Sa tinh hoàn có gây vô sinh không?

Sa tinh hoàn (varicocele) là một trong những nguyên nhân phổ biến gây vô sinh ở nam giới. Sa tinh hoàn là tình trạng giãn tĩnh mạch trong bìu, gây ra cảm giác đau đớn và khó chịu. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về mối liên hệ giữa sa tinh hoàn và vô sinh, cơ chế ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, cũng như khi nào cần đi khám bác sĩ để điều trị tình trạng này

Giới thiệu về Sa Tinh Hoàn và Vô Sinh

Giới thiệu về Sa Tinh Hoàn

Sa tinh hoàn (hay còn gọi là giãn tĩnh mạch thừng tinh, tiếng Anh là varicocele) là tình trạng các tĩnh mạch trong bìu (scrotum) bị giãn nở và xoắn lại. Tình trạng này tương tự như giãn tĩnh mạch ở chân và có thể gây ra các vấn đề liên quan đến sinh sản và đau đớn. Khi khi người bệnh bị sa tinh hoàn, kích thước bìu treo tinh hoàn sẽ có chiều dài dài hơn “cậu nhỏ” ở trạng thái bình thường. Hoặc khi ở trạng thái ngồi, lớp da bìu không thể co gói lại tinh hoàn như cơ chế hoạt động bình thường. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do bìu đã bị giãn khiến tinh hoàn chảy xệ.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

• Nguyên nhân: Nguyên nhân chính xác của sa tinh hoàn chưa được xác định rõ ràng, nhưng thường được cho là do sự suy yếu hoặc tổn thương của các van trong tĩnh mạch tinh. Khi các van này không hoạt động đúng cách, máu có thể bị ứ đọng và gây giãn tĩnh mạch. Ngoài ra, tinh hoàn bị xoắn, giãn tĩnh mạch thừng tinh, da bìu rộng hơn túi tinh hoặc kích thước tinh hoàn quá to cũng là nguyên nhân gây bệnh này.
• Yếu tố nguy cơ: Các yếu tố nguy cơ bao gồm yếu tố di truyền, hoạt động thể lực nặng, đứng hoặc ngồi trong thời gian dài. Ung thư tinh hoàn là bệnh lý nguy hiểm và nghiêm trọng nhất có nguy cơ cao gây sa tinh hoàn. Khi những tế bào ung thư phát triển, nó sẽ tạo ra các hạch ở tinh hoàn, dẫn đến thể tích và kích thước tinh hoàn lớn dần lên. Hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia hoặc không đủ nước, tiếp xúc nhiều với ánh nắng, thiếu hụt dinh dưỡng cũng là yếu tố nguy cơ gây bệnh sa tinh hoàn.

Triệu chứng

• Đau hoặc cảm giác nặng ở bìu: Đau có thể tăng khi đứng hoặc ngồi lâu và giảm khi nằm xuống.
• Bìu sưng hoặc giãn nở: Có thể cảm nhận được các tĩnh mạch bị giãn, lỏng lẻo như một khối mềm trong bìu.
• Khó chịu: Đôi khi có cảm giác khó chịu nhẹ, nhất là khi vận động thể chất.
• Bìu giãn không co lại: Khi quan sát thấy bìu bị giãn xuống mà không có hiện tượng co lại trong khoảng thời gian dài, hoặc khi lớp bìu không thể co ngay lại khi tiếp xúc với nhiệt độ lạnh. Và khi co lại, lớp da bìu bị săn nhưng vẫn cảm thấy bìu bị lỏng lẻo.

Chẩn đoán và điều trị 

• Chẩn đoán: Thường được phát hiện thông qua khám lâm sàng, siêu âm hoặc các xét nghiệm hình ảnh khác.
• Điều trị: Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng, có thể bao gồm:
  • Theo dõi và thay đổi lối sống: Trong trường hợp nhẹ, có thể không cần điều trị nhưng cần theo dõi và thay đổi lối sống lành mạnh.
  • Phẫu thuật: Varicocelectomy là phương pháp phẫu thuật phổ biến nhất để loại bỏ hoặc thắt tĩnh mạch bị giãn.
  • Can thiệp không phẫu thuật: Các kỹ thuật như embolization (thuyên tắc mạch) có thể được sử dụng để chặn dòng máu đến các tĩnh mạch bị giãn.

Cơ Chế Ảnh Hưởng Đến Khả Năng Sinh Sản

Vô sinh nam là tình trạng nam giới không thể có con sau một năm quan hệ tình dục thường xuyên mà không sử dụng biện pháp tránh thai. Sa tinh hoàn được coi là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây vô sinh nam, ảnh hưởng đến chất lượng và số lượng tinh trùng thông qua một số cơ chế chính.
Dưới đây là những cơ chế phổ biến mà sa tinh hoàn ảnh hưởng đến khả năng sinh sản:

Tăng nhiệt độ tinh hoàn

• Giãn tĩnh mạch: Các tĩnh mạch bị giãn nở trong bìu làm tăng lưu lượng máu, dẫn đến tăng nhiệt độ của tinh hoàn.
• Ảnh hưởng đến sản xuất tinh trùng: Nhiệt độ tinh hoàn tăng lên có thể cản trở quá trình sinh tinh trùng, làm giảm số lượng và chất lượng tinh trùng sản xuất.

Tăng áp lực tĩnh mạch

• Áp lực tĩnh mạch tăng cao: Áp lực tăng trong các tĩnh mạch giãn nở có thể ảnh hưởng đến tuần hoàn máu ở tinh hoàn, gây ra hiện tượng ứ máu.
• Suy giảm tuần hoàn: Tuần hoàn máu kém có thể làm giảm lượng oxy và chất dinh dưỡng cung cấp cho tinh hoàn, gây ra tổn thương mô tinh hoàn và ảnh hưởng đến sản xuất tinh trùng.

Sản sinh các chất độc hại

• Gốc tự do và oxy hóa: Sa tinh hoàn có thể làm tăng sản sinh các gốc tự do và quá trình oxy hóa trong tinh hoàn, gây tổn thương tế bào tinh trùng.
• Ảnh hưởng đến DNA của tinh trùng: Các gốc tự do và quá trình oxy hóa có thể gây tổn hại DNA của tinh trùng, ảnh hưởng đến khả năng thụ tinh và phát triển phôi thai.

Rối loạn hormone

• Rối loạn sản xuất testosterone: Sa tinh hoàn có thể ảnh hưởng đến chức năng của tế bào Leydig, tế bào chịu trách nhiệm sản xuất testosterone trong tinh hoàn.
• Mất cân bằng hormone: Mất cân bằng hormone testosterone có thể ảnh hưởng đến quá trình sản xuất tinh trùng và chức năng sinh dục nam.

Ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng

• Giảm số lượng và động lực của tinh trùng: Sa tinh hoàn thường gây ra tình trạng giảm số lượng và chất lượng tinh trùng, giảm độ di động và gia tăng tỷ lệ tinh trùng bất thường.
• Tăng tỷ lệ tinh trùng dị dạng: Các tinh trùng có hình dạng bất thường do ảnh hưởng của sa tinh hoàn có thể làm giảm khả năng thụ tinh.

Sa tinh hoàn có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản thông qua nhiều cơ chế như tăng nhiệt độ tinh hoàn, tăng áp lực tĩnh mạch, sản sinh các chất độc hại, rối loạn hormone và ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng. 

Khi Nào Cần Đi Khám Bác Sĩ?

• Đau đớn hoặc khó chịu: Nếu bạn cảm thấy đau hoặc khó chịu ở vùng bìu, tinh hoàn hoặc vùng háng, đó có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng hơn như viêm mào tinh hoàn, xoắn tinh hoàn hoặc các vấn đề khác.
• Sưng tấy hoặc đỏ: Sự sưng tấy, đỏ hoặc nóng rát ở vùng bìu hoặc tinh hoàn có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng hoặc viêm.
• Khối u hoặc cục cứng: Nếu bạn phát hiện bất kỳ khối u, cục cứng hoặc sự bất thường nào ở tinh hoàn hoặc bìu, cần đi khám để loại trừ khả năng ung thư tinh hoàn hoặc các bệnh lý khác.
• Thay đổi kích thước tinh hoàn: Nếu một hoặc cả hai tinh hoàn thay đổi kích thước đột ngột hoặc có sự chênh lệch rõ rệt giữa hai bên, đây có thể là dấu hiệu của một vấn đề cần được kiểm tra.
• Các triệu chứng khác như buồn nôn, nôn mửa, sốt: Những triệu chứng này đi kèm với đau tinh hoàn có thể chỉ ra một tình trạng cấp cứu như xoắn tinh hoàn.
• Sa tinh hoàn kéo dài: Nếu tình trạng sa tinh hoàn kéo dài và không tự trở về vị trí bình thường, bạn nên đi khám để được tư vấn và điều trị.
• Rối loạn tiểu tiện hoặc sinh dục: Nếu bạn gặp khó khăn khi đi tiểu, cảm giác đau khi xuất tinh hoặc các vấn đề liên quan đến chức năng sinh dục, cần đi khám để xác định nguyên nhân và điều trị kịp thời.

Kết Luận

Sa tinh hoàn là một tình trạng phổ biến có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới. Việc hiểu rõ cơ chế ảnh hưởng của sa tinh hoàn đến khả năng sinh sản và nhận biết các dấu hiệu sớm là rất quan trọng. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào liên quan đến sa tinh hoàn hoặc gặp khó khăn trong việc thụ thai, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời. Chăm sóc sức khỏe sinh sản và duy trì lối sống lành mạnh là điều cần thiết. Hãy luôn lắng nghe cơ thể và tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia y tế khi cần thiết. Chăm sóc sức khỏe đúng cách sẽ giúp bạn duy trì sức khỏe tốt và tận hưởng cuộc sống một cách trọn vẹn.

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.