Hẹp đường mật bẩm sinh: Triệu chứng, nguyên nhân & cách điều trị

Hẹp đường mật bẩm sinh là một căn bệnh gây lo lắng cho không ít bậc phụ huynh, đặc biệt là khi trẻ sơ sinh có những biểu hiện bất thường. Vậy, hẹp đường mật là gì? Bệnh này có những triệu chứng nào và nguyên nhân gây bệnh là do đâu? Cùng Pharmacity tìm hiểu ngay trong bài viết sau đây nhé!

Tổng quan về hẹp đường mật bẩm sinh

Hẹp đường mật bẩm sinh là một căn bệnh bẩm sinh ảnh hưởng đến hệ thống đường mật của trẻ sơ sinh. Hãy tưởng tượng đường mật là một con đường nhỏ giúp mật di chuyển từ gan đến ruột, khi con đường này bị tắc nghẽn, mật ứ sẽ bị đọng và gây tổn thương gan .

Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến xơ gan và các biến chứng nguy hiểm khác. Vì vậy, việc phát hiện sớm các dấu hiệu của bệnh là vô cùng quan trọng để có thể can thiệp và điều trị hiệu quả.

Bệnh hẹp đường mật bẩm sinh là được chia thành 3 loại chính tùy vào những vị trí bị tắc khác nhau, bao gồm:

• Loại I: Hẹp đoạn dưới ống mật chủ.
• Loại II: Hẹp đoạn trên ống mật chủ, kéo dài lên đến ống gan chung.
• Loại III: Hẹp đoạn trên ống mật chủ, kéo dài lên đến rốn gan (loại hay gặp nhất).

Triệu chứng thường gặp của hẹp đường mật

Tình trạng hẹp đường mật bẩm sinh ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ xuất hiện chủ yếu là do ứ mật. Thông thường sẽ xảy ra khi mật không thể thoát ra khỏi gan, dẫn đến tích tụ và gây ra các vấn đề nghiêm trọng.

Các triệu chứng thường xuất hiện trong khoảng 2 – 6 tuần đầu đời, gồm:

• Vàng da: Da và mắt của bé có màu vàng.
• Ngứa ngáy: Bé thường xuyên gãi và khó chịu.
• Rối loạn tiêu hóa: Khả năng hấp thu chất dinh dưỡng kém, dẫn đến chậm lớn, phân nhạt màu, nước tiểu sẫm màu.
• Bụng to: Do gan bị sưng to.
• Các biến chứng: Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể tiến triển thành xơ gan, tăng huyết áp cửa và suy gan.

Nhìn chung, hẹp đường mật bẩm sinh là một tình trạng nghiêm trọng, nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến suy gan. Từ đó, gây tổn thương nghiêm trọng cho gan và ảnh hưởng đến nhiều chức năng quan trọng của cơ thể.

Bệnh không gây ra tình trạng kernicterus như một số bệnh vàng da khác, bởi gan vẫn có thể phân giải bilirubin và bilirubin chưa phân giải không thể vào não. Nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Nguyên nhân gây bệnh hẹp đường mật

Hiện nay, các nhà khoa học vẫn chưa xác định được chính xác nguyên nhân gây ra bệnh hẹp đường mật bẩm sinh ở trẻ. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy bệnh có thể xuất hiện ngay từ khi trẻ còn trong bụng mẹ do:

• Bất thường trong quá trình phát triển ống dẫn mật: Hệ thống ống dẫn mật của trẻ có thể hình thành không hoàn chỉnh ngay từ khi còn là bào thai, dẫn đến tình trạng hẹp hoặc tắc nghẽn.
• Các yếu tố bên ngoài tác động trong giai đoạn bào thai: Một số virus như virus viêm gan, reovirus 3, cytomegalovirus,… hoặc các yếu tố tự miễn có thể gây tổn thương đường mật của thai nhi.

Nói cách khác, bệnh hẹp đường mật bẩm sinh có thể là do các yếu tố di truyền hoặc do tác động của môi trường trong quá trình mang thai.

Nguy cơ mắc phải bệnh hẹp đường mật

Hẹp đường mật bẩm sinh là một tình trạng sức khỏe xảy ra khi các ống dẫn mật trong cơ thể bị hẹp lại, gây cản trở quá trình tiêu hóa chất béo. Mặc dù nguyên nhân chính xác vẫn chưa được xác định rõ ràng, nhưng các nghiên cứu đã chỉ ra một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh này, bao gồm:

• Quốc tịch: Người châu Á, đặc biệt là người Trung Quốc, có tỷ lệ mắc bệnh hẹp đường mật bẩm sinh cao hơn so với các dân tộc khác.
• Giới tính: Trẻ em gái có nguy cơ mắc bệnh cao hơn trẻ em trai.
• Độ tuổi: Bệnh thường xuất hiện ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Cách điều trị bệnh hẹp đường mật hiệu quả

Hiện nay, bệnh hẹp đường mật bẩm sinh chưa có thuốc đặc trị và phẫu thuật là phương pháp điều trị chính, cũng như hiệu quả nhất. Thủ thuật Kasai, được đặt theo tên bác sĩ Morio Kasai, đây là một ca phẫu thuật thay thế đoạn ống dẫn mật bị chặn bên ngoài gan bằng một đoạn ruột thừa. Đoạn ruột thừa này sẽ đóng vai trò như một ống dẫn mật mới, giúp mật từ gan thoát ra ngoài.

Nếu thực hiện thủ thuật Kasai trước 3 tháng tuổi, tỷ lệ thành công có thể lên đến 80%, sau phẫu thuật, các triệu chứng như vàng da thường biến mất sau vài tuần. Do đó, việc chẩn đoán và phẫu thuật sớm là vô cùng quan trọng để cứu sống và cải thiện chất lượng cuộc sống cho trẻ.

Tuy nhiên, trong trường hợp thủ thuật Kasai không thành công thì ghép gan chính là phương án cuối cùng. Vì thế, việc tìm kiếm một nguồn tạng hiến phù hợp là vô cùng cần thiết, tránh gây ảnh hưởng đến tính mạng.

Chế độ sinh hoạt giúp hạn chế tiến triển của bệnh

Không có những thói quen sinh hoạt cụ thể nào có thể làm chậm tiến triển của bệnh hẹp đường mật. Bởi nguyên nhân chủ yếu do các yếu tố di truyền và phát triển phôi thai, chứ không phải do thói quen sinh hoạt hàng ngày. Ngoài ra, bệnh thường tiến triển âm thầm và có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời.

Hẹp đường mật bẩm sinh là một căn bệnh nguy hiểm, đòi hỏi phải phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Nếu không được can thiệp, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng xơ gan, suy gan và thậm chí tử vong. Vì vậy, các bậc phụ huynh cần đặc biệt lưu ý đến những dấu hiệu bất thường ở trẻ như vàng da, ngứa ngáy, phân nhạt màu,… để đưa bé đến bệnh viện khám và điều trị ngay.