Lạc Nội Mạc Tử Cung Ảnh Hưởng Đến vấn Đề Sinh Sản
Lạc nội mạc tử cung là một tình trạng y khoa phức tạp ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ. Nó không chỉ gây ra đau đớn mà còn có thể dẫn đến vô sinh. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu nguyên nhân, cơ chế phát triển của lạc nội mạc tử cung, cách nó ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và các biện pháp phòng ngừa hiệu quả.
Lạc nội mạc tử cung là gì ?
Lạc nội mạc tử cung là tình trạng các mô nội mạc tử cung tương tự như lớp niêm mạc bên trong tử cung phát triển ngoài tử cung, thường là trên các cơ quan khác bên trong khung chậu hoặc khoang bụng, có thể bám vào buồng trứng, ống dẫn trứng, bàng quang hoặc trực tràng. Các khối u lạc nội mạc tử cung có thể sưng lên và chảy máu, tương tự như cách niêm mạc bên trong tử cung hoạt động hàng tháng. Khi chu kỳ kinh nguyệt diễn ra, các mô này cũng sẽ dày lên, vỡ ra và chảy máu, nhưng máu không thể thoát ra ngoài cơ thể, gây ra viêm và đau đớn
Nguyên nhân và cơ chế phát triển của lạc nội mạc tử cung
Nguyên nhân: Hiện nay chưa xác định được nguyên nhân chính xác của lạc nội mạc tử cung. Các nhà nghiên cứu cho rằng lạc nội mạc tử cung xảy ra có thể là do:
- Dòng kinh chảy ngược: Đây được xem là nguyên nhân chính gây ra bệnh. Mô kinh nguyệt chảy ngược qua ống dẫn trứng và lắng đọng trên các cơ quan vùng chậu, sau đó sinh sôi và phát triển.
- Yếu tố di truyền: Vì bệnh có tính chất gia đình nên bệnh có khả năng di truyền qua gen.
- Các vấn đề về hệ thống miễn dịch: Hệ miễn dịch bị lỗi sẽ không nhận ra và phá hủy các mô nội mạc tử cung phát triển bên ngoài tử cung.
- Nội tiết tố: Nồng độ hormone estrogen trong cơ thể tăng cao được cho là nguyên nhân gây ra tình trạng lạc nội mạc tử cung.
- Phẫu thuật: Một số thủ thuật vùng bụng, chẳng hạn như mổ lấy thai hoặc cắt bỏ tử cung dễ khiến các mô nội mạc tử cung hình thành và phát triển.
Cơ chế:
Lạc nội mạc tử cung là sự hiện diện của mô tương tự nội mạc tử cung (các tuyến và mô đệm) bên ngoài tử cung, gây ra phản ứng viêm mạn tính, mô sẹo và dính, có thể làm biến dạng giải phẫu vùng chậu của người phụ nữ. Vậy cơ chế bệnh sinh lạc nội mạc tử cung là gì?
Nhiều cơ chế đã được đưa ra để giải thích nguyên nhân gây lạc nội mạc tử cung. Tuy nhiên, không có cơ chế nào có thể giải thích tất cả các trường hợp, mà chỉ giải thích được một số điểm của bệnh có khả năng nguyên nhân gây ra lạc nội mạc tử cung là do nhiều yếu tố như:
- Lý thuyết trào ngược và cấy ghép của nội mạc tử cung cho rằng khi có kinh, phần lớn chảy ra ngả âm đạo, nhưng cũng có một phần nhỏ chảy ngược vào các ống dẫn trứng và xâm nhập vào các cấu trúc vùng chậu.
- Lạc nội mạc tử cung ở các vị trí bên ngoài khung chậu được giải thích bằng cách phổ biến các tế bào nội mạc tử cung hoặc mô thông qua bạch huyết và mạch máu.
- Lý thuyết cấy ghép trực tiếp là lời giải thích có thể xảy ra đối với lạc nội mạc tử cung phát triển trong phẫu thuật cắt tầng sinh môn, cắt tử cung và các vết sẹo phẫu thuật khác.
- Lý thuyết miễn dịch tế bào là giả thuyết được đề xuất gần đây nhất, cho rằng sự thiếu hụt miễn dịch tế bào cho phép nội mạc tử cung phát triển.
Lạc nội mạc tử cung và vấn đề sinh sản
Theo thống kê ở Hoa kỳ có khoảng 5 triệu phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung, đa số bệnh nhân lạc nội mạc tử cung nằm trong độ tuổi từ 30 và 40. Cứ 5 phụ nữ lạc nội mạc tử cung thì có 2 người có thể mang thai và có con. Điều đó chứng tỏ lạc nội mạc tử cung và khả năng có thai vẫn hoàn toàn xảy ra. Tuy nhiên lạc nội mạc tử cung có thể gây vô sinh ở phụ nữ vì nhiều lý do:
Bình thường, mô nội mạc tử cung sẽ phát triển trong khoang tử cung, nhưng vì lý do nào đó, nó lại phát triển ra bên ngoài, ảnh hưởng đến ống dẫn trứng hoặc buồng trứng của người bệnh.
Khi các mô nội mạc tử cung phát triển tại buồng trứng, nó có thể ngăn chặn sự phát triển của các nang noãn. Các mô này cũng có thể cản trở quá trình tinh trùng đi lên ống dẫn trứng hoặc cản trở quá trình trứng đã được thụ tinh đi xuống tử cung
Dính vùng chậu: Các mô nội mạc tử cung lạc chỗ có thể làm dính các cơ quan vùng chậu lại với nhau, gây ra tắc nghẽn ống dẫn trứng và ngăn chặn quá trình thụ tinh.
Rối loạn hormone: Lạc nội mạc tử cung có thể ảnh hưởng đến sự cân bằng hormone, làm rối loạn chu kỳ kinh nguyệt và giảm khả năng rụng trứng.
Viêm nhiễm: Việc mô nội mạc tử cung phát triển ngoài tử cung gây viêm và làm thay đổi môi trường trong cơ thể, khiến việc thụ tinh và phát triển của phôi thai trở nên khó khăn.
Phẫu thuật cắt bỏ khối lạc nội mạc sẽ có thể loại bỏ các vấn đề trên. Tuy nhiên, lạc nội mạc tử cung vẫn sẽ là nguyên nhân cản trở khả năng thụ thai ở những mặt như: Nó có thể thay đổi cơ chế hormone nội tiết của bệnh nhân. Hệ thống miễn dịch của cơ thể bị hạn chế, hoặc có thể ảnh hưởng đến mô tử cung của người bệnh.
Tùy theo vị trí, kích thước, mức độ đau, mong muốn có con của người bệnh sẽ có các phương pháp điều trị khác nhau như điều trị nội khoa, phẫu thuật. Sau các phương pháp điều trị này bệnh nhân có thể tiếp tục được thực hiện các phương pháp hỗ trợ sinh sản để có thai như:
- Thụ tinh nhân tạo: Đối với những bệnh nhân không muốn thực hiện phẫu thuật thì có thể thực hiện phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI) bằng cách đưa tinh trùng trực tiếp vào tử cung. Phương pháp này có thể sẽ được thực hiện cùng với việc sử dụng thuốc để giúp kích thích buồng trứng sản sinh nhiều trứng để tăng khả năng thụ thai.
- Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF): Đây là một phương pháp điều trị được áp dụng khá phổ biến. Phương pháp này sẽ tăng cơ hội thu thai cho người bị lạc nội mạc tử cung.
Biện pháp phòng ngừa lạc nội mạc tử cung:
Mặc dù không có biện pháp phòng ngừa lạc nội mạc tử cung, phụ nữ vẫn có thể thực hiện một số biện pháp để giảm nguy cơ mắc bệnh như:
Thực hiện lối sống lành mạnh: Ăn uống cân bằng, tập thể dục đều đặn, và duy trì cân nặng hợp lý để giữ cơ thể khỏe mạnh và hệ miễn dịch mạnh mẽ.
Sử dụng thuốc điều hòa hormon: Các loại thuốc tránh thai có thể giúp điều hòa chu kỳ kinh nguyệt và giảm nguy cơ lạc nội mạc tử cung.
Điều trị sớm các vấn đề kinh nguyệt: Nếu bạn có chu kỳ kinh nguyệt không đều hoặc gặp các vấn đề khác liên quan đến kinh nguyệt, hãy điều trị sớm để ngăn chặn sự phát triển của lạc nội mạc tử cung.
Thường xuyên kiểm tra sức khỏe: Đi khám phụ khoa định kỳ để phát hiện và điều trị sớm các dấu hiệu của lạc nội mạc tử cung.
Kết Luận
Lạc nội mạc tử cung là một tình trạng y khoa phức tạp ảnh hưởng đến nhiều phụ nữ trên thế giới. Hiểu rõ nguyên nhân và cơ chế phát triển của bệnh, cũng như các biện pháp phòng ngừa hiệu quả, có thể giúp bạn bảo vệ sức khỏe sinh sản của mình. Đừng ngần ngại tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia y tế nếu bạn gặp phải các triệu chứng liên quan đến lạc nội mạc tử cung. Hãy nhớ rằng, chăm sóc sức khỏe phụ khoa định kỳ và duy trì lối sống lành mạnh là chìa khóa để giữ gìn sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Với sự chăm sóc đúng đắn và kiến thức y học, bạn hoàn toàn có thể sống khỏe mạnh và tự tin đối mặt với mọi thách thức về sức khỏe. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về lạc nội mạc tử cung hoặc cần tư vấn về sức khỏe sinh sản, hãy liên hệ với các chuyên gia y tế để được hỗ trợ kịp thời.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.