Nguyên tắc 3 kiểm tra 5 đối chiếu và 5 đúng trong việc sử dụng thuốc
Trong lĩnh vực y học, việc sử dụng các loại thuốc thông qua nhiều phương thức khác nhau như uống, tiêm, truyền, hoặc bôi ngoài da là rất phổ biến. Tuy nhiên, vẫn có các quy định và nguyên tắc cần phải tuân thủ để đảm bảo an toàn và tránh nhầm lẫn. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về nguyên tắc 3 kiểm tra 5 đối chiếu và 5 đúng trong việc sử dụng thuốc.
Nguyên tắc cơ bản 3 kiểm tra 5 đối chiếu và 5 đúng
Trước tiên, hãy tìm hiểu về nguyên tắc cơ bản này. 3 kiểm tra 5 đối chiếu là quy trình kiểm tra ba yếu tố quan trọng trong việc sử dụng thuốc, bao gồm tên người bệnh, tên thuốc và liều thuốc. Đồng thời, 5 đối chiếu là năm vấn đề cần được đối chiếu để đảm bảo an toàn khi sử dụng thuốc, bao gồm số giường, số phòng, nhãn thuốc, chất lượng thuốc, đường tiêm thuốc và thời hạn sử dụng thuốc. Ngoài ra, 5 đúng là nguyên tắc quan trọng mà nhân viên y tế cần tuân thủ khi cho bệnh nhân sử dụng thuốc, bao gồm đúng người bệnh, đúng thuốc, đúng liều, đúng đường dùng và đúng thời gian.
Tầm quan trọng của 3 kiểm tra 5 đối chiếu và 5 đúng
Quy định này có tầm quan trọng lớn trong việc đảm bảo an toàn khi sử dụng thuốc. Bằng cách thực hiện đúng các bước kiểm tra và đối chiếu, nhân viên y tế có thể đảm bảo thông tin về tên người bệnh, tên thuốc và liều thuốc là chính xác. Điều này giúp tránh nhầm lẫn và sử dụng đúng thuốc cho bệnh nhân. Đồng thời, việc tuân thủ nguyên tắc 5 đúng cũng rất quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình sử dụng thuốc.
Các kỹ thuật tiêm chích cơ bản trong y khoa
Sau khi hiểu về nguyên tắc 3 kiểm tra 5 đối chiếu và 5 đúng, hãy tìm hiểu về các kỹ thuật tiêm chích cơ bản trong y khoa. Có ba kỹ thuật tiêm chích chính, gồm tiêm trong da, tiêm tĩnh mạch và tiêm dưới da.
Kỹ thuật tiêm trong da (Intradermal – ID)
Phương pháp này đưa một lượng thuốc vào lớp thượng bì, nơi mà thuốc sẽ được hấp thụ chậm vào máu. Để thực hiện kỹ thuật tiêm trong da, nhân viên y tế cần thực hiện các bước sau:
- Xác định vị trí cần tiêm và sát khuẩn vùng đó bằng bông gòn có cồn.
- Lấy thuốc và cầm kim hướng lên trên, ấn nhẹ bơm tiêm để loại bỏ khí dư.
- Kéo căng phần da ở vùng tiêm và đặt kim tiêm sao cho phần vát ở đầu mũi kim hướng lên trên.
- Đưa bơm kim gần da chếch một góc từ 10-15 độ và đẩy nhẹ cho đến khi mũi kim ngập hoàn toàn vào da.
- Sử dụng ngón tay cái để đẩy bơm tiêm từ từ để tiêm thuốc vào trong da và quan sát biểu hiện tại vị trí tiêm.
Kỹ thuật tiêm tĩnh mạch (Intravenous – IV)
Phương pháp tiêm tĩnh mạch đưa thuốc trực tiếp vào tĩnh mạch. Kỹ thuật này thường được áp dụng trong các trường hợp như bệnh nhân cần tác dụng nhanh, suy kiệt, vấn đề về niêm mạc, hoặc không thể uống thuốc. Để thực hiện kỹ thuật này, nhân viên y tế cần thực hiện các bước sau:
- Đảm bảo đối chiếu đúng thông tin bệnh nhân và thông báo trước khi tiêm.
- Bộc lộ vùng tiêm.
- Xác định vị trí tiêm và đeo găng tay sạch.
- Buộc dây garo ở phía trên vị trí tiêm để tạo áp lực.
- Sát khuẩn vùng tiêm bằng bông cồn từ trong ra ngoài.
- Thực hiện đẩy hết bọt khí trong bơm tiêm.
- Căng da vùng tiêm và đâm kim tiêm vào tĩnh mạch.
- Kiểm tra xem có máu chảy vào kim không khi kéo pittong lên.
- Bơm thuốc chậm và quan sát phản ứng của bệnh nhân.
- Rút kim tiêm ra nhanh chóng và đặt bông gòn khô lên vị trí tiêm.
- Tháo găng tay và thông báo cho bệnh nhân biết quá trình tiêm đã hoàn thành.
Kỹ thuật tiêm dưới da (Subcutaneous – SC)
Phương pháp tiêm dưới da đưa thuốc vào mô liên kết lỏng lẻo dưới da. Kỹ thuật này thường được áp dụng khi tiêm insulin hoặc muốn thuốc ngấm từ từ vào cơ thể. Để thực hiện kỹ thuật này, nhân viên y tế cần thực hiện các bước sau:
- Đảm bảo đối chiếu đúng thông tin bệnh nhân và thông báo trước khi tiêm.
- Bộc lộ vùng tiêm và xác định vị trí cần tiêm.
- Đeo găng tay sạch.
- Sát khuẩn vùng tiêm bằng bông cồn từ trong ra ngoài.
- Đẩy khí trong bơm tiêm ra ngoài.
- Véo da ở vùng tiêm và đâm kim tiêm vào dưới da.
- Kiểm tra xem có máu không và điều chỉnh vị trí kim nếu cần.
- Bơm thuốc chậm và quan sát phản ứng của bệnh nhân.
- Rút kim tiêm ra nhanh chóng và đặt bông gòn khô lên vị trí tiêm.
- Tháo găng tay và thông báo cho bệnh nhân biết quá trình tiêm đã hoàn thành.
Trên đây là những thông tin về nguyên tắc 3 kiểm tra 5 đối chiếu và 5 đúng trong việc sử dụng thuốc cũng như các kỹ thuật tiêm chích cơ bản trong y khoa. Việc thực hiện đúng các nguyên tắc và quy trình này là cực kỳ quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong việc sử dụng thuốc cho bệnh nhân. Hãy luôn chú ý và tuân thủ đúng quy trình khi tiêm chích trong y học.
FAQs (Các câu hỏi thường gặp)
- 1. Tại sao nguyên tắc 3 kiểm tra 5 đối chiếu và 5 đúng quan trọng?
Nguyên tắc này giúp đảm bảo an toàn và tránh nhầm lẫn khi sử dụng thuốc. - 2. Khi nào cần thực hiện kiểm tra và đối chiếu?
Kiểm tra và đối chiếu nên được thực hiện trước khi tiêm chích hay sử dụng thuốc. - 3. Các kỹ thuật tiêm chích cơ bản nào trong y khoa?
Có ba kỹ thuật chính là tiêm trong da, tiêm tĩnh mạch và tiêm dưới da. - 4. Tiêm trong da và tiêm dưới da khác nhau như thế nào?
Tiêm trong da đưa thuốc vào lớp thượng bì, trong khi tiêm dưới da đưa thuốc vào mô liên kết lỏng lẻo dưới da. - 5. Tại sao việc tuân thủ quy trình tiêm chích quan trọng?
Việc tuân thủ quy trình tiêm chích đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình sử dụng thuốc cho bệnh nhân.
Nguồn: Tổng hợp