Liệt mặt: Cách phát hiện sớm và xử lý kịp thời

Liệt mặt, hay còn gọi là liệt dây thần kinh số VII, là tình trạng mất khả năng kiểm soát cơ mặt do tổn thương dây thần kinh số VII (dây thần kinh mặt). Dây thần kinh này chi phối các cử động cơ mặt, bao gồm nhíu mày, nháy mắt, mỉm cười và cau mày. Liệt mặt có thể ảnh hưởng đến một hoặc cả hai bên mặt, gây ra nhiều biến dạng và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Liệt mặt là gì?

Liệt mặt là tình trạng mất hoặc suy giảm chức năng vận động của các cơ mặt, gây ra bởi tổn thương dây thần kinh mặt (thần kinh số VII). Người bệnh thường không thể cử động một hoặc cả hai bên mặt, gây khó khăn trong việc biểu lộ cảm xúc, ăn uống, và nói chuyện.

Liệt mặt có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

• Viêm nhiễm: Viêm tai giữa, herpes zoster (cơn gi shingles), hoặc bệnh Lyme.
• Chấn thương: Chấn thương sọ não do tai nạn hoặc phẫu thuật.
• Rối loạn tự miễn: Hội chứng Guillain-Barré, đa xơ cứng.
• U não: U não lành tính hoặc ác tính có thể chèn ép dây thần kinh số VII.
• Di truyền: Một số trường hợp liệt mặt có thể di truyền trong gia đình.

Dấu hiệu sớm bệnh liệt mặt

Phát hiện sớm liệt mặt là chìa khóa để điều trị hiệu quả và ngăn ngừa biến chứng. Dưới đây là một số dấu hiệu sớm cần lưu ý:

• Mặt xệ xuống một bên: Đây là dấu hiệu phổ biến nhất của liệt mặt. Bên mặt bị ảnh hưởng có thể trông chảy xệ, mí mắt sụp xuống, và khó nhăn trán hoặc mỉm cười.
• Khó nhắm mắt: Do không thể kiểm soát cơ mí, người bệnh có thể gặp khó khăn khi nhắm chặt mắt một bên hoặc cả hai bên.
• Khô mắt: Do không thể nhắm mắt hoàn toàn, mắt có thể bị khô và kích ứng.
• Chảy nước dãi: Do cơ mặt bị yếu, nước dãi có thể chảy ra khỏi miệng một bên.
• Mất vị giác: Trong một số trường hợp, liệt mặt có thể ảnh hưởng đến vị giác ở phía trước lưỡi.
• Đau tai: Một số người bệnh có thể bị đau tai hoặc ù tai.

Cách xử lý kịp thời khi phát hiện liệt mặt

Nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào của liệt mặt, điều quan trọng là phải đi khám bác sĩ ngay lập tức. Việc chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời có thể giúp cải thiện đáng kể khả năng phục hồi của người bệnh.

Dưới đây là các bước xử lý bạn nên thực hiện:

• Thăm khám bác sĩ ngay lập tức: Điều đầu tiên và quan trọng nhất là bạn cần đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán chính xác và có phương pháp điều trị phù hợp. Bác sĩ có thể sử dụng các phương pháp chẩn đoán như xét nghiệm máu, chụp MRI hoặc CT để xác định nguyên nhân gây liệt mặt.
• Điều trị theo chỉ định của bác sĩ: Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp điều trị như dùng thuốc kháng viêm, kháng virus, hoặc phẫu thuật trong những trường hợp nặng. Bên cạnh đó, các liệu pháp vật lý trị liệu và các bài tập cơ mặt cũng rất cần thiết để phục hồi chức năng.
• Thay đổi lối sống: Để hỗ trợ quá trình điều trị và ngăn ngừa tái phát, người bệnh cần thực hiện một số thay đổi trong lối sống, bao gồm:
  • Tránh căng thẳng: Căng thẳng có thể làm nặng thêm tình trạng bệnh. Thực hành các kỹ thuật thư giãn như yoga, thiền để giảm stress.
  • Ăn uống lành mạnh: Dinh dưỡng cân đối giúp tăng cường hệ miễn dịch và phục hồi sức khỏe. Tránh rượu bia và các chất kích thích.
  • Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục giúp cải thiện tuần hoàn máu và tăng cường sức khỏe tổng thể.

Liệt mặt không chỉ ảnh hưởng đến ngoại hình mà còn gây khó khăn trong giao tiếp và sinh hoạt hàng ngày. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ giúp giảm thiểu những biến chứng và tăng khả năng phục hồi. Hãy chú ý đến các dấu hiệu sớm và đừng ngần ngại thăm khám bác sĩ khi có biểu hiện bất thường. Chúng tôi luôn sẵn lòng hỗ trợ bạn trong hành trình chăm sóc sức khỏe.

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.