Nấm da tinea: triệu chứng, nguyên nhân, chẩn đoán và điều trị
Nấm da tinea, còn được gọi là dermatophyte, là một dạng bệnh lý da do nhiễm nấm. Chủ yếu ảnh hưởng đến da và các chi, gây ra các triệu chứng như da bong tróc, mụn mủ, ngứa và kích ứng da. Nấm da tinea thường phát triển trong môi trường ẩm ướt, ấm áp, và có thể lây lan thông qua tiếp xúc trực tiếp hoặc qua vật dụng cá nhân như đồ dùng cá nhân, giày dép, hoặc tấm khăn. Để chẩn đoán nấm da tinea, các bác sĩ thường sử dụng kỹ thuật cạo và soi mẫu nấm trên da để xác định loại nấm và quyết định phương pháp điều trị phù hợp.
Nấm da tinea là gì?
Theo các chuyên gia trong lĩnh vực da liễu, steroid tại chỗ đã đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc điều trị nhiều bệnh da liễu. Sự tiến bộ này chủ yếu là nhờ vào khả năng chống viêm và chống nhiễm trùng của steroid. Tuy nhiên, việc xuất hiện các loại thuốc có hiệu quả cao hơn cũng đi kèm với nguy cơ tăng cao về các tác dụng phụ sau quá trình điều trị.
“Steroid tại chỗ đã đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc điều trị nhiều bệnh da liễu”
Nấm da tinea, còn được gọi là tinea incognita, là một loại bệnh da liễu phát sinh do nhiễm nấm. Thường xảy ra khi điều trị không đúng cách, thường là do tác dụng phụ khi sử dụng kem steroid. Khi bệnh nhân phát hiện có triệu chứng viêm da, họ thường sử dụng kem bôi chứa steroid để giảm viêm. Tuy nhiên, sau vài ngày ngừng sử dụng kem, tình trạng ngứa da thường trở nên trầm trọng hơn, khiến bệnh nhân phải tái sử dụng kem. Việc sử dụng nhiều kem steroid này không chỉ làm lan rộng tình trạng nhiễm nấm mà còn khiến việc nhận biết bệnh trở nên khó khăn hơn.
Nguyên nhân gây bệnh nấm da tinea
Nấm da tinea là một dạng bệnh do nhiễm nấm dermatophyte, thường phát triển khi nấm ảnh hưởng đến da thân hoặc các chi. Trong số các loại nấm, Trichophyton rubrum được coi là phổ biến nhất và thường gây ra tình trạng nấm da và nấm da ẩn ở New Zealand. Các loại kem chống viêm như steroid tại chỗ, thuốc mỡ Tacrolimus và Kem Pimecrolimus có thể là nguyên nhân gây bệnh.
Trong số các loại nấm, Trichophyton rubrum được coi là phổ biến nhất và thường gây ra tình trạng nấm da và nấm da ẩn ở New Zealand.
Ngoài ra, việc sử dụng steroid toàn thân cũng có thể gây ra bệnh tinea incognita. Các tình trạng bệnh lý tiềm ẩn như sử dụng các loại thuốc ức chế miễn dịch, nhiễm virus gây suy giảm miễn dịch ở người (HIV) và bệnh đái tháo đường cũng có thể tạo điều kiện cho sự phát triển của nấm.
Triệu chứng nấm da tinea
Các trường hợp nấm da tinea thường có các đặc điểm sau:
- Bờ sang thương thường ít nhô cao hơn
- Ít vảy hơn
- Nhiều mụn mủ hơn
- Lan rộng hơn
- Gây kích ứng nhiều hơn
Ngứa và đau rát thường là triệu chứng chung của nấm da tinea. Ngoài ra, việc sử dụng steroid tại chỗ trong thời gian dài cũng có thể gây ra những thay đổi thứ phát như teo da và giãn mạch và vết bầm tím ở da.
Chẩn đoán và điều trị nấm da tinea
Phương pháp chẩn đoán nấm da tinea thường bao gồm việc cạo mẫu từ vùng da bị nhiễm để kiểm tra nấm dưới kính hiển vi và nuôi cấy mẫu trong vài ngày sau khi ngừng sử dụng bất kỳ loại thuốc bôi nào. Khi ngừng sử dụng kem steroid, nấm da tinea thường dễ bị viêm và có thể nhìn thấy nhiều tế bào nấm hơn trên kính hiển vi so với bình thường.
Để điều trị bệnh nấm da tinea, các bước thực hiện như sau:
- Ngưng sử dụng các loại thuốc bôi chứa steroid và các loại thuốc ức chế calcineurin tại chỗ.
- Kê đơn thuốc chống ngứa tại chỗ để giảm cảm giác khó chịu.
- Sử dụng thuốc chống nấm tại chỗ như Miconazole, Ketoconazole, Econazole để điều trị bệnh. Nếu không có hiệu quả, có thể cân nhắc sử dụng thuốc chống nấm đường uống như Terbinafine và Itraconazole.
Những biện pháp này giúp làm sạch và kiểm soát nấm trên da, giảm triệu chứng và ngăn chặn sự lan rộng của bệnh. Tuy nhiên, việc điều trị nên được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Phương pháp phòng ngừa nấm da tinea
Để phòng ngừa nhiễm nấm da tinea, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau đây:
- Tránh tự ý sử dụng thuốc bôi chứa steroid để điều trị các vấn đề da chưa được chẩn đoán. Việc sử dụng steroid có thể làm tăng nguy cơ phát triển nấm da và gây ra các biểu hiện phức tạp hơn.
- Các bác sĩ lâm sàng cần xem xét chẩn đoán nhiễm nấm da khi gặp các dấu hiệu như da bong tróc hoặc xuất hiện mụn mủ có viền nổi rõ và không đều.
- Việc kiểm tra bằng cách soi và cấy mẫu nấm cần được thực hiện khi nghi ngờ về chẩn đoán của các dấu hiệu như da bong tróc hoặc mụn mủ. Quá trình này giúp xác định rõ nguyên nhân và loại nấm gây ra vấn đề, từ đó đưa ra phương pháp điều trị hiệu quả nhất.
Những biện pháp này giúp ngăn ngừa sự phát triển của nấm da tinea và giảm nguy cơ mắc bệnh. Tuy nhiên, trong trường hợp có bất kỳ biểu hiện nghi ngờ nhiễm nấm da tinea, bạn nên tìm kiếm sự giúp đỡ từ bác sĩ chuyên khoa da liễu để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Hy vọng qua nội dung bài viết này, bạn đã có thêm thông tin về nguyên nhân và triệu chứng nấm da tinea. Điều trị bệnh nấm da tinea thường bao gồm việc ngưng sử dụng các loại thuốc bôi chứa steroid, sử dụng thuốc chống ngứa và thuốc chống nấm tại chỗ hoặc đường uống nếu cần thiết.
FAQs (Câu hỏi thường gặp)
- Nấm da tinea có lây lan từ người này sang người khác không?
Có, nấm da tinea có thể lây lan qua tiếp xúc trực tiếp hoặc qua chia sẻ đồ dùng cá nhân như đồ ngủ, giày dép. - Có cách nào để phòng tránh nhiễm nấm da tinea?
Để phòng ngừa nhiễm nấm da tinea, bạn nên tránh sử dụng quần áo, giày dép, khăn tắm hoặc đồ ngủ của người khác. Ngoài ra, hạn chế tiếp xúc với các vật dụng ẩm ướt, ấm áp như bồn tắm, hồ bơi công cộng. - Làm thế nào để chẩn đoán nấm da tinea?
Chẩn đoán nấm da tinea thường được thực hiện bằng cách cạo mẫu từ vùng bị nhiễm và kiểm tra mẫu dưới kính hiển vi. Quá trình này giúp xác định nguyên nhân và loại nấm gây bệnh. - Thời gian điều trị nấm da tinea bao lâu?
Thời gian điều trị nấm da tinea thường kéo dài từ vài tuần đến một tháng, tùy thuộc vào mức độ nhiễm và phản ứng của cơ thể đối với phương pháp điều trị. - Thuốc nào được sử dụng để điều trị nấm da tinea?
Các loại thuốc chống nấm tại chỗ như Miconazole, Ketoconazole, Econazole thường được sử dụng để điều trị bệnh. Nếu không có hiệu quả, có thể cân nhắc sử dụng thuốc chống nấm đường uống như Terbinafine và Itraconazole.
Nguồn: Tổng hợp