạng này thường xảy ra ở người đã phẫu thuật cắt dạ dày.
Các bệnh lý khác
- Bệnh mạn tính: Các bệnh viêm gan nặng, xơ gan, nhiễm trùng nặng, bệnh thận, bệnh tim tiến triển xấu có thể gây hạ đường huyết. Rối loạn thận cũng khiến cơ thể không bài thiết đúng cách, dẫn đến tích tụ glucose, gây hạ đường huyết.
- Rối loạn hormone: Một số rối loạn nội tiết như suy tuyến thượng thận hoặc rối loạn tuyến yên có thể gây hạ đường huyết.
Triệu chứng hạ đường huyết là gì?
Triệu chứngtụt đường huyết có thể khác nhau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng và từng cá nhân, bao gồm:
- Triệu chứng nhẹ: Run rẩy, đổ mồ hôi, cảm giác đói, mệt mỏi, tim đập nhanh.
- Mức đường huyết thấp sẽ kích hoạt giải phóng epinephrine (adrenaline) gây các triệu chứng: tim đập mạnh, đổ mồ hôi, ngứa ran, lo lắng, da tái nhợt, buồn nôn, tê lưỡi, môi, má.
- Triệu chứng trung bình: Khó tập trung, cảm giác lo lắng, cáu gắt, chóng mặt.
- Xuất hiện khi lượng đường glucose trong máu tiếp tục giảm, não không nhận đủ glucose nên các hoạt động của não bị ảnh hưởng,
- Triệu chứng nặng: Rối loạn ý thức, lú lẫn, co giật, mất ý thức, hôn mê.
- Khi tụt đường huyết trong thời gian dài, não không có glucose, gây co giật, hôn mê… thậm chí tử vong.
Thường các triệu chứng tụt đường huyết xuất hiện khi mức đường huyết thấp hơn 70mg/dL. Tuy nhiên, nhiều người có chỉ số đường huyết dưới mức này nhưng không thấy triệu chứng, gọi là hạ đường huyết không nhận biết. Do vậy, người bệnh sẽ không biết được khi nào hạ đường huyết nên không điều trị, dẫn đến nguy cơ cao gặp các triệu chứng nghiêm trọng hơn. Tình trạng này thường gặp ở người bệnh đái tháo đường trong thời gian dài.
Hạ đường huyết là một tình trạng cần được chú ý và quản lý cẩn thận, đặc biệt đối với người mắc bệnh tiểu đường. Việc hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng hạ đường huyết có thể giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Luôn tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và duy trì lối sống lành mạnh để kiểm soát tình trạng này một cách hiệu quả nhất.