Khám tinh hoàn: phát hiện sớm các vấn đề về tinh hoàn
Khám tinh hoàn là một phần không thể thiếu trong quá trình kiểm tra sức khỏe định kỳ của nam giới và các bé trai, nhằm phát hiện các vấn đề bẩm sinh. Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu quy trình khám tinh hoàn và khả năng tự thực hiện khám tại nhà.
Tại sao cần phải khám tinh hoàn?
Tinh hoàn là một phần quan trọng của hệ cơ quan sinh dục nam, nằm trong túi bìu dưới hai bên dương vật. Tinh hoàn có vai trò tạo ra tinh trùng và sản xuất hormone nam testosterone. Mỗi tinh hoàn có kích thước và hình dạng tương tự như một quả trứng nhỏ. Phía sau mỗi tinh hoàn có một ống cuộn gọi là mào tinh hoàn, giúp lưu trữ tinh trùng.
Khám tinh hoàn là một cuộc kiểm tra toàn diện về vùng chậu và bộ phận sinh dục nam, bao gồm dương vật, bìu và tinh hoàn. Có thể thực hiện khám bởi bác sĩ hoặc tự thăm khám để phát hiện sớm các bất thường trên tinh hoàn.
Cấu trúc tinh hoàn
Mỗi tinh hoàn bình thường có bề mặt mềm mịn, không có nốt chân hay u cục nào. Mào tinh hoàn có thể cảm nhận được ở phía trên và phía sau của mỗi tinh hoàn, với cảm giác là một cấu trúc hình ống và mềm mại. Một tinh hoàn có thể cao hơn hoặc nhỏ hơn một chút so với tinh hoàn kia, đây là sự khác biệt bình thường. Trong quá trình khám, thường không gây ra sự đau đớn hay khó chịu.
Mỗi tinh hoàn bình thường có bề mặt mềm mịn, không có nốt chân hay u cục nào.
Bạn có thể tự phát hiện sự bất thường của tinh hoàn thông qua các dấu hiệu sau:
- Một hoặc cả hai tinh hoàn không thể cảm nhận được: Nếu bạn không thể tìm thấy hai tinh hoàn khi tự kiểm tra, hãy liên hệ với bác sĩ vì bạn có thể có tinh hoàn ẩn. Nếu cha mẹ không thể cảm nhận được cả hai tinh hoàn trong bìu của bé, hãy nói chuyện với bác sĩ để kiểm tra lại.
- Một đường ngoằn ngoèo trên hoặc sau tinh hoàn: Đây là biểu hiện của một tĩnh mạch bị xoắn trong bìu, gọi là giãn tĩnh mạch thừng tinh.
- Đau đột ngột hoặc sưng ở bìu: Những triệu chứng này thường gợi ý một tình trạng nhiễm trùng, như viêm mào tinh hoàn, hoặc tình trạng máu không lưu thông đến tinh hoàn trong bệnh xoắn tinh hoàn. Cả hai tình huống trên đều cần đến sự chăm sóc y tế càng sớm càng tốt.
- Một khối u phía trên tinh hoàn ở bên ngoài bìu: Đây là dấu hiệu của u nang tinh hoàn, một khối u chứa chất lỏng không đau, thường được tìm thấy trong mào tinh hoàn. U nang này thường không gây ra vấn đề nghiêm trọng và hiếm khi cần điều trị.
- Một cục nhỏ, cứng trên bề mặt tinh hoàn: Nếu bạn phát hiện có khối u hoặc sưng tấy khi tự kiểm tra, hãy liên hệ ngay với bác sĩ vì đây có thể là dấu hiệu sớm của bệnh ung thư tinh hoàn. Điều trị sớm mang lại cơ hội chữa bệnh tốt nhất.
Quy trình khám tinh hoàn
Quá trình khám tinh hoàn bao gồm khám tổng quát và sờ nắn tinh hoàn.
Khám tổng quát
Trước tiên, bác sĩ sẽ đánh giá cơ quan sinh dục bên ngoài và vùng mông để:
- Kiểm tra các thay đổi về màu sắc, tính chất da như loét, mụn cóc hoặc sưng, bầm tím.
- Quan sát vết sẹo (bao gồm việc cắt bao quy đầu).
- Xem xét giải phẫu dương vật, đặc biệt là lỗ tiểu đóng thấp, hẹp bao quy đầu hoặc paraphimosis.
- Kiểm tra các dịch tiết từ dương vật, nếu có.
- Xét nghiệm sưng hoặc có vết thương u cục ở vùng chậu.
Sau đó, bác sĩ sẽ khám tinh hoàn để tìm hiểu thêm về:
- Các thay đổi về màu sắc và tính chất da vùng bìu.
- Các vết mổ trước đây: Thông thường, các vết mổ trên vùng bìu được thực hiện ở đường giữa, nhưng cũng có thể có các vết mổ nhỏ ở hai bên để thắt ống dẫn tinh.
- Sự sưng một bên hoặc hai bên tinh hoàn.
- Sự bất đối xứng giữa tinh hoàn, đặc biệt chú ý đến kích thước và vị trí.
Sờ nắn tinh hoàn
Trước khi sờ nắn, bác sĩ sẽ đánh giá phản xạ cơ bìu hai bên. Sau đó, thực hiện các bước sau:
- Sờ nhẹ bìu bằng cả hai tay, kiểm tra xem cả hai tinh hoàn có trong bìu hay không.
- Nếu không thể tìm thấy cả hai tinh hoàn, hãy kiểm tra ống bẹn và đáy chậu xem có tồn tại tinh hoàn ẩn, tinh hoàn lạc chỗ không đi xuống hoặc có thể tìm thấy không.
- Sờ từng tinh hoàn: Bác sĩ sử dụng ngón trỏ và ngón cái để sờ thân tinh hoàn. Kiểm tra kích thước và tính đồng nhất của từng tinh hoàn, cảm nhận xem có cục u hoặc bất thường nào không. Tiếp tục quá trình này cho tinh hoàn còn lại.
- Sờ nắn mào tinh hoàn, nằm ở mặt sau của tinh hoàn (thường chỉ có thể sờ nắn được phần đầu của mào tinh hoàn).
- Sờ nắn ống dẫn tinh bằng cách nhẹ nhàng kéo tinh hoàn xuống và đặt ngón trỏ và ngón cái lên cổ bìu.
Thông thường, bác sĩ sẽ thăm khám và sờ nắn tinh hoàn bình thường trước, sau đó sẽ tiến hành khám tinh hoàn bất thường.
Phát hiện nhiều bệnh lý thông qua khám tinh hoàn
Qua quá trình khám tinh hoàn, nhiều bệnh lý có thể được phát hiện sớm, giúp các bệnh nhân có cơ hội chữa bệnh tốt nhất.
Tóm lại, khám tinh hoàn là một phần quan trọng trong quá trình kiểm tra sức khỏe của nam giới có các vấn đề về tinh hoàn như đau, sưng, khối u hoặc để tự thăm khám tại nhà nhằm phát hiện sớm các bất thường.
FAQs (Các câu hỏi thường gặp)
Tôi nên thăm khám tinh hoàn bao nhiêu lần trong năm?
Tôi nên thăm khám tinh hoàn ít nhất một lần trong năm. Điều này giúp phát hiện sớm các vấn đề về tinh hoàn và có cơ hội điều trị tốt nhất.
Tôi có thể tự kiểm tra tinh hoàn của mình tại nhà không?
Có, bạn có thể tự kiểm tra tinh hoàn của mình tại nhà. Tuy nhiên, nếu bạn phát hiện bất thường, hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và khám.
Tôi có thể khám tinh hoàn cho bé trai của mình không?
Có, bạn có thể khám tinh hoàn cho bé trai của mình. Hãy tỉnh táo và kiên nhẫn khi thực hiện quá trình khám.
Cách khám tinh hoàn tại nhà an toàn không?
Khi tự kiểm tra tinh hoàn tại nhà, hãy đảm bảo bạn đang làm trong một môi trường sạch sẽ và vệ sinh. Sử dụng nhẹ nhàng và cẩn thận khi sờ nắn để tránh gây tổn thương.
Nguyên nhân gây ra các vấn đề về tinh hoàn là gì?
Có nhiều nguyên nhân gây ra các vấn đề về tinh hoàn, bao gồm các tác nhân bên ngoài, bệnh lý bẩm sinh và các tổn thương mà tinh hoàn gặp phải.
Nguồn: Tổng hợp
