Quá liều dùng vitamin C: Tác dụng phụ và lưu ý
Quá liều vitamin C gây ra hậu quả gì?
Trong quá trình sử dụng vitamin C liều cao, bạn có thể gặp phải một số triệu chứng: Đầy hơi; khí gas; ợ nóng.
Quá liều vitamin C có thể gây ra các triệu chứng liên quan đến tiêu hóa:
- Tác dụng phụ phổ biến nhất của việc hấp thụ nhiều vitamin C là khó tiêu hóa. Những tác dụng phụ này không xảy ra khi sử dụng thực phẩm có chứa vitamin C, mà là do uống vitamin ở dạng bổ sung.
- Bạn có nhiều khả năng gặp phải các triệu chứng liên quan đến tiêu hóa nếu tiêu thụ hơn 2.000 mg cùng một lúc. Do đó, hàm lượng vitamin C giới hạn trên có thể chấp nhận được (TUL) là 2.000 mg mỗi ngày đã được thiết lập. Các triệu chứng liên quan đến tiêu hóa phổ biến nhất khi hấp thụ quá nhiều vitamin C là tiêu chảy và buồn nôn.
- Ăn quá nhiều cũng đã được báo cáo là dẫn đến trào ngược axit, mặc dù điều này không được chứng minh bằng bằng chứng.
- Nếu bạn đang gặp các vấn đề về tiêu hóa do dùng quá nhiều vitamin C, chỉ cần cắt giảm liều lượng bổ sung hoặc tránh hoàn toàn các chất bổ sung vitamin C.
Vitamin C có thể gây ứ sắt:
- Vitamin C được biết có tác dụng tăng cường hấp thu sắt. Vitamin C có thể liên kết với sắt không phải sắt chứa heme, được tìm thấy trong thực phẩm thực vật. Sắt không chứa heme không được cơ thể bạn hấp thụ hiệu quả như sắt chứa heme, loại sắt này thường có trong các sản phẩm động vật.
- Vitamin C liên kết với sắt không chứa heme, giúp cơ thể bạn hấp thụ dễ dàng hơn. Đây là một chức năng quan trọng, đặc biệt đối với những người chỉ sử dụng sắt từ thực phẩm nguồn gốc thực vật.
- Một nghiên cứu ở người lớn cho thấy sự hấp thụ sắt tăng 67% khi họ bổ sung 100mg vitamin C trong một bữa ăn. Tuy nhiên, những người có các tình trạng làm tăng nguy cơ tích tụ sắt trong cơ thể, chẳng hạn như bệnh huyết sắc tố, nên thận trọng khi bổ sung vitamin C và cần được sự cho phép của bác sĩ.
- Bổ sung vitamin C quá mức có thể dẫn đến tình trạng thừa sắt, đồng thời gây tổn thương nghiêm trọng đến tim, gan, tuyến tụy, tuyến giáp và hệ thần kinh trung ương của cơ thể.
Dùng chất bổ sung vitamin với liều lượng cao có thể dẫn đến sỏi thận:
- Vitamin C dư thừa được bài tiết ra khỏi cơ thể dưới dạng oxalat. Oxalate thường được đào thải ra khỏi cơ thể qua nước tiểu. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, oxalat có thể liên kết với các chất khoáng và tạo thành các tinh thể tồn tại trong cơ thể và dẫn đến hình thành sỏi thận. Bổ sung quá nhiều vitamin C có khả năng làm tăng hàm lượng oxalat trong nước tiểu, do đó làm tăng nguy cơ phát triển sỏi thận.
- Trong nghiên cứu uống bổ sung 1.000 mg vitamin C ở người lớn với tần suất hai lần mỗi ngày trong 6 ngày, lượng oxalate ở những đối tượng này bài tiết tăng 20%. Bổ sung nhiều vitamin C không chỉ liên quan đến hàm lượng oxalat niệu nhiều hơn mà còn liên quan đến sự phát triển của sỏi thận, đặc biệt nếu bạn bổ sung hàm lượng vitamin C lớn hơn 2.000 mg.
Khi nào nên bổ sung vitamin C?
Theo khuyến cáo chung, bạn nên bổ sung vitamin C mỗi ngày để duy trì sức khỏe. Tuy nhiên, có một số thời điểm bạn có thể cần bổ sung thêm vitamin C để tăng cường hiệu quả, bao gồm:
Khi bị cảm lạnh hoặc cúm: Vitamin C có thể giúp rút ngắn thời gian mắc bệnh và giảm bớt các triệu chứng như sổ mũi, ho và đau họng.
Khi tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời: Tia UV trong ánh nắng mặt trời có thể làm tổn thương da và gây ra các dấu hiệu lão hóa sớm. Vitamin C giúp bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV và thúc đẩy quá trình sản xuất collagen.
Khi hút thuốc lá: Hút thuốc lá làm tăng lượng gốc tự do trong cơ thể, dẫn đến tổn thương tế bào và tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh mãn tính. Vitamin C có thể giúp trung hòa các gốc tự do và giảm thiểu tác hại của hút thuốc lá.
Khi tập thể dục cường độ cao: Tập thể dục cường độ cao có thể gây ra căng thẳng oxy hóa, dẫn đến tổn thương cơ bắp. Vitamin C giúp giảm căng thẳng oxy hóa và hỗ trợ quá trình phục hồi cơ bắp sau khi tập luyện.
Khi đang mang thai hoặc cho con bú: Phụ nữ mang thai và cho con bú cần nhiều vitamin C hơn bình thường để đáp ứng nhu cầu của cả mẹ và bé.
Khi bị căng thẳng: Căng thẳng có thể làm suy yếu hệ miễn dịch. Vitamin C giúp giảm căng thẳng và tăng cường sức đề kháng.
Khi có nguy cơ mắc các bệnh tim mạch: Vitamin C giúp giảm cholesterol xấu (LDL), tăng cholesterol tốt (HDL) và ngăn ngừa hình thành mảng bám trong động mạch, từ đó giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
Khi có nguy cơ mắc bệnh ung thư: Vitamin C là chất chống oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ tế bào khỏi tác hại của gốc tự do – nguyên nhân gây ung thư.
Khi da bị tổn thương: Vitamin C cần thiết cho quá trình tổng hợp collagen, giúp da mau lành và giảm nguy cơ hình thành sẹo.
Khi có nguy cơ mắc các bệnh về mắt: Vitamin C giúp bảo vệ mắt khỏi tác hại của tia UV, giảm nguy cơ mắc các bệnh về mắt như đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng.
Lưu ý khi quá liều vitamin C
Khi có các triệu chứng quá liều vitamin C như: đau đầu, mất ngủ, rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy,…bạn nên:
- Ngừng sử dụng vitamin C ngay lập tức.
- Uống nhiều nước để giúp cơ thể bài tiết vitamin C dư thừa.
- Theo dõi các triệu chứng và nếu có bất kỳ biểu hiện nào nghiêm trọng như đau bụng dữ dội, nôn mửa liên tục, chảy máu,…, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.